Samenvatting lessenreeks over Middenoostenproblematiek
1 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Geschiedenis
Niveau
VWO / Gymnasium
Samenvatting over een lessenreeks die ging over Middenoostenproblematiek. In deze samenvatting komen de volgende onderwerpen aan bod:
- Jodenhaat
- Balfour-verklaring
- Palestina en Israël
- Arafat en de PLO
- David Ben Goeirion
etc.
IN 630 n. Chr. verovert Mohammed de stad Mekka. Deze stichter van de islamitische godsdienst
verovert het gehele Midden-Oosten, een deel van Afrika en Zuid-Spanje. Dit rijk wordt door de
gedeelde taal en godsdienst bij elkaar gehouden.
Na 1099 beginnen kruisvaarders naar het Heilige Land (Palestina) te trekken. Het Midden-Oosten
blijkt te sterk en ze kunnen er niet handhaven. Het rijk vervalt als in 1515 de Turken het gebied
verover. Later komen de andere Arabische gebieden in de handen van Frankrijk, Engeland en Italië.
Frankrijk en Engeland beginnen steeds meer invloed te krijgen en het Suezkanaal wordt een
Europese zaak als aardolie gevonden wordt. De Europeanen zijn niet bereid hun invloed op te geven
en rond 1900 komt een nieuwe stroming op die streeft naar één Arabisch rijk (Panarabisme).
ISRAËL EN PALESTINA
De Joden komen van oorsprong uit Kanaän. Dat gebied viel uiteen in Israël en Judea (gebied bij
Israël). De Joden waren altijd al een andere godsdienst omdat ze meerdere goden aanbaden. Vaak
kwamen de Joden in verzet tegen buitenlandse overheersers. De romeinen namen het gebied over
en noemden het Palestina. Veel Joden werden als slaaf na opstanden de hele wereld over gestuurd.
Het verspreiden van het joodse volk noemen we diaspora (διασπορα: uitzaaiing).
In het buitenland kregen de joden het zwaar door een sterk gevoel van antisemitisme. Over de hele
wereld kregen de joden de schuld van allerlei zaken die ze (in de meeste gevallen) niet gedaan
hadden. Zo mochten ze bepaalde beroepen niet uitoefenen. Zo kwam een beweging die streeft naar
een eigen joodse staat naar voren (Zionisme). Deze stroming kwam sterk naar voren toen de
Oostenrijkse journalist Theodor Herzl de Dreyfus-affaire aan het licht bracht. Hij kwam toen tot de
conclusie dat de enige veilige toekomst een eigen staat inhield. Rond 1900 trokken de eerste joden
aan de hand van zijn ideeën naar Palestina.
Toen de eerste wereldoorlog uitbrak beloofde Engeland de joden steun bij het vestigen van een
nationaal tehuis in Palestina (Balfour-verklaring). Veel joden gingen dus na 1919 naar Palestina door
de Balfour-verklaring en omdat ze Europa met haar oorlog beu waren. De Arabieren in Palestina
voelden zich bedreigd omdat er steeds meer joden kwamen en dat veel joodse successen ten koste
van de Arabieren gingen. Na 1933 liep de spanning zo hoog op dat gewapende eenheden elkaar te lijf
gingen in Palestina en omgeving.
Engeland bestuurde Palestina in naam van de Volkenbond en wou moeilijkheid voorkomen. Er werd
een beperking afgekondigd zodat minder joden jaarlijks naar Palestina konden gaan. Toen dat niet
werkte door opkomende dreiging van Hitler besloot Engeland Palestina een onafhankelijke staat te
maken, Arabieren en Joden zouden samen besturen. Beide partijen weigerden en beide partijen
besloten onafhankelijk Engelse troepen aan te vallen. Toen brak de Tweede Wereldoorlog uit en
waren alle partijen niet in staat een oplossing te bedenken.
