Samenvatting van de verschillende geloven. In de samenvatting staan bijvoorbeeld de rituelen, feesten en andere belangrijke punten die voor dat geloof centraal staan.
levensbeschouwelijke en morele ontwikkeling van kinderen
Geschreven voor
Hogeschool Windesheim (HW)
Lerarenopleiding Basisonderwijs / PABO
Geestelijke Stromingen
Alle documenten voor dit vak (4)
Verkoper
Volgen
hannahvdbosch
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Geestelijke stromingen samenvatting site
Hindoeïsme
Naam is afgeleid van Indus (Indusbeschaving). Het officiële hindoeïsme is ontstaan met het op schrift
stellen van de Veda’s, de belangrijkste teksten in het hindoeïsme (1000 v.C.). het hindoeïsme is een
van de oudste godsdiensten ter wereld.
Het schrift werd opgesteld in dezelfde tijd dat de Ariërs (bevolkingsgroep uit Zuid-Rusland/Centraal-
Azië) de Indusbeschaving vernietigde. Uit opgravingen bleek dat deze beschaving vooral was
gebaseerd op landbouw en handel, ook waren er overblijfselen van grote steden gevonden.
Ariërs waren nomadenstammen en bedreven in oorlog voeren. Daardoor kon het gebeuren dat een
laagontwikkeld volk een cultuur kon overwinnen.
In de Induscultuur werd de moedergodin (vruchtbaarheidssymbool), dieren en bomen aanbeden.
De Ariërs aanbaden vooral natuurfenomenen zoals donder, bliksem, maan en zon. De mannen
hadden het voor het zeggen. Er was een aparte groep priesters die hoog aanzien hadden.
Toen de Ariërs werden veroverd door de Induscultuur werden ze steeds minder een nomadenvolk.
De religies mengden zich langzaam samen, het hindoeïsme ontstond. De Ariërs voelden zich na de
overwinning beter dan andere bewoners, zij wilden zich onderscheiden kastenstelsel.
Het kastenstelsel houdt in dat de samenleving is verdeeld. Voor elke groep gelden eigen regels,
belangrijk is dat;
Je alleen mag trouwen met iemand uit je eigen kaste
Je alleen mag eten met mensen uit je eigen kaste
Beroepen zijn verbonden aan een bepaalde kaste
Religieuze plichten (dharma) waaraan je moet voldoen, zijn verbonden aan je kaste
Vier groepen in kastenstelsel;
1. Priesters en geestelijken (brahmanen, niet de oppergod Brahman!)
Hebben ook verantwoordelijkheid voor het onderwijs van de kshatriya’s en vaishya’s.
Er geldt een totaal verbod op geweld. En ze zijn streng vegetarisch.
2. Strijders/wereldlijke macht (kshatriya’s)
Taak om het land te verdedigen en besturen. Ze mogen wel geweld gebruiken.
3. Handelaren, handwerkers en boeren (vaishya’s)
4. Dienaren/onderdanen (shudra’s)
Staan in dienst van de hogere kasten. Ze hebben geen rechten.
5. Onaanraakbare (chandala’s) (horen officieel niet tot het kastenstelsel!!)
Mogen alleen het allersmerigste werk doen. Zij moesten tot voor kort buiten de
stadsgrenzen leven en mochten geen tempels bezoeken.
Alleen mensen in hoogste drie kasten hebben recht op onderwijs en mogen meedoen aan religieuze
ceremonies.
De laagste kasten bestaan oorspronkelijk uit de bewoners van de Indusvallei die door de Ariërs
werden onderworpen.
Het kastensysteem is officieel verboden in India.
De meeste hindoes wonen in India en omliggende landen. Door de slavernij ook in Suriname. Na de
onafhankelijkheid in 1975 van Suriname zijn veel hindoes naar Nederland gekomen.
Het hindoeïsme is een veelzijdige godsdienst en heeft veel verschillende stromingen. Hierdoor is het
hindoeïsme een zeer tolerante religie. Er is geen leer die alles bepaald, dat doet ieder voor zich. Het
gaat niet om wat je gelooft, maar wat je doet. Er zij wel een aantal basisvormen voor het hindoeïsme.
,Polytheïstische godsdienst = er zijn meerdere goden. Toch is er voor hindoes één god het
belangrijkst Brahman (scheppende kracht). Men gelooft dat iedereen vanuit een stukje uit zijn
oerkracht is ontstaan. Dat stukje wordt Atman genoemd. Dit betekent dat ieder mens een stukje
goddelijk is. Het doel van het leven is dat een mens na zijn sterven weer één wordt met het
goddelijke; Atman wordt verenigd met Brahman.
Hindoes geloven in reïncarnatie = er zijn meerdere levens. Je leven is afhankelijk van je vorige.
Karma is daarbinnen een belangrijk begrip. Dit bepaalt hoe je in je volgende leven terugkomt.
Of iemands karma goed is, wordt bepaald door de manier waarop hij zijn religieuze plichten
(dharma) heeft vervuld.
Het uiteindelijke doel voor hindoes is moksha = verlossing uit de kringloop van het leven en de
wedergeboorten (samsara). Moksha wordt bereikt op het moment dat je geen karma meer
opbouwt. Je wordt dan niet meer herboren.
Belangrijke goden oor het hindoeïsme;
1. Brahma = scheppende kracht van Brahman. Hij heeft het universum geschapen in opdracht
van een andere god, maar wordt nu nog nauwelijks aanbeden. Als hij sterft, zal een nieuwe
Brahma een nieuw universum scheppen.
Brahma wordt altijd afgebeeld met vier hoofden, die staan voor belangrijke boeken van het
hindoeïsme en vier kasten.
2. Vishnu = godheid die de wereld in stand houdt. Hij komt in de vorm van avatar =
verschijningsvorm van een godheid. De belangrijkste avatar is Krishna. De tiende is bijzonder,
Kalki. Hij zal komen als de aarde bijna vergaat en zal de gelovigen berechten en zorgen voor
een goed tijdperk.
Vishnu staat bekend als een vriendelijke god. Getrouwd met Lakshmi en wordt blauw
afgebeeld.
3. Shiva = vernietiger van de aarde. Wordt afgebeeld met kettingen en schedels en als danser.
Door het dansen bouwt hij de aarde ook weer op. Het is een witte goed, en heeft een derde
oog (stip op zijn voorhoofd).
Wordt aanbeden in de vorm van lingham (penis). Een korte zuil met afgeronde kap is op een
liggende schijf geplaatst, de schijf staat symbool voor de yoni (vagina). De zoon is Ganesha.
Dat is de god met het olifantengezicht en vier armen. Hij neemt hindernissen weg.
4. Guru = een leraar die grote schare volgelingen heeft. Soms wordt hij gezien als
vertegenwoordiger of afgevaardige van bepaalde god.
Sadhu = heilige man dichtbij de verlossing. Tijdens zijn leven bijna losgekomen van eeuwige
kringloop en daardoor voorbeeld van andere hindoes.
Belangrijke geschriften;
1. Veda’s
Betekent letterlijk ‘heilig weten’ of ‘openbaring’. Zijn de belangrijkste geschriften. Ze bestaan
uit gebeden voor goden, beschrijvingen van rituelen, bezweringsformules, teksten voor
gezond leven en om ziekten te behandelen.
2. Brahmana’s
Door de priesterkasten overgeleverd. Abstracte teksten over bijv. het ontstaan van de aarde.
3. Aranyaka’s
Geschreven door priesters en asceten (monniken) die zich hebben teruggetrokken uit de
wereld om in afzondering hun hele leven te wijden aan het geloof. Ze trokken zich vaak terug
in bossen ‘woudteksten’.
4. Upanishads
, Meest recent. Ontstaan in tijd dat hindoeïsme veranderde. Herinterpretatie van
Vedateksten. Belangrijk waren de guru’s, dit waren asceten die filosofische en religieuze
problemen aan mensen probeerden uit te leggen.
5. Mahabharata en Ramayana
Twee van de belangrijkste verhalen uit de Indiase cultuur.
Mahabharata = gedicht van bijna 200 000 regels over de strijd tussen twee families die willen
heersen over een gebied in Noord-India. Een belangrijk deel is de Bhagavat Gita. Hierin staat
de uiteenzetting die Krishna geeft aan de wagenmennen Arunja voor een grote veldslag.
Ramayana = verhaal van Rama, de ideale mens. Hij blijft ondanks alles zijn dharma volgen.
Een hindoe volgt de volgende regels voor een goed volgend leven;
Onderwerpt zich aan zijn scheppers
Vergeldt kwaad met goed (vergeving)
Leeft eenvoudig
Is rein van lichaam van geest
Is trouw aan zijn partner
Weet seksuele driften in bedwang te houden
Heeft kennis van heilige boeken
Heeft kennis van hoogste ziel
Vertelt de waarheid
Kan woede en boosheid beheersen
Belangrijkste rituelen;
1. Puja = aanbidden van goden of om goden te danken of iets van de goden te vragen. Dit
gebeurd vaak in huis met een huisaltaar of een beeld of afbeelding van zijn persoonlijke god.
Door middel van offers vraagt een hindoe dank of vraagt hij de godheid om een gunst. Ze
bidden vaak bij het opgaan of ondergaan van de zon. De hindoe moet rein zijn. Soms wordt
de godheid gezien als één van de medebewoners van het huis en wordt ook zo behandeld.
2. Geboorte. Een priester trekt een horoscoop voor het kind zodat de naam kan worden
vastgesteld. De vader blaast in het gezicht zodat het tot leven wordt gewekt.
3. Initiatie. Als een jongen wordt opgenomen in de geloofsgemeenschap. Hij krijgt een
drievoudig koord omgehangen wat inhoudt dat hij erbij hoort. Dan wordt de jongen djiva
genoemd = tweemaal geboren. De tweede geboorte in opname in geloofsgemeenschap. Dit
is alleen voor jongens in de hoogste drie kasten.
4. Huwelijk. Vrouw verhuist naar haar man. Bruidsschat voor vrouw is verboden, maar wordt
wel vaak gedaan. Tijdens huwelijk krijgen bruid en bruidegom speciale rijstkorrels op hun
hoofd gelegd, voor voorspoed en geluk. De vrouw krijgt het ook in de schoot voor
vruchtbaarheid. Trouwen gebeurd steeds vaker vrijwillig, geen uithuwelijken.
5. Dood. Als iemand stervende is, worden spreuken ingefluisterd en rijst geofferd om goden
gunstig te stemmen. Na het overlijden wordt de schedel gespleten, de ziel kan ontsnappen.
Het lichaam wordt in doeken gewikkeld en op een brandstapel gecremeerd. De as wordt
uitgestrooid in een (heilige) rivier.
Vroeger werd een weduwe als onrein gezien. Vaak gebeurde er dan een sati, dit betekent dat
een weduwe levend op een brandstapel kwam zodat zij samen met haar man zou overlijden.
Belangrijke feesten;
1. Holi. Lentefeest in februari of maart. Er wordt gevierd dat de lente de winter overwint (goed
wint van kwaad). God Krishna speelt een belangrijke rol. Alle regels vallen weg, alles mag.
Mensen bestrooien elkaar met gekleurd poeder.
2. Divali. Feest van licht. De ongelijkheid tussen mensen verdwijnt. Het vindt plaats in oktober
of november (herfst). Het is het nieuwjaarsfeest van hindoes. Mensen zetten overal
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannahvdbosch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.