Samenvatting
Samenvatting FRA 2021: Financiële Rapportering en Analyse
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Slides en hoorcolleges , enkele delen extra uitleg uit het handboek
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 115 pagina's
Voorbeeld 10 van de 115 pagina's
In winkelwagen2 beoordelingen
Door: stanfremau • 1 jaar geleden
Door: kristofschellekens1 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
TRANSPORT ECONOMICS : INHOUDSTABEL1. Belang financiële verslaggeving ...................................................................................................... 6
1.1 Financiële overzichten ............................................................................................................ 6
1.2 Gebruik van de jaarrekening ................................................................................................... 7
1.3 Het Angelsaksisch model ........................................................................................................ 8
1.4 Het Continentaal model .......................................................................................................... 9
1.5 Het fiscaal aspect .................................................................................................................... 9
1.6 Boekhoudkundige keuzes ....................................................................................................... 9
1.7 Relevatie tegenover betrouwbaarheid ................................................................................. 10
1.8 Fundamentele Accountingprincipes ..................................................................................... 10
Basisprincipes................................................................................................................................ 10
Registratieprincipes ...................................................................................................................... 10
Waarderingsprincipes ................................................................................................................... 11
Informatieprincipes....................................................................................................................... 11
1.9 De regelgeving van de boekhouding..................................................................................... 11
2. Financiële analyse ......................................................................................................................... 11
2.1 inleiding ................................................................................................................................. 11
2.2 Horizontale analyse of tijdsanalyse (time series of trend analysis) ...................................... 16
2.3 Verticale of structuuranalyse (common-size analysis) ......................................................... 18
2.4 kasstroomanalyse ................................................................................................................. 20
Kasstromen KT en LT ..................................................................................................................... 20
Opstelling cashflow statement ..................................................................................................... 21
Directe methode ........................................................................................................................... 22
Voordelen kasstroomanalyse........................................................................................................ 22
Opstelling SCF op basis van de Jaarrekening (zie je in WC) .......................................................... 22
Staat van vermogensstromen ....................................................................................................... 23
2.5 Ratio-analyse (blz 36) .................................................................................................................. 23
Klassieke ratio’s............................................................................................................................. 23
Liquiditeit ...................................................................................................................................... 23
Liquiditeit (vervolg) ....................................................................................................................... 24
Solvabiliteit.................................................................................................................................... 25
Rendabiliteit .................................................................................................................................. 26
Toegevoegde waarde .................................................................................................................... 28
Vergelijking met de sector ............................................................................................................ 29
Maatstaven voor rendement investeerders ..................................................................................... 29
1
, Residual income ............................................................................................................................ 31
Economic Value Added (EVA) ....................................................................................................... 31
Niet financiële prestatiemaatstaven............................................................................................. 31
Interimrapportering ...................................................................................................................... 31
Consolidatie: de geconsolideerde JR .................................................................................................... 32
Inleiding............................................................................................................................................. 32
Begrip: groep..................................................................................................................................... 33
Begrip: controle ................................................................................................................................ 33
Criteria voor de bepaling van controle ......................................................................................... 34
Belgisch schema: groepsrelaties: enkelvoudige balans ................................................................ 36
Enkelvoudige/geconsolideerde jaarrekening ............................................................................... 37
Consolidatieverplichtingen en consolidatiekring.............................................................................. 37
Vrijstelling consolidatieplicht ............................................................................................................ 39
consolidatiekring ............................................................................................................................... 39
Uitsluitingen consolidatiekring ..................................................................................................... 39
LES 5: Vervolg consolidatie (blz. 107) ................................................................................................... 41
Consolidatiemethoden...................................................................................................................... 41
Integrale consolidatiemethode......................................................................................................... 42
ILLUSTRATIE 1: Integrale consolidatiemethode ............................................................................ 42
Illustratie 2: Integrale consolidatiemethode ................................................................................ 44
Consolidatieverschillen (blz. 121) ..................................................................................................... 45
inleiding ......................................................................................................................................... 45
Belgische wetgeving en IFRS 3: ..................................................................................................... 45
Boekhoudkundige verwerking van consolidatieverschillen.......................................................... 46
Moment van bepaling van consolidatieverschillen ...................................................................... 46
Minderheidsbelangen bij integrale consolidatie .............................................................................. 55
Boekhoudkundige verwerking van minderheidsbelangen bij integrale consolidatie ................... 55
Verschillende theorieën rond minderheidsbelangen ................................................................... 55
LES 6: Consolidatieverschillen (vervolg)................................................................................................ 56
Illustratie 2: minderheidsbelangen met waarde-aanpassing ....................................................... 56
.............................................................................................................................................................. 57
Illustratie 3: minderheidsbelangen met waarde- en winstaanpassing ......................................... 58
Eliminatie van intragroepstransacties (blz 126)................................................................................ 60
Intragroepstransacties .................................................................................................................. 60
Illustratie 1: Overlopende rekeningen m.b.t. intragroepstransactie ........................................... 60
Illustratie 2: Interne resultaten begrepen in de voorraden ......................................................... 61
2
, Illustratie 3: Beginvoorraad bevat een groepsresultaat ............................................................... 61
Illustratie 4: Downstream-verkopen van vaste activa met winst ................................................ 61
Illustratie 5: Downstream-verkopen van vaste activa met verlies ............................................ 62
Illustratie 6: Upstream-verkopen van vaste activa met winst ................................................... 64
Resultaatbepaling en resultaattoewijzing (blz. 131)......................................................................... 64
Illustratie 1: Resultaatbepaling- en toewijzing ............................................................................. 65
Illustratie 2: Resultaatbepaling- en toewijzing ............................................................................. 65
LES 7: consolidatiemethoden................................................................................................................ 68
Evenredige/Proportionele consolidatiemethode (blz. 114) ............................................................. 68
Evenredige consolidatiemethode ................................................................................................. 68
Vermogensmutatiemethode (equity method) (blz. 117) ................................................................. 70
Vermogensmutatiemethode: illustratie ....................................................................................... 71
Segmentrapportering (blz. 133) ........................................................................................................ 73
Analyse geconsolideerde jaarrekening (blz. 135) ............................................................................. 74
Overzichtsoefening : (soortgelijke examen vragen) ..................................................................... 75
LES 8 : special topics binnen financiële verslaggeving .......................................................................... 79
Special topics......................................................................................................................................... 79
Fair value accounting ( waardering tegen de reële waarde) blz. 151 ................................................... 79
Definitie:............................................................................................................................................ 79
Fair value accounting ........................................................................................................................ 80
Definitie reële waarde ...................................................................................................................... 80
Varianten toepassing in de jaarrekening .......................................................................................... 80
Reële-waarde-hiërarchie .................................................................................................................. 81
Bijkomende regels............................................................................................................................. 81
Voor- en nadelen .............................................................................................................................. 83
Regelgeving ....................................................................................................................................... 83
Financiële Instrumenten (blz. 162) ....................................................................................................... 84
Definities Financiële instrumenten ................................................................................................... 84
Verwerking in de jaarrekening .......................................................................................................... 85
Regelgeving: 4e EU Richtlijn .............................................................................................................. 87
Regelgeving: IAS 39 ........................................................................................................................... 87
Risicodekking :................................................................................................................................... 87
Hedge accounting ............................................................................................................................. 88
Fair value accounting ........................................................................................................................ 88
Uitgestelde belastingen (blz 170) ......................................................................................................... 88
Voorbeeld blz. 171 ........................................................................................................................ 89
3
, Toepassing: ................................................................................................................................... 90
Uitgestelde belastingen in België...................................................................................................... 92
Balansmethode (IAS 12) .................................................................................................................... 92
Les 9: speciale topics binnen financiële rapportering (vervolg) ........................................................... 93
Impairment ........................................................................................................................................... 93
Impairment test ................................................................................................................................ 94
Realiseerbare waarde ....................................................................................................................... 94
Realiseerbare waarde van een actief................................................................................................ 95
Voorbeeld impairment test........................................................................................................... 95
Toepassing 1: ................................................................................................................................ 95
Toepassing 2.................................................................................................................................. 96
Aanwijzingen voor een bijzondere waardevermindering ................................................................. 97
CGU ................................................................................................................................................... 97
Terugneming impairment ................................................................................................................. 98
Accounting voor transacties in vreemde deviezen (blz. 182) ............................................................... 98
Accounting voor transacties in vreemde deviezen ........................................................................... 98
Transacties zonder indekking tegen wisselkoersrisico (unhedged).................................................. 98
Toepassing: ................................................................................................................................... 99
Transacties met indekking tegen wisselkoersrisico (hedged)........................................................... 99
Accounting voor buitenlandse activiteiten ..................................................................................... 100
IFRS...................................................................................................................................................... 100
Toepassing IFRS (blz. 187) ............................................................................................................... 100
IASB conceptueel accountingkader (blz. 187)................................................................................. 101
IAS 1: Presentatie financiële staten ................................................................................................ 102
Componenten van de jaarrekening (blz. 189) ................................................................................ 102
Balans .................................................................................................................................................. 103
Balans Belgisch schema: ................................................................................................................. 103
Balans: IAS 1 .................................................................................................................................... 103
Resultatenrekening ............................................................................................................................. 104
Resultatenrekening: Belgisch schema: ........................................................................................... 104
Resultatenrekening: IAS 1 ............................................................................................................... 104
Staat van wijzigingen in het eigen vermogen ..................................................................................... 104
Kastroomoverzicht .............................................................................................................................. 105
Toelichting (blz. 194-196) ................................................................................................................... 105
Sociale balans ...................................................................................................................................... 105
Invloed IFRS op jaarrekening (blz. 197)............................................................................................... 105
4
,Gevolgen IFRS ..................................................................................................................................... 105
Impact IFRS op kwaliteit financiële verslaggeving .............................................................................. 106
LES 3 bis: Financiële analyse (vervolg) ................................................................................................ 106
Internetrapportering en XBRL (Blz. 55) ............................................................................................... 106
Internetrapportering....................................................................................................................... 106
XBRL ................................................................................................................................................ 106
Falingspredictie ( blz. 59) .................................................................................................................... 107
Juridisch perspectief ....................................................................................................................... 107
Onderneming in moeilijkheden: economisch perspectief .............................................................. 109
Financiële indicatoren..................................................................................................................... 110
Evaluatie kwaliteit gerapporteerde winstcijfers ................................................................................. 111
Evaluatie kwaliteit gerapporteerde winstcijfers (blz. 69) ............................................................... 111
Earnings management of winsturing .............................................................................................. 111
Pro forma earnings en EBITDA ........................................................................................................ 111
Technieken voor winststuring ......................................................................................................... 112
Beoordeling kwaliteit gerapporteerde winstcijfers ........................................................................ 112
Fraude ............................................................................................................................................. 112
Corporate governance ........................................................................................................................ 112
Corporate governance of deugdelijk bestuur (blz. 75) ................................................................... 112
Voorbeelden van «Best Corporate Governance Practices »....................................................... 112
Corporate Governance codes ......................................................................................................... 113
Code 2020 ....................................................................................................................................... 113
Code Buysse 3 ................................................................................................................................. 113
Externe audit: Verslag commissaris (blz. 80) ...................................................................................... 114
Externe audit ................................................................................................................................... 114
Belang externe audit ....................................................................................................................... 114
Verschillen in auditkwaliteit............................................................................................................ 114
Nieuwe regelgeving ........................................................................................................................ 114
Verslag commissaris ........................................................................................................................ 114
Proefexamen ....................................................................................................................................... 115
Theorie ............................................................................................................................................ 115
Oefeningen...................................................................................................................................... 115
5
,1. Belang financiële verslaggeving
1.1 Financiële overzichten
Alle ondernemingen stellen jaarlijks financiële overzichten (jaarrekeningen) op. Dit document
wordt door de aandeelhouders op de algemene vergadering goedgekeurd.
