ZELFVERZORGING HB 213-225
Zichzelf verzorgen, zich wassen en afdrogen, zorg dragen voor zijn lichaam en lichaamsdelen, zich
aankleden, eten en drinken, zorg dragen voor eigen gezondheid
ONTWIKKELING VD ZELFREDZAAMHEID
ZELFVERZORGING BINNEN HET TAAKGEBEID VD ET HB 213-214
Bevindt zich in het handelingsgebied wonen en zorgen.
Aanleren van zelfzorgvaardigheden is belangrijk voor personen met ontwikkelingsproblemen.
Activiteiten die behoren tot zelfverzorging omvatten de complexe interactie tss activiteit, persoonlijke
identiteit, waarden en normen en de fysieke, sociale, culturele en institutionele context waarin activiteit wordt
uitgevoerd
Kinderen gaan steeds meer en meer ADL-activiteiten op zich nemen en de mate waarin iemand dit kan
uitvoeren wordt meegenomen bij het stellen van een diagnose. Bij een verstandelijke wordt er de criteria IQ,
adaptieve vaardigheden en het voorkomen vd beperking voor de leeftijd van 18 jaar gehanteerd.
Adaptieve vaardigheden: de conceptuele, sociale en praktische vaardigheden (aankleden, zelfstandig eten,
toiletgebruik en persoonlijke hygiëne
BEGRIPSOMSCHRIJVING HB 214-216
ADL activiteiten: algemene dagelijkse levensverrichting of activiteiten van het dagelijkse leven
- BADL: basisactiviteiten van het dagelijkse leven (persoonlijke activiteiten van het dagelijkse leven:
PADL)
o Basistaken zoals: zorgen voor jezelf, douchen, toiletgang, aan/uitkleden, eten, mobiliteit,
persoonlijke hygiëne en verzorgen, slapen en rusten = enkelvoudige taken
- iADL: instrumentele activiteiten vh dagelijkse leven
o complexer en doen beroep op probleemoplossend vermogen, sociale vaardigheden en
interacties tss persoon en omgeving
o activiteiten interactie met de omgeving, zorgen voor anderen, zorg voor huishouden, zorgen
voor huisdieren en mobiliteit buitenshuis
verschillende levensfasen zelfverzorging andere rol
- eerste helft van het leven: groeiende onafhankelijkheid van andere
- 2de helft: loopt dit terug
- Eerste 10 jaar vh leven ontwikkeld kind totaal afhankelijk op alle gebieden van zelfzorg tot helemaal
onafhankelijk.
- 3-6 jaar: ADL-vaardigheden nemen toe, tot leeftijd 15 jaar
o Eerste handelingspatronen en routines gevormd
o Voorkeuren voor kleding, eten en eigen routines obv persoonlijke hygiëne en zelfverzorging
o BADL worden vroeg in het leven gelegd
- Verder verloop kindertijd: gevoel van persoonlijke effectiviteit en identiteit. Gewoontes en routines
gericht op leven in (sociale) omgeving
1
, Leeftijd kind Zelfredzaamheid
9 maanden Eet met de vingers
12 maanden Pakt zelf een leper
Moet nog gevoerd worden
Drinkt uit een beker
Begin baascontrole
15 maanden Kan kopje vasthouden, heeft neiging het snel om te draaien
Grijpt de leper en doet deze op het bord, kan hem niet goed vullen
Kind wil graag zelf eten
18 maanden Kan een kopje optillen, en zelf drinken, geeft het legen kopje terug
Vult de lepel, heeft moeite met de lepel in de me lepel in
mond te stoppen, knoeit veel
Geeft het lege bord aan de ouder
Helpt met aankleden
2 jaar Kan alleen drinken en het kopje weer recht neerzetten
Houdt het glad bij het drinken in 1hand
Kan zonder veel knoeien alleen eten (met af en toe hulp)
Is overdag vrijwel geheel zindelijk
Helpt met aankleden
2,5 -3 jaar Trekt kleren aan en uit
Kan een jas losknopen, maar met moeite dichtdoen
Kijkt uit voor kleine ongelukjes
Begin van tandenpoetsen met hulp
Is snachts zindelijk (kan uitlopen tot 5jaar)
3,5- 4jaar Kind kan schenken uit een kan
Kan echt alleen eten, zonder knoeien
Heeft belangstelling voor bv tafeldekken
Kan een jas aantrekken en de knopen dichtdoen
Doet de rits dicht
Kan de eigen handen wassen en drogen
Kan de eigen tanden poetsen
4-5 jaar Kind kan goed tafeldekken
Vindt het leuk om zelf op te scheppen
Kan praten en eten goed combineren
Kleedt zichzelf aan, behalve veters, kleren moeten wel klaargelegd worden
5-6 jaar Snijdt met mes
Kan met mes en vork eten
Kan zichzelf vlot aankleden
Strikt veters
Is nagenoeg zelfstandig in zelfverzorging
Vanaf 8jaar Vertrouwd in het verkeerd
Kind is ADL-zelfstandig
Ontwikkelen van routines is een belangrijke doelstelling voor de cliënt, routines in bepaalde
activiteiten maken het leven eenvoudiger
Bijadollecente moet er aandacht zij voor het zorgdragen voor eigen gezondheid
Gezonde voeding
Slapen
Voldoende fysieke activiteiten verrichten
Zich kunnen kleden naargelang de omstandigheden
Veilige seksuele contacten
Nee zeggen tegen drugs en roken
2