Hoofdstuk 8: Het zenuwstelsel (deel 2):
Functies van de hersenschors:
3 soorten activiteiten:
Geestelijke activiteiten = hogere centra
Geheugen, intelligentie, verantwoordelijkheidsgevoel,
denken, redeneren, moreel besef, taal, leren, …
Zintuiglijke waarneming Pijn, temperatuur, aanraking, gezichtsvermogen,
gehoor, smaakzin, reuk
Willekeurige motoriek Opwekken en besturen van bewuste bewegingen
Functionele gebieden van de hersenschors:
In grote lijnen zijn de belangrijkste functionele gebieden gekend. Sommige zijn maar in
één hersenhelft actief;
Functionele gebieden zijn echter niet strikt af te lijnen en werken samen met
andere gebieden
De hemisferen bedienen tegenovergelegen lichaamshelften (gekruiste controle en
analyse)
Motorische gebieden Besturing van willekeurige skeletspieren
Sensorische gebieden Ontvangen en verwerken van zintuigprikkels
Associatiegebieden Integratie/interpretatie van verschillende soorten inkomende
informatie
Uitvoering van complexe geestelijke functies
1 Anatomie en fysiologie 2: Hoofdstuk 8: Het zenuwstelsel (deel 2)
,Blinde schets:
Motorische gebieden van de cortex:
Primaire motorische cortex = gyrus prencentralis:
In frontale kwab
Pyramidevormige cellichamen = hogere motorische neuronen
Hier start bevel tot beweging van skeletspieren
Motorische baan pyramidebaan = tractus corticospinalis
Motorische banen dalen af naar voorhoorncellen van ruggenmerg
Motorische homunculus:
Omgekeerde vertegenwoordiging van lichaamsgebieden en omvang
evenredig met complexiteit van lichaamsdeel onderste ledematen
bovenaan, hoofd onderaan
2 Anatomie en fysiologie 2: Hoofdstuk 8: Het zenuwstelsel (deel 2)
,Sensorische gebieden van cortex:
Somato-sensorische cortex = gyrus postcentralis
In pariëtale kwab
Hier wordt men zich bewust van pijn, temperatuur, druk, spierbewegingen en positie van
gewrichten
Prikkels komen uit tegenovergestelde lichaamshelft
Grootte van projectiegebied evenredig met mate van sensorische innervatie (dichtheid
van gevoelsvezels)
Sensorische homunculus met bv. groot projectiegebied voor n.trigeminus (gelaat
is zeer gevoelig)
gehoorschors = auditieve cortex
In temporale kwab, net onder sulcus lateralis
Prikkels van binnenoor (orgaan van Corti) via cochleair deel van n.vestibulocochlearis
Reukschors = olfactorische cortex
Diep in temporale kwab
Prikkels uit nervus olfactorius
Smaakgebied In diepe lagen van somato-sensorische gebied (insula),
net boven sulcus lateralis
Prikkels uit smaakpapillen
Visuele cortex Grootste deel van occipitale kwab
Achter sulcus pariëto-occipitalis
Prikkels uit oog via nervus opticus
3 Anatomie en fysiologie 2: Hoofdstuk 8: Het zenuwstelsel (deel 2)
, Verschil sensorisch VS motorisch:
Sensorische Motorische
Associatiegebieden:
Associatiegebieden (grijs-tinten op de schets) maken complexe, hogere cognitieve
vaardigheden mogelijk
Ze ontvangen, coördineren, interpreteren prikkels uit sensorische, motorische en
andere associatiegebieden
4 Anatomie en fysiologie 2: Hoofdstuk 8: Het zenuwstelsel (deel 2)