Samenvatting
samenvatting gerechtelijk privaatrecht
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
alle lessen samengevat
[Meer zien]Voorbeeld 5 van de 92 pagina's
Voorbeeld 5 van de 92 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Gerechtelijk privaatrechtINLEIDING
Doelstellingen:
- Begrippenlijst maken => normaal krijg je er eentje op einde van de lessen
- Gebruik maken van wetboeken
- Termijnen berekenen
- Casussen oplossen
Wat te zien in deze cursus:
- Dagvaarding
- Rechtsvordering
- Rechtsmacht
- Materiële en territoriale bevoegdheden
Elke maandag staat er een leerpad op chamilo.
LEERSTUK 1: Situering van het gerechtelijk privaatrecht
DEEL 1: De weg naar het burgerlijk procesrecht
Hoofdstuk 1: De weg naar het gerechtelijk recht
1. “Sein” en ‘sollen”
• Sein
o Het beschrijven van iets
o De louter feitelijke toestanden
• Sollen
o Hoe iets behoort te zijn
o Regels worden gesteld
2. Rechtsregel
= een bindend voorschrift waaraan de mens zich behoort te houden.
• Kan een “bevel” of een “verbod” zijn.
o Bevel: je moet iets doen
o Verbod: je mag iets niet doen
• Wordt gesteld door het geloof, de moraal, het geweten
• Uitgevaardigd door de wetgevende macht.
Regel is een rechtsregel of een sensu lato (wet) wanneer volgende voorwaarden is voldaan:
• Hebben betrekking op het uiterlijke gedrag van de mensen in de maatschappij
• Worden uitgevaardigd door een persoon of door personen die gezag hebben
Steeds gebruik moeten maken van die bevoegdheidsregels die van toepassing zijn op het materieel recht binnen Vlaanderen. 1
, • Naleving van die regel kan worden afgedwongen door gezaghebbende autoriteit of overheid
Geheel van rechtsregels => objectief recht >< subjectief recht => objectief recht toegepast in concrete
situatie
1) Rechtstakken:
= onderverdeling van de rechtsregels (bv. regels over huwelijk, afstamming... => behoren tot personen- en
familierecht)
Consumentenrecht, personen- en familierechtrecht, verbintenissenrecht, strafrecht ... ==> bevatten
materieel recht (rechtsregels bepalen in de materie zelf)
2) Recht “krijgen”
Voorbeeld: Bart besteld iPhone online, betaald en mediamarkt zorgt voor vlugge levering. De iPhone werkt niet.
Wat kan Bart doen?
• Garantie inroepen (2-jarige garantie)
• Bart vraagt herstelling en mediamarkt herstelt/ geeft nieuwe
➔ Geen geschil , tenzij er een barst aanwezig was en dan beslist mediamarkt om niet te herstellen (ze zijn
het niet eens).
• Stel toch geschil, Bart kan ENAC/retentierecht inroepen wanneer mediamarkt niet doet wat er verwacht
wordt. => EIGENRICHTING dat wel mag
(normaal is eigenrichting verboden)
• Eigenrichting verboden => naar rechter stappen!
o Objectieve partij nodig die zich moeit met het geschil => taak rechter
o Rechterlijke macht die controleert
• Rechtsregels nodig om bevoegdheden te kunnen
uitoefenen.
• Hoe verloopt procedure/ geding?
o Dagvaarding: moet officieel gebeuren door
deurwaarder. Vooraf moet er ingebrekestelling
gebeuren.
o Verschijnen op inleidend zitting
▪ Conclusiekalender
▪ Korte debatten
o Conclusies worden geschreven en genomen
o Pleitzitting
o Beraad nemen wat er in pleitzitting werd gezegd
o Uitspraak: in het vonnis + uitvoerbare uitgifte (=grosse)
• Actoren in proces:
o Rechter(s)
o Griffier
o Eisende partij >< verwerende partij
o Openbaar ministerie (voor strafzaken of in
burgerlijke zaken als het gaat over specifieke
persoon)
Verschillende soorten gerechtelijk recht
Steeds gebruik moeten maken van die bevoegdheidsregels die van toepassing zijn op het materieel recht binnen Vlaanderen. 2
,Hoofdstuk 2: Gerechtelijk recht
1. Waar wordt het geregeld?
• GW (art. 148, art. 149 en art. 151 GW)
o Onafhankelijke rechter
o Objectieve rechter
o 3 categorieën:
▪ Rechterlijke macht: art. 40, 144 tot 159, 151, 149 en 159 GW
• Erkenning
• Organisatie en werking
▪ Hoge Raad voor de Justitie: art. 151 GW
▪ Bepaalde grondrechten: art. 13 GW
• Ger.W.
o Bestaat uit 7 delen:
▪ Algemene beginselen
▪ Rechterlijke organisatie
▪ Bevoegdheid
▪ Burgerlijke rechtspleging
▪ Bewarend beslag, middelen tot tenuitvoerlegging …
▪ Arbitrage
▪ Bemiddeling
• Specifieke wetgeving (bv. regelgeving waar de procedure in Nederlands moet gevoerd worden)
• Rechtspraak
o Vonnis en arresten
o Rechtsbron
o Art. 6 Ger.W.
▪ Je mag als rechter niet zomaar uitspraak doen
▪ GEEN precedentwerking
• = een al dan niet recente gerechtelijke uitspraak die als richtlijn dient in een vergelijkbaar
geschil.
• (rechtsleer)
o Rechtsgeleerde die wetten interpreteren (proffen).
o Gepubliceerd in Juristenkrant of in een tijdschrift voor bepaald domein (bv. afstamming)
o Er wordt iets onderzocht (studies)
• Internationaal recht
o EVRM
o Internationale verordeningen
• Algemene rechtsbeginselen
o Hebben waarde
o Ongeschreven bronnen
o Beginselen van behoorlijke procesvoering: art. 6 EVRM
o Niet erkend als algemeen beginsel:
▪ Rechtsverwerking
▪ Het beginsel van dubbele aanleg
o Vb. verbod van eigenrichting
Steeds gebruik moeten maken van die bevoegdheidsregels die van toepassing zijn op het materieel recht binnen Vlaanderen. 3
, • Gebruiken
o Vb. akkoordprotocol Hof van Beroep en Arbeidshof te Antwerpen
2. Kenmerken van gerechtelijk privaatrecht => Lezen op einde van semester
• Autonoom
• Gemengd (publiek- en privaatrecht)
• Nationaal
• Dynamisch
• Ethisch en sociaal
• Dienend
• Formalistisch
• Partijautonomie - accusatoir rechtspleging
• Verschillende niveaus van afdwingbaarheid
o Regels van dwingend recht
▪ Belangrijke regels
▪ Afwijking niet mogelijk, TENZIJ ontstaan na het geschil
▪ Zwakkere partij beschermen (1 partij)
o Regels van aanvullend recht
▪ Afwijking mogelijk
o Regels openbare orde
▪ Zodanig belangrijk, essentieel
▪ Opgemaakt om de samenleving te beschermen
▪ NOOIT van afwijken
• Wachttermijn: wachten vooraleer men iets wil doen.
• >< vervaltermijnen: zoveel tijd om iets te doen, het vervallen van een recht na een
bepaalde tijd.
➔ Tom zijn rechtsvordering is niet rechtmatig.
3. Toepassingsgebieden
Bij iedere nieuwe wet of bestaande wet (ongeacht de rechtstak waarin die wet zich situeert) kunnen we ons
volgende 4 vragen stellen:
• Op wie is de wet van toepassing?
• Waarop is de wet van toepassing?
• Vanaf wanneer is de wet van toepassing? (Op hangende geschillen of slechts op de nieuwe geschillen)
• Binnen welk territorium is de wet van toepassing? België of breder of kleiner?
Het is altijd heel belangrijk om het antwoord op die 4 vragen te achterhalen vooraleer je de concrete rechtsregels
toepast op jouw casus. Misschien worden de partij(en) uit jouw casus wel niet geviseerd door die rechtsregel
(toepassingsgebied ratione personae). Misschien valt jouw casus niet onder het materieel toepassingsgebied
(ratione materiae). Misschien is de rechtsregel nog niet in werking getreden (ratione temporis). Misschien geldt die
rechtsregel niet binnen het territorium waarin de casus zich afspeelt (ratione loci).