Het jaarverslag kan openbaar gemaakt worden en beschikbaar voor klanten, leveranciers en
concurrenten. Dit zorgt voor vertrouwen bij huidige en toekomstige relaties.
- Financiële overzichten (=jaarrekening) ; bevat volgende elementen :
o Winst-en-verliesrekening (voorheen resultatenrekening): samenvatting van kosten,
opbrengsten en het verlies of de winst van het boekjaar.
Geeft de winstgevendheid van een onderneming aan
Bedrijfsresultaat: belangrijk want dit is de berekening van wat de eigenlijke
bedrijfsactiviteit opbrengt.
Financieel resultaat
o Balans: actief en passief
Overzicht van de oorsprong en de bestedingen ven het vermogen, dit op de
laatste dag van het boekjaar.
Hoe financiert de onderneming zich en welke investeringen zijn er gebeurd
Bv wat we zien: geen wettelijke reserve: dit wil zeggen dat het bedrijf nog
nooit winst heeft gemaakt. Want vanaf je winst hebt, moet je wettelijk een
deel in de wettelijke reserves behouden.
o Toelichting:
informatie over de cijfers
zo kan ook niet-boekhoudkundige informatie publiek gemaakt worden
Controles op gedaan door commissaris-revisor of de auditor, maar heel
weinig. Dit is typisch Belgisch en hierdoor wordt bij kleine Kmo’s dit vaak
niet ingevuld.
o Kasstroomoverzicht (IFRS)
Overzicht belangrijke kasstromen voorbije 12 maanden
Zeer nuttig!!
Vanwaar komen de gelden en waaraan geven we ze uit.
Dient positief te zijn
Prof: ‘’ liever een bedrijf dat boekhoudkundig verlies maakt en een
positieve kasstroom heeft dan andersom ‘’
In België is het niet verplicht in het systeem
Wel verplicht voor IFRS
o Controleverslag
Verklaring gemaakt door de commissaris-revisor. Ze kijken na dat de
wetgeving en statuten gevolgd zijn.
Meldingsplicht: bij het controleren van de regels en de revisor ziet dat er iets
niet klopt, er een probleem is dan moet dit gemeld worden. Als u dit niet
doet als auditor bent u mee aansprakelijk.
o Mutatieoverzicht eigen vermogen (IFRS)
Bij IFRS (de Europese regels) : rapport over transacties die het EV
beïnvloeden.
6
, o Grote ondernemingen bundelen deze informatie meestal met niet-boekhoudkundige
informatie over groepsactiviteiten: geeft beeld groep (vooruitzichten, corporate
governance) , controlesystemen en strategie van de onderneming.
Geeft een duidelijker beeld over het bedrijf, dan enkel cijfers en helpt bij de
analyse van de JR
Opgesteld door het bedrijf zelf; zullen geen negatieve zaken in worden
vermeld. (Altijd kritisch lezen (zeker bij het groepswerk))
Op papier of op hun website
1.2 Gebruik van de jaarrekening
Heel wat mensen gebruiken de informatie in de JR, het geeft hun een indicatie van de toekomst
van het bedrijf en een beeld van de huidige prestaties
- Wie gebruikt de JR:
o Interne gebruikers = mensen binnen het bedrijf: het management beslist over:
Financiering:
voor- en nadelen afwegen met informatie van de toekomst.
schulden, leningen, kapitaalsverhoging, betalen/opbrengen…
Productie:
Nieuwe producten maken, dan beste om het te verwachten
resultaat met gegevens uit het verleden gaan we extrapoleren naar
de toekomst. Zo kunnen we zien of het product winstgevend zal zijn
of niet en we het zelf best produceren of outsourcen van de
productie.
wat, hoeveel, zelf/uitbesteden, in België/ buitenland produceren
Investeringen:
Beste projecten selecteren naar de toekomst toe obv parameters
nieuwe computers, vrachtwagens, magazijnen, patenten?
