Inleiding vroedkundige begeleiding
1. Wat doen we eerst?
- Hoe dringend is dit?
- Installeren in onderzoekskamer of AK
- Start gegevensverzameling
§ Hoe zijn contracties? Hoe lang bezig?
§ GPAE
§ Palpatie/HVL
§ Foetaal welzijn: hoe?
§ Parameters: wat en waarom?
§ Vaginaal onderzoek: POVIAS
§ Echt VW verlies? Wanneer?
- Bevragen administratie en verloskundige gegevens
§ Naam, naam echtgenoot
§ Behandelend geneesheer
§ Bloedgroepkaart
§ Serologie
§ Antecedenten
§ Allergieën
§ Verloop zwangerschap
§ Moederboekje ter bevestiging
§ Geboortewensen
§ GBS status, lengte en gewichtstoename, … (SPE)
- Observatie verder
§ Gedrag tijdens contracties
§ Relatie met partner
§ In partu?
- Houdingen aanbieden, ondersteunen, begeleiden, GVO, …
2. Opname
- Power
- Passage
- Passanger
- Pain
- Partner
- Psyche
- Position
- Patience, placenta, pipi, perineum, pepsi, …
3. Sfeer in de kamer: hoe?
- Ruimte en bewegingsvrijheid
- Privacy, gevoel van observatie vermijden
- Eten en drinken naargelang behoefte
- Aangepaste omgevingstemperatuur
- Vermijden van licht/kleuren/ geuren?
- Invloed van water of muziek?
1
,4. Welke administratie
- Dokter op de hoogte?
- Opstellen dossier
- Nakijken moederboekje
- Voorbereiden documenten geboorte
- Maaltijden, administartie oke?
5. Tijdens arbeid achter de schermen
- Partogram opvolgen: zo volledig mogelijk
- Stipt neerschrijven
- Medicatie geven is ook voorschrijven
- Overleg dokter, collega VV
- Denk na over te nemen interventies, ook als je ze in opdracht van de arts doet!!
6. Klaarzetten verloskamer
- Verlostafel
- Warmtelamp
- Materiaal voor pasgeborene
- Lichtbron
- Verdoving/ hechten perineum
- Placentakom en materiaal afname navelstrengbloed
Lisa roept dat ze moet duwen! Wat doe je ?
1. Observatie tekenen
§ Persdrang, slijmerig bloederig verlies
§ Welving perineum
2. Meestal is er tijd, laat contractie overgaan en vraag hulp
§ Neem warme doek, doe handschoenen aan
§ Leg materiaal rustig klaar en breng rust in de kamer, roepen mag!
§ Geef korte instructies
3. Luister naar harttonen
4. Stimuleer rustig persen, belang langzaam oprekken perineum
Wat doe je na de geboorte?
1. Laat lisa zelf kindje nemen
2. Noteer het geboorte uur!!! Evt luidop zeggen
3. Droog af en observeer (apgar)
4. Laat emoties toe, geef tijd
5. Laat zelf ontdekken of het een jongen of meisje is
6. Kijkt oe en geniet mee
Onmiddellijk in PP
1. Afnavelen: kind blijft skinnen
2. Navelstrengbloed nemen
3. Handgrepen op placenta te laten geboren worden
2
, 4. Evt eerst hechtingsmateriaal geven
5. Controle veiligheidsbol, bloedverlies, welbevinden
6. BD op indicatie
Verdere zorgen
1. Moeder onderaan proper maken en kraamverband aandoen, toedekken en verder laten
skinnen
2. Zorgen voor comfortabele plek voor partner + betrekken, evt foto’s maken
3. Aangeven dat je straks terugkomt tenzij ze jou eerder nodig hebben en kindje mag drinken
als deze dit aangeeft (hulp 1e aanleggen + info)
The 10 steps
Stap 1
Behandel iedere vrouw met respect en waardigheid
- Informeer en betrek haar volledig bij het nemen van een beslissing rondom de zorg voor
haarzelf en baby
- In een taal die ze verstaat
§ Belang inzetten vertalers
§ Minder medische fouten, hogere tevredenheid en vetrouwen in zorgverlener-VV
Stap 2
Bezit en gebruik standaard kennis en vaardigheden binnen de verloskunde die de normale fysiologie
van de zwangerschap, bevalling, geboorte, BV en de periode na de geboorte verhogen en
optimaliseren.
