Strafrecht
Deel 1: Strafprocesrecht
Inleiding
Strafrecht in ruime zin van het woord kan onderverdeeld worden in 2 subtakken:
Strafprocesrecht:
- bv. Zaak Habram overschrijden van procedureregels
- bv. Huiszoekingsbevel netwerk moet beperkt blijven
Sancties
Straf
Hoofdstuk 1: Doelstellingen van het strafprocesrecht
Strafprocesrecht = regelt het verloop van een strafprocedure met een dubbele bedoeling:
1. De mogelijkheid creëren om de waarheid te ontdekken
2. De individuele grondrechten van de betrokken partijen beschermen
a. Bv. het recht op eerlijke bewijsvoering, het recht op behandeling van de zaak binnen een
redelijke termijn, het vermoeden van onschuld, recht op hoger beroep, …
Deze 2 belangen staan soms diametraal tov elkaar
Het strafprocesrecht tracht beide belangen met elkaar te verzoenen + onderling af te wegen
, o Moeilijke evenwichtsoefening
Bv. telefoontaps
Bv. huiszoekingen
o Belangrijk individueel grondrecht: het recht op privacy
Hoofdstuk 2: De twee fasen van een strafproces
Burgerlijk proces burgerlijk gerecht = 1 fase
Strafproces = 2 fases
o Fase van het vooronderzoek
o Fase van de terechtzitting (voor de vonnisrechter)
2.1 De fase van het vooronderzoek
Fase van het vooronderzoek:
In handen van het Openbaar Ministerie of van de onderzoeksrechter
o NIET VAN EEN VONNISRECHTER!
o Opsporingsonderzoek = Openbaar Ministerie
o Gerechtelijk onderzoek = onderzoeksrechter
In de fase van het vooronderzoek is het de bedoeling:
Om verdachte te identificeren
Te onderzoeken of er tegen hem voldoende bezwaren bestaan om hem voor de rechter te brengen
o Fase 1 = bezwaar
Onschuldig tot schuld bewezen is
o Fase 2 = bewijs
Deze fase heeft grotendeels inquisitoir karakter:
Het vooronderzoek is in principe geheim
o Alle onderzoeksverrichtingen + procedurehandelingen gebeuren zonder dat het publiek
wordt toegelaten
o Ook verdachte + slachtoffer worden in principe niet betrokken bij de
onderzoeksverrichtingen
Behalve wanneer die verrichtingen henzelf betreffen
Het vooronderzoek is niet-tegensprekelijk
o Tijdens deze fase is het de verdachte nog niet toegestaan om de tegen hem verzamelde
bezwaren te weerleggen en verweermiddelen aan te voeren
2.2 Fase van de terechtzitting
Fase van de terechtzitting = fase van het onderzoek ten gronde => fase voor de vonnisrechter
Politierechtbank, correctionele rechtbank, Hof van Assisen
In deze fase bedoeling om uitspraak te doen over:
Heeft de verdachte het misdrijf inderdaad gepleegd?
En zo ja, verdient hij dan een straf en zo ja, dewelke?
In tegenstelling tot vooronderzoek is de fase van de terechtzitting:
, Openbaar
o Het publiek is in principe toegelaten op de terechtzitting
Tegensprekelijk
o De verdachte mag, wat men tegen hem aanvoert, trachten te weerleggen
= accusatoir karakter
Hoofdstuk 3: De hoofdrolspelers in het strafprocesrecht
3.1 Verdachte
Verdachte in de ruime zin van het woord = verzamelnaam voor alle personen tegen wie een strafzaak in de
brede betekenis van het woord loopt
VERSCHILLENDE STATUTEN VAN VERDACHTE:
Tijdens fase van het vooronderzoek:
Verdachte in de strikte zin van het woord = de persoon tegen wie een vooronderzoek loopt
In het begin van zo’n onderzoek is dat vaak een onbekende
Inverdenkinggestelde = verdachte (die zich bevindt in de fase van het vooronderzoek) en aan wie officieel
is meegedeeld dat hij wordt verdacht van een misdrijf
Een inverdenkingstelling is enkel mogelijk binnen een gerechtelijk onderzoek
o Niet binnen opsporingsonderzoek
Inverdenkingstelling ≠ inbeschuldigingstelling
Inverdenkingstelling Inbeschuldigingstelling
Door onderzoeksrechter Door Kamer van Inbeschuldigingstelling
Gevolg: een boel rechten meer Gevolg: verdachte wordt een beschuldigde
Bv. inzagerecht doorverwezen naar Hof van Assisen
Tijdens fase van de terechtzitting:
, Beklaagde = de verdachte die voor de politierechtbank of voor de correctionele rechtbank moet
verschijnen
Beschuldigde = de verdachte die voor het Hof van Assisen moet verschijnen
En dus in beschuldiging is gesteld door de Kamer van Inbeschuldigingstelling (=K.I.)
Veroordeelde = de persoon die door het vonnisgerecht uiteindelijk schuldig werd bevonden en werd
veroordeeld tot een straf
Geen vermoeden van onschuld meer
Beschuldigde ≠ veroordeelde
Beschuldigde moet nog veroordeeld worden (nog niet schuldig)
Veroordeelde is schuldig bevonden door rechtbank
Belang van dit terminologisch onderscheid ligt in het feit dat de rechten waarop een ‘verdachte’ in de
ruime zin van het woord aanspraak kan maken, afhangt van zijn specifieke statuut:
Zo kan een inverdenkinggestelde makkelijker en vlotter inzage bekomen in zijn strafdossier dan een
verdachte in een opsporingsonderzoek
o + kan hij aan de onderzoeksrechter ook bijkomende onderzoekshandelingen vragen
Tijdens de fase van terechtzitting heeft een verdachte (zowel een beklaagde als beschuldigde) alle
rechten van een volwaardige procespartij zoals automatisch inzage in het dossier
o Fase van de terechtzitting = openbaar en tegensprekelijk
o Dit impliceert dat de verdachte het dossier moet kunnen inkijken, zodat hij weet waartegen
hij zich moet kunnen verweren
3.2 Openbaar Ministerie
3.2.1 Structuur van het Openbaar Ministerie
Openbaar Ministerie = parket = hiërarchisch georganiseerd korps:
Per rechtsgebied (5 in België):
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HV25. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.