Samenvatting medisch deel van het vak Zorgtraject verworven spraak en taal, gegeven door prof. Vandenberghe in de 3de fase van de opleiding 'logopedische en audiologische wetenschappen'
,0. OVERZICHT
Het doel van dit vak is om ons:
− Vertrouwd te maken met de medische benadering ten opzichte van een aantal
ziektes waar we als logopedist mee geconfronteerd zullen worden, met als doel om
goed te functioneren in een multidisciplinair team
− Inzicht geven wanneer een symptoom van een ziekte zal optreden, bv. afasie kan een
symptoom zijn van een CVA, met als doel om ons wegwijs te maken met de
holistische benadering
We behandelen verschillende letsels:
− Focale corticale letsels
o Potentieel reversibele uitval
▪ Cerebrovasculair → overgrote deel van afatici
▪ Inflammatoir (Herpes-encephalitis) → kan ook leiden tot een afasie
▪ Tumoren → “ “
o Onomkeerbare uitval
▪ Focale neurodegeneratieve aandoeningen
− Subcorticale aandoeningen
o Basale ganglia: Ziekte van Parkinson en andere extrapyramidale
aandoeningen
o Witte stof: Multiple sclerose – vasculaire wittestofaantasting → kan leiden tot
dysfagie en dysartrie
− Lager motorneuron lijden, neuromusculaire transmissie, spieraandoeningen
0.1. DOELSTELLING VAN CVA-BEHANDELING
1) Ischemisch letsel reduceren
Het ischemisch letsel is het deel van de hersenen dat afsterft door zuurstoftekort. Dit moet
gebeuren tijdens de acute fase (1ste tot 6de uur na het CVA). We proberen om de bloedvaten
weer open te krijgen met medicatie of eventueel zelfs een operatie.
2) Verwikkelingen voorkomen
Na de acute fase bevinden we ons in de herstellingsfase, waar we verwikkelingen proberen
te voorkomen zoals:
− Aspiratiepneumonie
→ Slikproblemen kan leiden tot aspiratiepneumonie, omdat voedsel in de luchtpijp en
longen terecht kan komen → niet door letsel veroorzaakt, maar een verwikkeling
− Diepe veneuze trombose
− Urinaire infecties
→ CVA patiënten zijn vaak bedlegerig → gevoelig voor infecties
− Decubitus (=doorligwonden)
→ omdat patiënt immobiel is, doorligwonden door te lang te liggen in bepaalde
positie, voorkomen door voldoende te wisselen van ligging en snel te mobiliseren
− Depressie
→ vb. bij linker frontaal letsel is afasie frequenter. Als we relatief snel beginnen met
taaloefeningen kan dit een psychologisch gunstig effect hebben
1
, ➔ Het paramedisch team speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van
verwikkelingen.
3) Functioneel herstel bevorderen
Dit is ook een taak van het paramedisch team. Soms treedt er spontaan herstel op, maar
vaak is therapie bevorderlijk voor het herstel van functie.
Om de verschillende doelstellingen te behalen is er een team in het ziekenhuis die
samenwerken om CVA-patiënten te behandelen.
Bv. vroege mobilisatie is belangrijk om decubitus te kunnen vermijden
→ samenwerking kinesitherapeut en verpleging
➔ Communicatie tussen de verschillende disciplines is van groot belang!
De onderliggende aandoening bepaalt mee welke problemen geassocieerd zijn met de taal-
of spraakstoornissen bij elk individu.
Globale benadering van de patiënt als een geheel elke subdiscipline fixeert zich
uitzonderlijk op deelsymptomen.
Het vergt niet alleen basiskennis, maar ook een continue communicatie met de andere
betrokken paramedici en artsen = belangrijk expertenteam
= stroke – unit: als men patiënten op zelfde afdeling legt en paramedici en artsen expertise
krijgen heeft dit voordelen: ziekteverloop gaat beter, voordeliger voor patiënt
2
, 0.2. ROL VAN DE LOGOPEDIST BIJ CVA-BELEID
Taken:
− Evaluatie van slikfunctie ter preventie van aspiratiepneumonie
− Bevorderen van functioneel herstel bij afasie / dysartrie
− Teven psychologisch belang van spraakrevalidatie
Bij logopedische revalidatie dient men niet enkel de patiënt(e) te behandelen, maar ook zijn
omgeving te instrueren hoe men op een efficiënte manier de communicatie kan
optimaliseren
Vaak is het niet zozeer een kwestie van herstellen van het deficit naar de premorbiede
toestand maar veeleer van aanpassing aan de cognitieve moeilijkheden.
0.3. BASISKENNIS CVA
0.3.1. ACUUT CVA
Dit kan aanleiding geven tot verschillende types van afasie, dysartrie, slikstoornissen en
verschillende types van apraxie.
0.3.1.1. DEFINITIE VAN TERMEN
− Hemorrhagisch CVA
= een bloeding door een scheur in de bloedvatwand veroorzaakt een CVA
→ 15 % van alle CVA’s
− Obstructief CVA
= veroorzaakt door een vernauwing of afsluiting van een bloedvat
→ leidt tot een ischemisch CVA (=tekort aan bloedtoevoer)
→ 85 % van alle CVA’s
o Ischemie = onderbreking van de bloedtoevoer naar een deel van het lichaam
o Trombus = een bloedklonter die zich vormt in een bloedvat en die het
bloedvat laat occluderen
o Embool = een stuk (bloedklonter, vet etc.) dat loskomt en verder wordt
getransporteerd tot het komt vast te zitten in een arterie en die arterie
occludeert.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolien2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