Marketing:
Onderzoeken welke marketinginspanningen de meeste resultaten
hebben opgeleverd in het verleden
o Externe gebruikers:
Aandeelhouders
Inzagerecht in de boekhouding; bijstand vragen wanneer u het niet
begrijpt
Mogen naar de AV; hebben stemrechten
o Hier worden de financiële overzichten voorgesteld en wordt
er naar de winst/verlies gekeken en hoe deze tot stand
gekomen is. Aandeelhouders beslissen dan mee wat er met
de winst of het verlies gebeurd:
Winst:
Reserveren
Uitkeren: dividend (aandeelhouders) of
bestuurders of personeel
Overdragen naar volgend BJ
Verlies:
7
, Overdragen naar volgend BJ en verrekenen
met de verwachte winst
Aandeelhouders kunnen het ten laste
nemen
Kredietverstrekkers (2 groepen)
1. Banken en financiële groepen
o Staan leningen en kredieten toe
o Baseren zich op de info in de boekhouding van het bedrijf
o Kredietvoorwaarden hangen af van de kredietwaardigheid
en rentabiliteit van de onderneming
KT of LT
Grote van de rentevoet
Een terugbetaling of aflossing
Een waarborg of niet
2. Obligatielening (geld bij het grote publiek)
o Bv: de leverancier: door bepaalde betalingsvoorwaarden
mag het bedrijf dat producten geleverd kreeg deze al in
gebruik nemen en komt de factuur pas nadien.
(betalingsuitstel verkrijgen)
Werknemers
Ondernemingsraad, hierin zitten de vakbonden en zullen de
werknemers vertegenwoordigen in de AV
o Hierdoor weten de werknemers hoe het bedrijft evolueert.
Kunnen ze opslag vragen of niet, ander werk zoeken…
Overheid
Moet zorgen dat BTW, belastingen en RSZ worden betaald
Rechtbank
Boekhouding kan gebruikt worden als bewijs
Stakeholders
Jornalisten, potentiële beleggers, klanten, concurrenten…
Alle andere mensen die aan je verslagen kunnen op de website
Gebruik boekhoudkundige informatie om beslissingen te maken: belangrijk hierbij rekening te
houden met het historisch aspect. Hierbij 2 belangrijke modellen die de boekhoudregels bepalen,
hoe boekhouding wordt uitgevoerd en hoe informatie gebruikt wordt.
1.3 Het Angelsaksisch model
- Vroege 20e eeuw
- IASB is hierop gebaseerd
- Geen boekhoudwetten, uiteindelijk gingen bedrijven hun eigen regels maken en werd
ondersteund door de accountants
- Er zijn enkele ernstige problemen geweest zoals: Wall Street Crash, Enron (energiebedrijf in
Amerika en steeg enorm op de beurs, achteraf bleek dat er heel veel fantasie zat in de
beurs), Worldcom (communicatie bedrijf dat vele contracten had, maar al hun opbrengsten
in het eerste jaar boekten) overheid grijpt in met strengere regels:
8
, o Security and Exchange Commission (SEC)(= de beurscommissie) en Sarbanes-Oxley
Act (Sox): men zorgt ervoor dat de aansprakelijkheid van het bestuur toeneemt en
dat er meer en juiste informatie publiekelijk gemaakt wordt.
