Deze samenvatting bevat alle leerstof voor het examen van taal 2 in het 2de jaar kleuteronderwijs aan de hogeschool PXL
De leerstof is in vraagjes gegoten zodat het makkelijker is om te studeren
Samenvatting Taal 2
Ontluikende geletterdheid
Wat is geletterdheid?
= ontwikkelingsproces waarin tot uiting komt dat:
kinderen ervaren dat schriftelijk taalgebruik een belangrijke functie inneemt in onze cultuur
wat de functies zijn van dit schriftelijk taalgebruik
op welke wijze de code werkt die wij daarvoor gebruiken
code leren ontcijferen en gebruiken
Het is een fase die tussen de 4 en 6 jaar plaatsvindt. Op 6-jarige leeftijd maken ze nog amper fouten.
Ze ontdekken de mondeling taal en de geschreven taal (ze ontdekken dat ze zelf kunnen leren
schrijven en het een bepaalde functie heeft. = belangrijk element van ontluikende geletterdheid
0 – 4 jaar 4 – 6 jaar Zodra de elementaire verworven is
Kennismaken met Kennismaken met Lezen en schrijven
geschreven taal allerlei soorten teksten
en met letters
elementaire
leeshandeling onder de
knie krijgen
Bespreek de groeilijn van ontluikende geletterdheid
deze leeftijden staan niet vast
Wat zijn de sleutelmomenten bij deze ontwikkeling?
Voorschoolse/vroegschoolse periode:
Eerste levensjaren
Taalontwikkeling en leesplezier
Veel voorlezen levert voorsprong op
1ste graad Lager Onderwijs:
Voorsprong levert hier meteen op
Aanvankelijk en technisch leren lezen
AVI-boekjes (verhalende en literaire is daar ondergeschikt) = invloed op leesplezier
en leesmotivatie
Enzoverder maar die fases zijn niet van toepassing voor kleuteronderwijs
,Hoe kan je een stimulerende leesomgeving creëren?
1. Omringen door boeken
Gevarieerd aanbod van rijke teksten
Literaire boeken
Digitaal (leren) lezen
Rekening houden met leesniveau
Rekening houden met diversiteit en meertaligheid
2. Helpende volwassene
Rolmodel
Rekening houden met behoefte aan ABC (Autonomie – verBinding- Competentie)
Boektitels aanbrengen + helpen kiezen
Tijd voor (voor)lezen
Praten over boeken
Lezen en schrijven combineren
Boekverwerkingsactiviteiten (dicht bij verhaallijn en hoofdpersonage)
Bespreek de verhouding tussen mondeling en schriftelijk taalgebruik
Ze leren eerst spreken en luisteren, daarna schrijven en lezen
Er is een bepaald niveau van taalvaardigheid nodig om tot lezen te komen
Je moet dus eerst extra tijd besteden een het verhogen van mondelinge vaardigheid bij
kinderen met een beperkte spreek-en luistervaardigheid
Hoe kan je mondelinge taalvaardigheid stimuleren?
In een betekenisvolle context
Taalaanbod: relevant en functioneel
Betrokkenheid!
Het taalaanbod op school moet groot en rijk zijn
Waarom is een positief en veilig klimaat belangrijk? Hoe
doe je dit?
Kind dat zich goed voelt, staat open voor nieuwe
impulsen (beginnende geletterdheid!)
Grote kloof tussen de schoolcultuur en de thuiscultuur.
Voldoende kansen bieden, bv.: boekenaanbod voorzien en een knusse voorleeshoek
uitbouwen.
Wat is een rijk klimaat?
Zorg voor geletterd voorbeeldgedrag
Ruimte om fouten te maken
Wat zijn de eigenschappen van betekenisvolle taken?
interessant, uitdagend en zinvol
aansluiten bij de leefwereld + interesses
uitdagen tot betrokkenheid en uitnodigen om gemotiveerd aan de slag te gaan
Taal en actie: concrete acties en ervaringen
Actie en interactie: praten over die acties
Hoe kan je ondersteunen door interactie?
, Bespreek wat er aan bod kwam rond geletterdheid
Er zijn verschillende fasen in ontluikende geletterdheid. Hoe zit dat bij kleuters?
Eerste doel = lezen
schrijven ligt buiten het lezen en schrijven zelf
Altijd zorgen voor een duidelijke reden Pas later gericht lezen en schrijven
Eigen ritme!
Niet dwingen om te lezen
Vaak frustratie bij leren lezen (te vroeg of te veel druk)
Er zijn ook verschillende beginsituaties. Hoe kan dit verschillen?
De aanwezigheid van schrijf – en leesmaterialen.
De manier waarop de volwassenen omgaan met lezen en schrijven.
De omgang van volwassenen met kinderen (‘omgevingsdruktaal’).
Welke fases kan je onderscheiden?
Fase 1 : Kennismaken (nog niet op eigen initiatief, spelenderwijs)
Fase 2 : Ontmoeten (zelf initiatief nemen)
Fase 3 : Verkennen (geschreven taal verkennen, actief ‘meelezen’, ‘fonemisch bewustzijn’)
Fase 4: Leren lezen (aanvankelijk lezen; alle lettertekens kennen + elementaire
leeshandeling) = EERSTE LEERJAAR
Fase 5 : Doorleren (moeilijkere woorden en teksten lezen en schrijven)
Wat zijn de 7 tussendoelen, bespreek hun doelen en functies:
1. Boekoriëntatie:
Inhoud kunnen voorspellen aan de hand van de omslag
Ervaring en kennis opdoen over verschillende soorten boeken + hoe boeken worden
(voor)gelezen
Samenhang begrijpen tussen: illustratie & tekst/ probleem & oplossing/ relaties
tussen figuren in het verhaal
Opbouw en structuur van het verhaal doorzien
Voorspellingen kunnen doen en conclusies kunnen trekken
Verhaal navertellen
2. Verhaalbegrip
Kijken of kleuters verhaal begrepen hebben, of ze personages kunnen herkennen,
kunnen ze navertellen?
3. Functies van geschreven taal
Weten dat wat je zegt opgeschreven kan worden
Weten dat schrift gelezen kan worden
Weten dat wat je leest en schrijft een doel heeft
Weten wat het verschil is tussen lezen en schrijven
Weten dat schrift min of meer permanent is
4. Relatie tussen geschreven en gesproken taal
Idem doelen functies van geschreven taal
5. Taalbewustzijn
Speels omgaan met taal
Reflecteren op (eigen) taalgebruik
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrthevandorsselaer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,48. Je zit daarna nergens aan vast.