Stap 3
Geef de moeder informatue over de voordelen van continue ondersteuning tijdens de bevalling en
geboorte
Benaderuk haar recht op steun van iemand naar keuze
Continue VV zorg effect
- Vermindert de behoefte aan pijnbestrijding, vermindert het aantal operatieve ingrepen
tijdens de geboorte, verhoogt de tevredenheid waarmee de moeders terugblikken op hun
bevalling, vermindert de nood aan oxytocine, verbeterd de info en zorg
Stap 4
Bied mediactievrije comfortverhogende methoden aan die de vrouw helpen omgaan met de pijn
tijdens het opvang van de weeën
Leg de voordelen daarvan uit
Toon vrouwen (en hun partners) hoe ze deze methoden kunnen gebruiken (zoals masseren, …
Respecteer de voorkeuren van de vrouwen en hun keuzes
3
, Stap 5
Zorg voor EVB begeleiding waarvan bewezen is dat ze de normale fysiologie cvan arbeid, geboorte en
PP ondersteunen
- Laat de weeën zich in hun eigen “ritme” ontplooien en vermijd ingrepen gebaseerd op vaste
tijdsgrenzen en het gebruik van een partogram om de evolutie van de arbeid bij te houden.
- Bied de moeder onbeperkt toegang tot voedsel en drank aan tijdens de arbeid.
- Help haar om te lopen en zich vrij te bewegen, en help haar de verschillende houdingen die
ze wenst, aan te nemen zoals hurken, zitten of op handen en knieën en zorg dat ze hierin kan
ondersteund worden.
§ Kortere arbeidsduur, minder kans op interventies
§ Niet in rugligging: minder nood aan pijnstilling, betere harttonen, minder kans op
perineumkwetsuren, hogere tevredenheid, …
Ken technieken om de baby in de uturus te draaien en weet hoe je een vaginale stuitbevalling
begeleidt
Zorg voor direct en ononderbroken huid-op-huid contact tussen moeder en kind wat temperatuur,
hechting en het geven van borstvoeding stimuleert. Zorg ervoor dat Moeder en kind bij elkaar
kunnen blijven.
Zorg ervoor dat de navelstreng kan uitkloppen zodat het kind de volledige stroom naar en van de
placenta kan gebruiken met zuurstof en voedselvoorziening vanuit en het afgeven van afvalstoffen
naar de placenta.
Zorg ervoor dat de moeder volledige toegang heeft tot haar zieke of te vroeg geboren kindje, met
kangeroe-zorg en steun de moeder bij het geven van haar eigen melk (of donor moedermelk) aan
haar baby, als borstvoeding niet mogelijk is.
Stap 6
Voorkom evt. schadelijke procedures en handelingen waarvoor geen wetenschappelijke basis bestaat
(vb. routine handelingen tijdens een normale arbeid en geboorte)
Wanneer ze toch overwogen worden in een specifieke situatie dan moet het gebruik ervan
ondersteund worden door de best beschikbare evidentie dat bewijst dat de voordelen waarschijnlijk
groter zijn dan de eventuele schade + dit moet volledig met de moeder besproken worden zodat ze
haar toestemming kan geven.
Hiertoe horen:
- Scheren
- Klysma’s
- Strippen
- Kunstmatig breken van vliezen
- Medisch ingrijpen en/of kunstmatig opwekken van de weeën (max. 10% inducties)
- Herhaaldelijke vaginaal onderzoek
- Onthouden van voedsel en water
- De moeder in bed houden
- Vochttoediening via de aderen (intraveneus)
- Continue elektronische monitoring van de baby ! (geen daling perinatale mortaliteit of lagere
Apgarscores)
- Medicinale pijnstilling
4