Thema 4 Bescherming
basisstof 1 De huid en bescherming
De huid bestaat uit twee lagen:
- de opperhuid: de hoornlaag en de kiemlaag
- de lederhuid
hoornlaag: bestaat uit dode, verhoornde epitheelcellen.
Beschermt tegen beschadiging, uitdroging en infecties.
kiemlaag: bestaat uit levende epitheelcellen.
De onderste laag cellen van de kiemlaag deelt zich voortdurend.
In de kiemlaag liggen pigmentvormende cellen: de melanocyten. Deze vormen
,gestimuleerd door blootstelling van de huid aan zonlicht, het donkere pigment
melanine en geven dit via hun uitlopers aan de nabij gelegen opperhuidcellen af.
→ Melanine beschermt de delende cellen in de kiemlaag tegen de
schadelijke invloed van ultraviolette straling.
,Door de opperhuid heen steken haren die groeien vanuit haarzakjes (uitstulpingen van de
kiemlaag in de lederhuid) waarin zich talgklieren bevinden.
talg: een vettige stof die het haar en de hoornlaag soepel houdt.
lederhuid: bestaat grotendeels uit bindweefselcellen.
In de lederhuid liggen zintuigcellen, uitlopers van zenuwcellen, haarspiertjes,
bloedvaten en zweetklieren.
In het onderhuidse bindweefsel ligt vet opgeslagen in vetcellen: relatief grote cellen met
een grote vacuole waarin het vet opgeslagen is.
→ warmte-isolerende werking
Temperatuurregulatie
De temperatuur van de huid kan worden geregeld door de bloedvaten in de huid te
verwijden. Daardoor stroomt er meer (warm) bloed door de huid, waardoor de warmteafgifte
van het lichaam wordt vergroot.
Bovendien kan de warmteafgifte worden vergroot door de productie van zweet (water en
zouten). Door verdamping van het water uit zweet wordt warmte aan het lichaam
onttrokken.
, basisstof 2 Afweer
pathogeen: ziekteverwekkend
infectie: het binnendringen van ziekteverwekkers in het lichaam.
lichaamsvreemd: stoffen of cellen die niet in het lichaam thuishoren.
Een virus bestaat uit één molecuul DNA of RNA met daaromheen een eiwitmantel.
Virussen kunnen zich niet zelfstandig voortplanten, maar gebruiken daarvoor
specifieke gastheercellen.
Na aanhechting van een virus aan de receptoren op de gastheercel vindt er een
proces plaats waarbij hun DNA of RNA terechtkomt in het cytoplasma van de
gastheercel en zich vermenigvuldigd.
virusinfectie: wanneer je ziek wordt doordat virussen zich in je cellen vermenigvuldigen.
Virussen kunnen hun gastheer op verschillende manieren ziek maken:
- Door cellen te doden of beschadigen door de afgifte van eiwitverterende enzymen.
- Door cellen te doden of beschadigen door geïnfecteerde cellen toxinen te laten
produceren.
De hoeveelheid schade aan je lichaam die een virus veroorzaakt, hangt af van het
vermogen van het geïnfecteerde weefsel om te herstellen.
bv. mensen herstellen van een verkoudheid, doordat geïnfecteerde epitheelcellen
door celdeling worden vervangen. Dit geldt niet voor volwassen zenuwcellen die door
het poliovirus worden geïnfecteerd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carolienlamboo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.