Leren en ontwikkelen 1
Nature, nurture en zelfbepaling
Nature
Gedrag en ontwikkeling van de mens wordt vooral door aangeboren, biologische factoren
gestuurd en beïnvloed.
Een consequentie van het nature standpunt: een mens is nou eenmaal hoe hij is, dat is er
van nature ingebakken en dat valt dus ook niet zomaar te veranderen = pessimisme over de
‘beïnvloedbaarheid’ van de mens.
Nurture
Gedrag en ontwikkeling van de mens wordt gestuurd en beïnvloed door omgevings- en
ervaringsfactoren
Het nurture standpunt levert dus een andere kijk: hoe een mens is, wordt bepaald door wat
hij tijdens zijn leven geleerd heeft oftwel door hoe hij tijdens zijn leven gevormd is.
Geschiedenis
In de 20ste eeuw werden we geconfronteerd met 2 politieke strekkingen, het Nazisme en het
Marxisme.
Het Nazisme: verschillen tussen rassen zijn biologisch gedetermineerd en dat verklaart
waarom niet alle rassen gelijkwaardig zijn.
Het Marxisme: beoogt een klasseloze maatschappij en dit kan enkel bekomen worden door
de omgeving (de maatschappij) te hervormen.
De heersende theorie was die van het onbeschreven blad: bij de geboorte is een mens
volledig blanco en volledig kneedbaar door de opvoeding en zijn omgeving.
Al snel krijgt men vandaag de indruk dat er voor alles wel een genetische verklaring is, en
neigt men ertoe om alles te verklaren in termen van genen. = nature
Nature en nurture
Zowel genen als omgevingsfactoren spelen een rol. Het uitgangspunt is dus niet zozeer
genen of omgevingsfactoren, maar wel in welke mate beiden een rol spelen. Genen en
omgeving kunnen ds niet los van elkaar gezien worden. Onze genen zijn geëvolueerd om op
een soepele manier in te spelen op de omgeving.
Nurture bepaalt nature
,Intussen blijkt dat de invloed van omgevingsfactoren op genetische kenmerken veel
ingrijpender is dan aanvankelijk vermoed werd. Traumatische gebeurtenissen zoals de
Holocaust en de aanslag op het World Trade Center in 2001, invloed op de genen hebben,
waardoor trauma’s kunnen geërfd worden.
Een traumatische ervaring kan de genen dus aan en uitzetten waarna het lichaam zich
anders gaat gedragen.
Nature bepaalt nurture
We kiezen voor een groot deel zelf onze omgeving en dus is onze omgeving ten dele
genetisch bepaald. Op die manier bepaalt nature nurture.
We beïnvloeden met onze genen passief onze omgeving.
Vb: kinderen die goed presteren in een bepaalde sport worden hierin aangemoedigd,
waardoor ze nog intenser gaan sporten
Als kinderen ouder worden en zelf actief keuzes maken zijn ze ook geneigd een omgeving te
kizen die in overeenstemming is met hun genetische aanleg.
Vb: muzikale kinderen kizen voor de muziekschool, sportieve kinderen sluiten zich aan bij
een sportclub…
Dit gedrag waarbij een kind bewust bepaalde omgeving uitlokt of opzoekt in
overeenstemming met zijn genetisch aanleg noemt men niche-picking.
Zelfbepaling
Ons gedrag wordt bepaald door zowel nature als nurture die onlosmakelijk verbonden zijn
en elkaar zelfs beïnvloeden. Echter, er is ook nog onze vrije wil, persoonlijke inzet,
doorzettingsvermogen, keuzes die we maken, met andere woorden onze zelfbepaling, die
evengoed een rol spelen in het omgaan met onze nature en nurture.
Vb: Marc Herremans
1. Deze atleet heeft van nature aanleg om fysieke inspanningen te leveren.
2. Door zijn ongeluk (nurture/omgevingsfactor) belandt hij in een rolstoel.
3. De manier waarop hij richting feeft aan zijn leven, is het gevolg van zelfbepaling.
We verstaan onder zelfbepaling invloed en controle hebben over wat in je leven gebeurt
door betekenisvolle keuzes te maken in diverse levensdomeinen.
Mindset of het geloof in eigen kunnen
,Intellectuele vaardigheden
Een typisch product van nature, nurture en zelfbepaling is onze intelligentie. Alfred Binet is
de uitvinder van de IQ test. Deze test bestaat uit taal, rekenen, logisch denken en ruimtelijk
inzicht. Hij meende dat onderwijs en oefening grote veranderingen in intelligentie teweeg
kon brengen. ‘Met oefening, training en bovenal regelmaat kunnen we onze
scherpzinnigheid, geheugen en inzicht vergroten en intelligenter worden dan we waren’.
Mindset theorie
Een fixed mindset:
Is de overtuiging dat iemands talenten onveranderlijk zijn, een gevolg van aangeboren
eigenschappen, wat het idee onderstreept dat er niet veel aan te doen is.
Een growth mindset:
Verwijst naar het geloof dat iemands intellectuele capaciteiten ontwikkeld kunnen worden.
Dit onderstreept het idee van ‘groei’.
Kun (moet) je de mindset van leerlingen proberen veranderen?
• Wetenschappelijk onderzoek ondervindt tot op heden heel wat problemen bij het
proberen manipuleren van de mindset van mensen. Dit lukte beter bij kleine groepjes
in plaats van grotere groepen.
• Ten tweede is het zo dat iemand met een fixed mindset niet in elke situatie op die
manier denkt en van mindset kan verschillen per vaardigheid.
• Als derde is heet gevaarlijk om de ‘reden’ van falen of slagen volledig bij de leerlingen
te leggen. Externe factoren kunnen hierin ook een rol spelen.
De rol van leraren en opvoeders
• Leraren kunnen focussen op leerdoelen in plaats van op prestatiedoelen. Het bijleren
als doel is belangrijker dan enkel de scores op een test.
• Leraren zorgen er best voor dat hun leerlingen leren omgaan met het maken van
fouten.
• Laren leren hun leerlingen goede leerstrategieën te gebruiken.
• Leraren geven best eerlijke en effectieve feedback die hen aan het werk zet.
• Leraren proberen sociale vergelijken zo veel mogelijk te vermijden.
• Leraren moedigen leerlingen aan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun
schoolwerk.
Effectieve feedback of het prijzen van inzet en de leerling als persoon
, Inzet prijzen (‘je hebt hard gewerkt’) à verhoogt het gevoel van ‘controle’ à is delicaat om
als leraar te beoordelen à Hoe weet je of iemand zich al dan niet goed heeft ingezet?
Prijzen van de leerling als persoon houdt gevaren in à wanneer je ‘slim zijn’ als resultaat
poneert à krijgt leerling minder tot geen controle à gaan minder constructief om met falen
à omdat ze willen vermijden dat de leraar hen dan minder slim zal vinden.
Je kunt als leraar dus best de waarheid vertellen over de huidige prestatie van de leerling en
hier dan samen aan werken. Goede feedback stimuleert tot een andere kijk op falen en laat
groeien richting een growth mindset.
De mindset van de leraar
De mindset van de leerkracht is van groot belang: the pygmalion effect
Als een leerkracht ervanuit ging dat de prestaties van de leerlingen het hele jaar hetzelfde
zouden blijven, dan bleef dat ook zo.
Als een leerkracht ervanuit ging dat de prestaties van leerlingen konden groeien, dan
ontwikkelden de leerlingen veel beter.
Opvattingen worden waarheid door je handelingen daarop af te stemmen.
Het zenuwstelsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliessoens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.