Verpleegkundig redeneren en handelen 1b
Toedienen medicatie en fysieke fixatie
1 Toedienen van medicatie en zuurstof
1.1 Leerdoelen
Goed bekijken, want mogelijke examenvragen
1.2 Inleiding
Geneesmiddel is een stoffelijk middel met medisch doel:
Diagnose
Behandeling
Preventie
Geneesmiddel is wettelijk geregistreerd (zie Groene Boekje):
In apotheek gekocht? Vaak wettelijk geregistreerd
Dafalgan:
Ja, is een geneesmiddel
Behandeling en preventie
Geen voorschrift nodig voor 500mg en 1g
Dafalgan codeïne wel een voorschrift nodig
Te koop in apotheek in België
Neusspray:
Ja, is een geneesmiddel
Homeopathisch geneesmiddel: gebruik van kruiden
Preventie: heel weinig onderzoek naar gedaan, dus met kan niet stellen dat
het echt voor behandeling dient
Multivitamines:
Bevinden zich tussen geneesmiddelen en voedingssupplementen
Sommigen zijn wettelijk geregistreerd, anderen niet
Behandeling
Preventie
Te koop in drogisterij, kruidenwinkel en apotheek
Relatine:
Wel voorschrift nodig
Kalmerend middel, betere concentratie, vaak bij ADHD
Rode streep op verpakking: geneesmiddel kan gevaarlijke bijwerkingen
hebben
Toedienen van medicatie:
B2-handeling
Als verpleegkundige wel steeds voorschrift nodig van arts voor bv. dafalgan
toedienen
Anamnese:
Ook geneesmiddelen zonder voorschrift navragen
1
, Invloed op herstel
Onverenigbaar met andere medicatie
1.3 Basisbegrippen
Zeker enkele examenvragen: leg uit en geef voorbeeld
a) Indicatie
Reden van voorschrijven
Clexane 40 = preventie van diep-veneuze trombose
b) Contra-indicatie
Reden om niet voor te schrijven
Voltaren K tabletten = extra maagklachten bij patiënten die reeds klachten vertonen
c) Werking en doel
Causaal
Oorzaak aanpakken
Bv. Antibiotica
Symptomatisch
Symptomen aanpakken
Bv. Litican: misselijkheid
Suppletie/ substitutie
Iets aanvullen/vervangen
Bv. insuline: diatbetes type 1 die weinig insuline aanmaken dus aanvullen
Profylactisch
Preventief
Bv. Coronavaccin
d) Placebopil en placebo-effect
Placebopil = neppil
Placebo-effect = effect door ‘aandacht’
e) Bijwerking
Ongewenste effecten of nevenwerkingen
Bv. Tradonal: neveneffect is misselijkheid
f) Interactie
Wisselwerking tussen verschillende geneesmiddelen of tussen geneesmiddel en
voedingsmiddel
Bv. Doxycycline + melk = slechte werking
g) Gewenning en verslaving
Gewenning = minder effect na langdurige inname
Verslaving = abstinentieverschijnselen bij plots stoppen (afkicken)
h) Zwangerschap en lactatie (= borstvoeding)
Ongewenste effecten bij sommige geneesmiddelen
Bijsluiter goed lezen!
i) Bijzondere groepen
Ouderen:
Opletten voor paradoxale reacties = omgekeerde reactie
2
, Bv. actief worden bij slaapmedicatie
Etnische groepen:
Therapietrouw
Bv. medicatie bij het eten tijdens Ramadan
Andere bijwerkingen
Kinderen:
Aangepaste dosering
-> a.d.h.v. gewicht
Weinig onderzoek
1.4 Samenstelling en namen van een geneesmiddel
Werkzame stof:
Of stofnaam of generieke naam
Verschil tussen generieke naam en merknaam?
Generieke naam: paracetamol
Merknaam: dafalgan
® wilt zeggen: patent op geneesmiddel dus andere bedrijven mogen dit niet
maken voor 10 jaar, altijd achter merknaam
1.5 De medicatiecyclus
examen!!
a) Voorschrijven
Enkel door artsen, tandartsen en vroedvrouwen (België)
Richtlijnen:
Stofnaam voorschrijven i.p.v. merknaam
-> vaak goedkoper
Voorschrift:
Opdracht aan apotheek om geneesmiddel aan te leveren
Vanaf 1 januari 2020: verplicht digitaal
-> analoog: onleesbaar?
Toedienlijst per zorgvrager:
Opdracht om medicatie toe te dienen van arts aan verpleegkundige
Registratie van toediening is belangrijk! (door verpleegkundige)
Bij onduidelijkheid: navragen aan arts
3
, Mondeling:
Beperken tot noodsituaties
Steeds herhalen of dubbele controle
Steeds noteren in dossier
Zo snel mogelijk laten ondertekenen
Stopdatum zeker duidelijk op voorschrift
Éénmalig? Duidelijk vermelden in voorschrift
Indien nodig/ I.N. (analgetica! = pijnstilling)
Steeds vragen hoe de pijn is
Medicatiefiche regelmatig samen met arts overlopen:
Nevenwerkingen van veel medicatie samen bespreken
b) Leveren
Apotheek:
Controleert combinatie
Geeft advies aan arts indien combinatie bijwerkingen geeft, of aan zorgvrager
zelf
Levert medicatie (ev. In baxterzakje)
c) Opslag en beheer
Medicatiekast:
Alfabetisch
Per toedieningsvorm (oraal-parenteraal)
Afhankelijk van afdeling
LASA (look alike sound alike)
Examen!!
Niet naast elkaar plaatsen in medicatiekast
Etiketten goed lezen
Bv. Twee soorten insuline: Novolog / Novolin (verschillende samenstelling)
Kalium (HRM: te veel kalium = kans op hartstilstand)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marthebraem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.