Steeds gebruik moeten maken van die bevoegdheidsregels die van toepassing zijn op het materieel recht binnen Vlaanderen. 4
, • Ratione personae
o = Op wie is het gerechtelijk privaatrecht van toepassing? => Persoon
o Voor elk rechtsbekwaam rechtssubject => dit is quasi iedere natuurlijke persoon en
rechtspersoon.
Tenzij: immuniteiten en onschendbaarheden
▪ Immuniteit: handelen in hoedanigheid waarbij men niet aangesproken kan worden.
▪ Onschendbaarheden: vb. de onschendbaarheid van de koning (art. 88 GW). Dit art. betekent
dat tegen de koning geen enkele procedure kan worden gevoerd zowel strafrechtelijk als
burgerrechtelijk! Let op, een schadevergoeding is wel mogelijk als een handeling van de
koning schade zou hebben veroorzaakt. De koning gaat hier niet voor ter verantwoording
geroepen worden, maar wel een intendant van de civiele lijst (= ambtenaar die
verantwoordelijk is voor het beheer van de huishouding), deze persoon zal je tegenpartij zijn.
• Delphine Boël: procedure die Boël heeft opgestart in juni 2013 was aangespannen tegen Filip en
Astrid (want toen was Filip nog prins) en dus niet de koning, want hij was onaantastbaar. Het is
pas in september wanneer koning Albert kroonafstand heeft gedaan, dan heeft Boël procedure
tegen Filip stopgezet en heeft ze procedure tegen Albert aangespannen omdat hij toen niet meer
koning was.
• Ratione materiae
o = Op welke materie heeft het gerechtelijk privaatrecht nu betrekking? => Materie
o Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen subjectief contentieux en objectief
contentieux (contentieux = geschil).
▪ Subjectief contentieux: geschillen over subjectieve rechten.
• Concrete aanspraken die een persoon kan maken.
• Rechtbanken en hoven uitsluitend bevoegd.
▪ Objectief contentieux: geschillen over de handelingen gesteld door de overheid.
• Wettelijkheid van het handelen van de overheid controleren.
• Rechtssubject wil dat handeling wordt vernietigd (erga omnes).
• Vb. Coronamaatregelen die genomen werden door de overheid, werden genomen bij koninklijk of
bij ministerieel besluit. Er zijn heel wat burgers die het daar niet mee eens waren en naar de RvS
zijn gestapt omdat ze vonden dat die onwettig waren.
o Enkel van toepassing op burgerlijke geschillen (art. 144 en 145 GW)
▪ Vb. burenhinder
o Maar art. 2 Ger.W.: alle rechtsplegingen
▪ Ger.W. is van toepassing op alle rechtsplegingen.
▪ Gemeenrecht
Tenzij er een andere regeling is voorzien, zal men voorrang verlenen aan specifieke
regeling.
▪ Vb. wet v. 6 april 2010 art. 2 zegt dat art. 37 Ger.W. wordt opgeheven.
• Ratione temporis
o = Op welk moment zijn de regels van toepassing? => tijd
o Vaak wijzigingen aangezien het gerechtelijk privaatrecht dynamisch is.
o Art. 3 Ger.W.: wetten op rechterlijke organisatie/ bevoegdheid/ rechtspleging
▪ Principe van de onmiddellijke toepassing van nieuwe wetgeving
• Nieuwe wetten: onmiddellijk toepasbaar en geen terugwerkende kracht
• Zonder invloed op geldig gestelde proceshandelingen
Tenzij: overgangsbepalingen zijn voorzien
o Wat is een hangend rechtsgeding?
▪ Geding/rechtsgeding = procedure die voor de rechtbank wordt gevoerd en waarover de
rechter nog uitspraak moet doen.
Steeds gebruik moeten maken van die bevoegdheidsregels die van toepassing zijn op het materieel recht binnen Vlaanderen. 5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katodehertogh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen