Samenvatting
Samenvatting Oplossing overzichtsvragen architectuurgeschiedenis
Uitgebreide oplossing architectuurgeschiedenis. Heel volledig en zeker voldoende als je dit (+Watkin) leert voor de vraag. Ik behaalde 17/20.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
ToetsvragenARCHITECTUUR EN TIJD
De Paltskapel is blijkbaar een toonaangevend voorbeeld geweest voor paleiskapellen
uit de vroege middeleeuwen. Bespreek.
De paltskapel in Aken, eind 8e E. Architect: Odo van Metz
• Centraalbouw met voorhof (geen basilica)
• Nieuw soort dak, oude was piramide- tent dak
• Centrale ruimte: 8-hoek met 1 grote vide = overwelfd met 8-hoekig kloostergewelf
(kruising 2 tongewelven) of koepel
• Daarrond 16-hoekig ambulatorium op 1e verdiep overwelfd met kruis-
/graatgewelven
• Tribune
• Zuilen uit marmer uit Italië (meegenomen door Napoleon, Domes des invalides)
• Afwisselend vierkanten en driehoekige traveeën
• Oostzijde: rechthoekig koor wordt vervangen door veel groter Gotisch koor
• Westzijde: westwerk met monumentale nis en 2 traptorens
• Functie als paleiskapel
o Bood keizer een troon tijdens eredienst
o Bood plaats aan geestelijken v.h. hof met taak het onafgebroken bidden
voor het welzijn v.d. keizer en zijn rijk
o Bood plaats aan de reliekschat v.d. keizer, waarborg voor zijn
overwinningen
• Gewijd aan H. maagd Maria en aan Christus (zoals gebruikelijk bij paleiskapel)
è Tribune in westwerk was in bijzonder gewijd aan de Verlosser
• Latere keizers v.h. heilig Roomse Rijk werden in deze kapel gekroond
• KDG werd er begraven
• Overspanning is zeer complex: stenen gewelf
è Bouwtechniek dat uit het niets komt (non -byzantijns)
San Vitale, Ravenna 6e E
• Basistype uit het oosten, uit Byzantium (veel gelijkenissen paltskapel)
è Veel vb. van dit type te zien in Constantinopel
• Andere travee opbouw: radiale trapezia
• Bouwtechniek van gewelven erg verschillend: Byzantium è lichtgewicht uit
terracottastenen
• Holle overgang naar ambulatorium
• Model voor veel kopieën
è Was een inspiratie voor de paltskapel
Middeleeuwse kopie is geen letterlijke imitatie van het voorbeeld Paltskapel:
• Aachen, Groningen: duidelijk hetzelfde
• Luik (200j later, begin 11e E): lijkt op Paltskapel
è stemt overeen qua afmetingen, algemene opzet en functie (begraafplaats)
• Brugge (10e E): op oud- grafelijk domein: “naar den Aecsen gewerke gemaect”
è algemene opzet, wijding (aan Maria en Christus) stemmen overeen
• Nijmegem en Muizen: horen bij kleinere Karolingische gebouwen
• OL-vrouw, Ottmarscheim (Frankrijk), 1040: kloosterkerk hoort bij vrouwenklooster
o Geen paleiskapel (Mariakerk)
o Zelfde zuilenschema
o Gewijd aan Maria, Christus de Verlosser
o Schept toch een nauwe band voor de middeleeuwse mentaliteit, ondanks
afstand met Aken toch gelijkenissen
• Essen (11e E): voormalige abdijkerk: onderste gedeelten westwerk werd
uitgewerkt/uitgebreid zoals palstkapel: westelijke apsis/koor, incl. zuilenscherm
• Germigny-les-Prés (9e E) vergelijkbaar met Paltskapel, maar ander grondplan
, è Vierkant opgedeeld door 4 pijlers die centrale toren dragen met een
ingeschreven Grieks kruis ontstaan met een apsis aan de N,W en Z- zijde en 3
apsissen naast elkaar ad Oostzijde (als koor)
OPMERKING
Ad Instar van Aken= Letterlijk zoals Aken
è wat we overeenstemt is de functie en wijding: Paleiskapel gewijd aan Maria
Het grote aantal kopieën van de Paltskapel wijst o de Politieke prestige van KDG in de ME:
Overdracht van betekenis > vormelijk(nu)
è originaliteit is een onbekend begrip, zich beroepen op prestigieuze vb. is passend
Wat wordt er bedoeld met de term “martyrium”?
= martelarenkerk è grafarchitectuur
Vb.: St. Pieter Rome (4e E)
• Doel, vereren van een heilige/martelaar: graf ve martelaar, bewaarplaats van
relieken
• Overeenkomt met grafruimtenuit keizerrijk: laatantieke mausolea
• Vaak centraalbouw (rond, 8-hoekig, kruisvorm, klaverblad)
• Terminologie a.d.h.v. de st pieter
o Vaak centraalplan, maar kan veelheid aan vormen aannemen
o Meer-beukig: 5-beukig schip (middenbeuk+ 2 zijbeuken) +
dwarsbeuk/transept
o Apsis (naar Westen door omstandigheden (ongewoon!))
o Transept/ dwarsbeuk tussen schip en apsis
o Altaar op graf van St-Pieter op scheiding apsis en transept (basilica-
martyrium)
• Combinatie basilica-martyrium
o Nieuwbouw (meteen martyrium +basilica)
o Eerst kapel met relieken è veel succes è basilica toegevoegd
o Abdijwerken/basilica’s gelegen op begraafplaatsen, relieken w
toegev
è w uitgebreid met een crypte (eerst bovengronds, dan
ondergronds) voor bewaring en tentoonstelling van een reliek
è Al snel w crypte geïntegreerd in basilica zelf, in nabijheid v.h. koor
(Voor pelgrims toegankelijke ruimte)
• Vb.: crypte Saint- Germain, Auxerre, Fr (5e E)
o Het oudste deel
o Aanvankelijk overwelfde kapel (crypte) aanwezig voor H. Germanus
o Daarna basilica bijgebouwd
o Wordt later nog uitgebreid
, In de abdijkerk van Tournus (Boergondië) komen verschillende overwelvingssystemen
naast en boven elkaar voor. Leg uit (tekenen).
st Michel/st. Philibert
• Premier Art roman = centraal Europa tot Noord-Spanje
• Tongewelf geleed met gordelbogen
• Middenbeuk:
o 3kruis/graatgelven met dwarse tongewelven op
o Tongewelf staat erop: lichtbeul met ramen
è muur is niet krachtig genoeg
è tongewelf samentrekken!
è mbv trekbalken (ook dwarsliggende)
• Stond en schip dat niet overwelfd was
o Op de bogen: oorspronkelijk een plafond gerust (slanke hoge pijlers,
dus niet mogelijk om zwaar gewicht te dragen)
o Beslissen in de 11e E toch een gewelf te zetten op de slanke
pilasters
è 5 tongewelven dwars zetten op pilasters
è zijdruk wordt geneutraliseerd
è MAAR: andere akoestiek! Niet goed voor koor/zang
Goede methode, wordt niet veel toegepast
• MB:tongewelf/kruisgewelf + houten trekker (vestibule)
• ZB: half tongewelf/dwars tongewelf (vestibule)
• Gordelbogen en lisenen aal geleding
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Aarch9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62491 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen