1. Psychische klachten in het peripartum
1.1 Inleiding
Waarom is PP zo een speciale periode?
Een kind op de wereld zetten is een complexe gebeurtenis
Postnatale psychiatrische morbiditeit is een frequent voorkomende en mogelijk serieuze
complicatie
Postnatale angst- en stemmingsstoornissen zijn het meest frequent
Ze brengen de normale hechtingsrelatie tussen moeder en kind danig in de war (1 ste 6 mnd
cruciaal voor pasgeborene opv hechting)
Daardoor hebben ze een serieuze impact op het leven van de moeder, maar zeker ook van het
kind
Verschillen op vlak van timing met andere aandoeningen (eerste 4-12 weken na de bevalling)
1.2 Belangrijkste soorten
Postnatale blues (30-75%)
Postnatale depressie (10-15%)
Postnatale angst- en stress-stoornissen
Postnatale psychose (0,1-0,2%)
Moeder-kind hechtingsproblemen (4,3%)
12,5% van alle psychiatrische opnames van vrouwen vinden plaats gedurende de postpartum
periode (Duffy, 1983)
1.3 Prevalentie
Zelfrapportage-instrumenten spreken van 27,5 tot 45%
Gestructureerde diagnostische interviews tonen cijfers van 8.7 tot 18%
Spaanse studie:
Op 6 weken postnataal prevalentie van PND 18,1% en 2% voldeden aan criteria voor
meerdere stoornissen
Stemmingsstoornissen meest prevalent (9,8%)
Aanpassingsstoornissen (4,3%)
Angststoornissen (4%)
1.4 Postpartale Blues ‘kraamtranen’
Lichte dysfore stemmingsstoornissen
Treedt normaal op binnen de eerste week na de bevalling
Prevalentie: 30-80% (mede afhankelijk van de pariteit)
Mild van aard en duurt maar enkele dagen
Kan wel ontaarden in een postpartale depressie: DUS opvolgen
Normaal fysiologisch gebeuren, grote schommelingen in concentraties vrouwelijk hormoon
Zorg voor baby verloopt OK, hopeloosheid- en waardeloosheidsgevoelens staan niet echt
op de voorgrond (wel bij postnatale depressie)
Geen SI (suïcidale icenatie) denken niet aan zelfmoord
2. Post natale depressie
2.1 Verschil met postnatale blues?
EPDS = Edinbourg Postnatal Depression Scale (vragenlijst)
Gevoel van waardeloosheid en hopeloosheid staan op voorgrond
Differentiaal diagnose
Postpartale blues: prevalentie 50-80%, voorbijgaande emotionele labiliteit in de
eerste week na de bevalling
Postpartale psychose: prevalentie ongeveer 1/2000 bevallingen; acuut begin van
een manische of depressieve psychose vlak na de bevalling
2.2 Wat is het?
Verschilt niet of nauwelijks van een depressie bij mannen of niet-zwangere vrouwen
Toch een aantal typische kenmerken:
Onderdiagnostiek
Medicamenteuze behandeling?
Negatieve effecten op het ontwikkelende kind
Moeilijk bespreekbaar omwille van stigma
DSM: start binnen 4-6 weken na de bevalling
ICD-10: start binnen 6 weken
Begin 6 maanden of later wordt in de kliniek ook gecatalogiseerd als postpartum depressie
Symptomen (vooral):
Gevoelens van waardeloosheid en hopeloosheid
Vroegtijdig ontwaken (voor de baby)
Suïcidale gedachten of gedachten de baby iets aan te doen
2
, 2.3 Prevalentie
Meta-analyse (59 studies, n=12810): 13% binnen de eerste paar maanden
2.4 Etiologie
De psychosociale impact van een geboorte en het moederschap is een potentiële risicofactor
voor het ontwikkelen van een depressie
Een “non-specifieke trigger” uit een waaier van potentiële invloeden waarvan de aard nog
niet gekend is
Samenspel van psycho-, sociale en biologische factoren
Hormonen geven geen sluitende verklaring
2.5 Prepartum risicofactoren
Eerdere depressie (of andere psychiatrische problematiek(en) in voorgeschiedenis
Recente stressvolle life-events
Depressieve klachten gedurende de zwangerschap
Slechte fysieke gezondheidstoestand
Gebrek aan sociale steun tijdens zwangerschap (vnl van de partner), ...
Psychosociale kwetsbaarheid met partum als 'trigger'/'stressor' (dwangmatige stoornissen)
2.6 Postpartum risicofactoren
Pychosociale
Interpersoonlijke relaties en sociale steun
Stressvolle gebeurtenissen (doe ik het goed? Zorgen over het kind)
Psychopathologische en persoonsgebonden factoren (vrouw die hoge angstniveaus
rapporteren tijdens zwangerschap eerdere psychiatrische klachten)
‘traumatische’ geboorte (complicaties)
lastige’ babies
Ernstige ‘blues’
Slechte fysieke gezondheidstoestand van M pp
Tekort aan praktische en emotionele steun pp
Beperken predictieve waarde van antepartum predictoren
EXTRA
Meer dan 70 risicofactoren geïdentificeerd
Clusters:
o Verleden persoonlijke en familiale belasting van mentale stoornissen
o Verleden en huidige socio-economische factoren
o Verstoorde familiale relaties en relaties met de onmiddellijke omgeving
o Zwangerschapscomplicaties, complicaties tijdens de bevalling
o Baby gerelateerde factoren
o Hormonale, biologische, genetische en culturele factoren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarjoleinDeBoeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.