H10 : Zuur-base evenwichten in waterige oplossingen
10.1 Inleiding
Zuren en basen : groot chemisch en biochemisch belang
10.2 Definitie van zuren en basen
Zuur-base evenwichten essentieel voor :
Þ Bodem- en luchtkwaliteit
Þ Enzymatische structuur en functie
Þ Fysiologische processen
Elektrolyten : betrokken in evenwichten
10.2.1 Arrheniuszuren en basen
Eerste klassificatie :
Þ Zuren
o Smaak (azijn, citroensap, appelsap, frisdrank …)
o Lakmoes kleurt rood
Þ Basen
o Neutralisatie van zuren
o Brakke smaak
o Gladachtig
o Lakmoes kleurt blauw
19de E : zuren bevatten steeds waterstof
Þ Te breed kenmerk : 𝐶𝐻! bevat H maar heeft geen zure eigenschappen
Arrhenius :
Þ Verhoging geleidbaarheid van oplossing van zuren en basen
Þ Duidt op de aanwezigheid van (extra) ionen in oplossing tgv dissociatie zuren en basen
Þ Zuren : leveren 𝐻"
Þ Basen : zouden 𝑂𝐻# leveren
Arrheniuszuur : een verbinding die bij het oplossen in water aanleiding geeft tot 𝐻" ionen
Arrhenius base : een verbinding die bij het oplossen in water aanleiding geeft tot 𝑂𝐻# ionen
,Zout : reactieproduct van een zuur en een base (waarbij vaak ook water wordt gevormd)
Niet alle zouten zijn neutraal en niet alle basen bevatten 𝑂𝐻# (bv. 𝑁𝐻$ )
10.2.2 Bronstedzuren en -basen
In waterige oplossingen : geen 𝐻" maar wel 𝐻$ 𝑂" (hydroniumion)
Þ De transfer van een proton van het zuur naar een molecule van het oplosmiddel
Bronsted-Lowry theorie :
Þ Bronsted zuur : protondonor
Þ Bronsted base : protonacceptor (via NGEP)
Þ Verbonden aan elkaar
10.2.3 Lewiszuren en -basen
Lewis zuur : elektronenpaaracceptor
Lewis base : elektronenpaardonor
10.3 Sterkte van zuren en basen : het ionenproduct van water
10.3.1 Dissociatieconstanten van zuren en basen
Zuur-basekoppel :
Þ Zuur en zijn geconjugeerde base
Þ Base en zijn geconjugeerd zuur
Þ Zie tabel p.11
K : belangrijke informatie over de ligging van het evenwicht
Þ Dimensieloos
Þ Temperatuurafhankelijk
Þ Hoe groter K, hoe meer het evenwicht aan de kant van de reactieproducten gelegen is
Þ Hoe kleiner K, hoe meer het evenwicht aan de kant van de uitgangsstoffen gelegen is
Þ Hoe groter K, hoe meer het zuur in water zal dissociëren en hoe sterker het zuur
Þ Sterk zuur : 𝐾' > 1 (reactie aflopend)
Base in water : 𝐵 + 𝐻& 𝑂 ⇋ 𝐵𝐻" + 𝑂𝐻#
[#, $ ][-, % ]
Evenwichtsconstante/basedissociatieconstante : 𝐾/ =
[#]
Water : zuur en base : 𝐻& 𝑂 + 𝐻& 𝑂 ⇋ 𝐻$ 𝑂" + 𝑂𝐻#
Ionenproduct van water : 𝐾( = [𝐻$ 𝑂" ][𝑂𝐻# ] = 1, 𝑂𝑂 ∗ 10#%! (bij 25°C)
Water is geleidbaar (wel heel klein)
𝐾( = 𝐾' ∗ 𝐾)
10.3.2 Zwakke zuren en basen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper caramel8. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
