DOORWERKING VAN BIJZONDERE RECHTSREGELS VAN BENOEMDE
OVEREENKOMSTEN NAAR ONBENOEMDE OVEREENKOMSTEN
Contractvrijheid
Onbenoemde overeenkomst: algemeen contractenrecht
Benoemde overeenkomst
- Essentiële bestanddelen bekijken om te kunnen kwalificeren
- Soms herkwalificatie nodig
- Bijzondere regels → zijn naar analogie van toepassing op onbenoemde
overeenkomst
DEEL 1: KOOP
H1. WEZENLIJKE BESTANDDELEN
§1. BEGRIP – SOORTEN
Koop = wederkerige overeenkomst waarbij de ene partij zich verbindt de
eigendom van een zaak aan de andere partij over te dragen tegen een prijs
→ overdracht van eigendom waarvoor prijs betaald wordt
Tekst art. 1582 oud BW onvolledig: enkel sprake verbintenis verkoper zaak
te leveren en verbintenis koper om prijs te betalen → mist
eigendomsoverdracht
Kan bij authentieke of bij onderhandse akte worden aangegaan
Oorsprong: Oudheid waar volkeren overtollige koopwaren ruilden tegen
koopwaren die ze niet bezaten
Ruilsysteem = basis van het economisch systeem
Later waardemaatstaf ingelast bij ruil: goud of zilver per gewicht, dan in
staven, later in munten
Ruil tegen geld = koop
Soorten: voornamelijk roerende goederen
Koop bij gewicht, getal, maat
, Koop naar smaak / ad gustum
Koop op proef
Consumentenkoop: verkoop van roerende lichamelijke goederen
Verkoop op afstand
Verkoop op afbetaling
Huurkoop
Leasing
Koop met internationaal aspect
Weens Koopverdrag of CISG
Gemeenschappelijk Europees kooprecht of CESL → vrijwillig
§2. WEZENLIJKE BESTANDDELEN
= zodanig essentieel kenmerk dat indien het weggedacht wordt, de
rechtsinstelling niet meer hetzelfde is
1. EIGENDOMSOVERDRACHT
Principe: eigendomsoverdracht bij wilsovereenstemming over zaak en prijs (art.
1583 oud BW)
Translatief karakter: overgang van de eigendom solo consensu
Geen overdracht indien onvolwaardige wilsovereenstemming tussen
partijen
Specifieke gevallen
Romeinse koop = overeenkomst waarbij 1 van de partijen zich verbindt
tegen een overeengekomen prijs de vrije beschikking te bezorgen over een
goed waarvan hij geen eigenaar is → geen eigenaar, dus geen
eigendomsoverdracht
Overeenkomst waarbij tegen een prijs een zakelijk genotsrecht wordt
toegekend (betwist)
Verkoop van andermans zaak is nietig, want geen eigenaar, dus geen
eigendomsoverdracht
Afwijkingen
Conventioneel
- Beding van eigendomsvoorbehoud
- Termijn: uitstel eigendomsoverdracht
Aard zelf van verkochte goed of overeenkomst
, - Soortzaken: vanaf individualisering
- Alternatieve koop: vanaf uitvoering van de keuze
- Toekomstige zaken: bij het ontstaan
Belang tijdstip eigendomsoverdracht
Risico-overgang
- Principe: met eigendom gaat risico over
- Indien het goed vergaat door toeval na eigendomsoverdracht, moet de
koper de prijs toch nog betalen
- Vergaat het goed voor eigendomsoverdracht, dan is de koper geen
prijs meer verschuldigd
- Afwijking: conventioneel
- Afwijking: art. VI.44 WER = risico-overgang bij levering
Indien onderneming instaat voor verzending van de goederen, wordt
het risico verbonden aan tijdstip van levering
Indien consument opdracht geeft tot vervoer, gaat risico over bij
levering door de onderneming aan de vervoerder
Bij afhaling door consument gaat risico over op ogenblik van de
levering aan de consument
- Aanmaning verplaatst het risico
Faillissement van de verkoper
- Indien eigendomsoverdracht heeft plaatsgevonden, is koper eigenaar
- Indien geen eigendomsoverdracht, is koper SE van het faillissement
Faillissement van de koper
- Tijdstip van eigendomsoverdracht is niet relevant, de geleverde zaak
heeft bijgedragen tot de kredietwaardigheid van de koper t.a.v. derden
(ogenschijnlijk bezit)
- Beding van eigendomsbehoud: goederen kunnen slechts worden
teruggevorderd voor zover dit schriftelijk is opgesteld en uiterlijk op
het ogenblik van de levering van het goed (art. 69 Pandwet)
Zakelijk zekerheidsrecht dat tegenwerpelijk is aan derden in
gevallen van samenloop en strekt zich uit tot alle schuldvorderingen
die in de plaats komen van het roerende goederen
Verkochte goederen onroerend door incorporatie: blijft
eigendomsvoorbehoud behouden op voorwaarde van registratie in
pandregister
Verrijkingsverbod voor de verkoper: verrekent waarde van het
teruggevorderde goed met zijn schuldvordering
Tegenwerpelijkheid van de eigendomsoverdracht aan derden
Roerend goed: titularis zakelijk recht is hij die bezit te goeder trouw,
ongestoord en ondubbelzinnig heeft (vermoeden van eigendomstitel)
Verkoop van andermans goed is nietig (art. 1599 oud BW)
Geen eigendomsoverdracht, want verkoper was geen eigenaar van het
goed
Schadevergoeding wanneer koper niet wist dat de zaak aan ander
toebehoorde
- Enkel voor koper te goeder trouw: wist niet dat verkoper geen eigenaar
was
- Zelfs al is verkoper te goeder trouw
Ex tunc, voorbehoud voor verbintenissen aangegaan door koper inzake
nutsvoorzieningen
Relatieve nietigheid: beschermt enkel privébelangen, derden kunnen
overeenkomst niet laten vernietigen en contract kan rechtsgeldig worden
gemaakt
Enkel in te roepen door koper, ook al is hij te kwader trouw, maar indien hij
te kwader trouw is, verliest hij recht op schadevergoeding → kan niet meer
wanneer de verkoop bekrachtigd is door de werkelijke eigenaar
Verkoop is niet tegenwerpelijk aan werkelijke eigenaar (art. 1165 oud BW):
kan het verkochte goed revindiceren
Wel geldig:
- Belofte andermans goed te leveren (onbenoemd contract)
- Sterkmaking: men belooft de verkoop van andermans goed
→ art. 1120 oud BW
- Verkoop soortzaken die verkoper nog zelf moet kopen
- Verkoop van andermans goed, in naam van de eigenaar (zonder
lastgeving)
- Onverdeeld goed onder voorbehoud uitslag verdeling
2. TEGEN EEN PRIJS
= prestatie in geld
Hierdoor verschilt koop van ruil: vervreemding tegen iets anders dan geld
is ruil, geen koop
Prijs veronderstelt een munt, ongeacht de vorm
Samengestelde contracten
- Vervreemding van een goed tegen een ander goed en een prestatie in
geld is gedeeltelijk ruil, gedeeltelijk koop
- Vervreemding van een goed tegen een ander en levering van diensten
is gedeeltelijk ruil, gedeeltelijk een onbenoemde overeenkomst
- Rechter bepaalt welk bestanddeel overweegt, zodat dit het andere
opslorpt = absorptietheorie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mvmvmvmvmvm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,39. Je zit daarna nergens aan vast.