LES 2: Ziekterepresentaties
Over: Invloed van ziekteperceptie op klachten (Bv. Pacebo, Triggers, ..)
Voorbeelden:
1. Plots buiten adem:
Deze klacht betekent iets anders voor een gezonde oude man die is gaan joggen vs. oude man met
longlijden
2. Buikpijn:
Vaak voorkomend Heel veel verschillende invalshoeken (telkens andere reactie)
3. Vaccineren tegen griep:
Er zijn niet altijd perse klachten nodig Heel de voorgeschiedenis en context info speelt mee
Wisselwerking: Zowel cues als responsen worden beïnvloedt door wat je weet over een bepaalde ziekte,
behandeling, .... (topdown werking)
1. ZELFMANAGEMENT
WAT IS HET?
Term is ontstaan in de context van chronische ziekte
=Alles wat patiënten zelf beslissen ivm hun ziekte
Continu: Niet enkel tijdens consultaties
Ook niets doen is zelfmanagement
Omvat medicatiegebruik
Omvat (preventief) gezondheidsgedrag =Medisch management
Omvat consultatiegedrag (online, dokter, ...)
, KERNTAKEN (Corbin & Strauss 1988):
A. Medisch management
B. Behouden en creëren van doelen en rollen
Aanpassen van doelen in functie van ziekte (of niet):
- Goal disengagement: Loslaten of aanpassen van doelen die moeilijk te combineren zijn met de
chronische ziekte
- Goal pursuit: Instandhouden van doelen, doelen nastreven
- Goal engagement: Nieuwe doelen vormen
Niet enkel ‘chronisch ziek zijn’: Wat is impact op dagelijkse leven?
Na diagnose aandoening, vaak ineens beter willen doen: Wake up call
C. Omgaan met Emotionele impact van chronische ziekte
Op basis van gegevens over belangrijke chronische aandoeningen is gebleken dat:
- Mensen met chronische ziektes vaker kans hebben op depresie dan niet zieken
- Deze cijfers nemen toe naarmate mensen meer verschillende aandoeningen hebben
(Dit maakt het omgaan met de ziektes moeilijker: Na 1 jaar 30% depressie, 40% angstklachten, 16% PTSD)
Context speelt mee een rol: Na het hebben van een hartstilstand Angststoornis
Risico op PTSD is hoger wanneer:
- Voorgeschiedenis van psychologische problemen
- Sterke impact post-MI op dagelijks leven
- Dysfunctionele copingtechnieken (emoties afvlakken, afleiding van negatieve emoties, ...)
SAMENHANG TUSSEN ZELF-MANAGEMENT KERNTAKEN:
A. Doelen, Rollen & Emotionele impact
Mate waarin mensen doelen opstellen en flexibel omgaan met doelen, zorgt voor een lagere
emotionele impact
Willen vasthouden aan oude rollen en doelen: Grotere en ernstigere emotionele impact
VB 1: Verandering van doelen tijdens psychosociale zorg bij kanker
Na diagnose doelen loslaten want focus op herstel MAAR na een tijd: Goal reengagement, opnieuw
opnemen van oude rollen en doelen Grotere kans op ontwikkelen depressie
VB 2: Emotionele impact heeft een impact op het medische management
Het hebben van een chronische aandoening in combinatie met een depressie zal er toe leiden dat
er vaak minder accuraat medicatie ingenomen wordt. (Therapieontrouw)
VB 3: Impact depressie op therapietrouw (Zie hierboven)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Psychologie123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.