In de Tweede wereldoorlog kiezen de meeste staten geen kant, wel worden er weer allerlei beloften
gedaan die na de Tweede-Wereldoorlog niet worden nageleefd. Alle staten op Palestina na worden
onafhankelijk. In 1945 wordt de Arabische Liga opgericht. Na de Tweede Oorlog verliet Engeland
Palestina, ze lieten de situatie aan de VN over. De joden en de Palestijnen kregen een eigen deel en
Jeruzalem werd gedeeld. Beide partijen weigerden en vonden dat Jeruzalem één geheel moest
blijven.
, STICHTING ISRAËL
In 1948 stichtten de joden in een gedeelte van Palestina de staat Israël, onder leiding van David Ben
Goerion. Een gevolg van de stichting van Israël was een onafhankelijkheidsoorlog (1948/1949). De
oorlog begon met kleine terreuracties maar werd al snel een groot conflict. De Arabische Staten
vielen Palestina binnen en probeerden de joden te verjagen. Israël had waarschijnlijk verloren als de
Arabische staten samen hadden gewerkt. Als resultaat van deze onafhankelijkheidsoorlog kreeg
Israël meer land dan het plan van de VN was. Een tweede gevolg was het vluchtelingenprobleem,
veel Arabische inwoners ontvluchtten Israël omdat ze hun vaderland verloren hadden. De Palestijnen
die gevlucht waren mochten niet meer terug Israël in. Sommige legden zich bij de situatie neer,
andere bundelden krachten en richtten de PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie) op, geleid door
Yasser Arafat. Deze organisatie probeerde door terreur Israël dwars te zitten. Een jaar nadat de PLO
was opgericht ontstond de Palestijnse verzetsorganisatie El Farath. Yassir Arafat was hier eerst de
leider van.
Drie oorlogen tegen Israël vonden later plaats in 1956, 1967 en 1973. De Israëliërs wonnen alle drie
de oorlogen wat onzekerheid bij de Arabische liga bracht. In de oorlog van 1967 slaagde Israël er zelfs
in geheel Jeruzalem, de Westbank, Gazastrook en de Sinaïwoestijn te veroveren.
De Sinaï woestijn is teruggegeven aan Egypte in ruil voor erkenning. De Egyptische leider Sadat werd
als gevolg als een verrader beschouwd.
TURKIJE
Het Turkse rijk bezat een groot deel van het Midden-Oosten voor de eerste wereldoorlog. Duitsland
onderhield sterke banden nadat het rijk steeds kleiner werd. Vandaar kozen de turken de kant van de
Duitsers in de tweede wereldoorlog.
Na de tweede wereldoorlog werden vroegere Turkse gebieden door Frankrijk en Engeland bestuurt.
Dit noemde men een mandaat. Het Engelse mandaat kreeg het
zwaar door het Zionisme. In 1897 richtte Theodor Herzl de
Zionistische Federatie op. Later dat jaar legde de Engelse minister
van Buitenlandse zaken, Balfour, een verklaring af. In die verklaring
werd gezegd dat de Engelse regering een nationaal tehuis voor
joden in Palestina zou ondersteunen. Hij gaf deze verklaring omdat
de Engelse de steun van joodse bankiers nodig had. Na de oorlog zat
Engeland tussen twee vuren. De joden wouden hun nationaal tehuis
en migreerde massaal naar Palestina. De Arabieren wouden hun
grote rijk met Palestina en spanningen liepen op.
SUEZ CRISIS (1956)
In 1953 werd de Egyptische monarchie afgeschaft door een
staatsgreep van kolonel Nasser. Het Suezkanaal was voor Egypte van
groot belang. Toch hadden Engeland en Frankrijk meer te zeggen
over het kanaal vanwege belangen in Azië. Nasser wou een
statement maken en nationaliseerde (eigendom van een staat
maken) het kanaal in 1956. Als gevolg besloten Frankrijk en
Engeland met Israël samen te werken en samen Egypte aan te
vallen. Israël viel eerst de Sinaï woestijn binnen en de Kanaalzone
werd door de fransen en Engelsen bezet. Onder druk van de VN en
de VS moesten de drie partijen zich terugtrekken. Engeland verloor
als gevolg haar status als grootmacht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jaspersegers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