- Jaarrekeningen worden opgesteld In functie van de financiering van de bedrijven, enige
informatiebron externe financiers, ontstaan audit
o De beurs is heel belangrijk. Ze worden via aandeelbeurzen gefinancierd door hun
externe financiers. Zij willen weten wat er met hun geïnvesteerde kapitaal gebeurd
en hebben de nodig info nodig. Jaarrekeningen zijn de enigste bron voor hun en
hierdoor werd er vaak de informatie positiever in voorgesteld. Resultaat: een
onafhankelijke audit die de verstrekte informatie ging controleren. Vertrouwen
neemt toe tussen de financiers en de managers.
1.4 Het Continentaal model
- Ontstaan in 1673 (Frankrijk), maar eerste begin in 1560 (500 jaar geleden)
- Overheid wil reguleren omdat er veel frauduleuze faillissementen waren
overheid verantwoordelijk voor boekhoudregels
- Voorzichtigheid is zeer belangrijk, zeker niet beter voorstellen dan realiteit en rekening
houden met alle negatieve factoren
1.5 Het fiscaal aspect
- Overheid wil graag belastingen heffen
- Angelsaksisch: aparte fiscale regelgeving twee jaarrekeningen: de fiscale JR en een
bedrijfseconomische JR ( het kan dat je in het ene verlies maakt en het andere winst)
- Continentaal: inkomstenbelastingen na vastleggen boekhoudregels, fiscale vereisten
opgenomen, nauw verband met het continentaal model en het bedrijfseconomische: er is 1
JR.
- Probleem: Fiscale speelt vaak belangrijke rol bij strategische keuzes voor boekhouding en
financiering invloed financiële overzichten, betrouwbaarheid?
- Vooral belangrijk in kleinere bedrijven bij overnames
1.6 Boekhoudkundige keuzes
Boekhoudkundige keuzes moeten gemaakt worden
- Exact winst meten of waarde bedrijf bepalen kan niet!
o Er zijn altijd zaken die je moet waarderen of schatten
o Je kan de exacte waarde weten wanneer alles verkocht is en alle schulden zijn
betaald, het gene wat over blijft is de waarde. Je kan dit dus enkel weten wanneer je
bedrijf er niet meer is.
- Boekhoudregels niet eenduidig:
o er zijn regels waarbij je keuzes kunt maken, het ene bedrijf doet het anders dan het
andere
- Winst is schatting
o Het kan zijn dat sommige klanten uiteindelijk niet zullen betalen
- Waarde is subjectief
o Bij schatting van het gebouw zal steeds anders zijn bij andere schatters
o Waarde van je gebouw bv. Zal ook afhangen van het aantal geïnteresseerden
9
, - Drie mogelijkheden:
o Regels zijn specifiek zonder keuze: wet of boekhoudstandaard legt ondubbelzinnig
vast wat er moet gebeuren
o Keuze tussen twee of meer regels (komt meeste voor)
o Geen regels: zelf beslissen
Toelichting bevat lijst met gemaakte keuzes
1.7 Relevatie tegenover betrouwbaarheid
Relevantie tegenover betrouwbaarheid:
- Meest betrouwbare informatie = oude informatie
- Meest relevantie informatie = recente informatie
- Nuttige informatie = relevant en betrouwbaar
- Tijdige informatie bevat ramingen en onzekerheden = spanning = keuzes maken
- Echte “winst” pas gekend na stopzetten bedrijf!
1.8 Fundamentele Accountingprincipes
Basisprincipes
- Ondernemingsentiteit:
o Onderneming wordt apart beschouwd
o Aparte boekhouding voor rechtspersonen, afdelingen
o 1 jaarrekening
- Monetaire kwantificering:
o In boekhouding enkel elementen opnemen die in geld uitgedrukt kunnen worden
o Voorraad is bv niet monetair op zich
- Consistentie:
o Regels die je gekozen hebt, moet je deze blijven gebruiken
- Continuïteitsassumptie:
o Je mag er van uit gaan dat het bedrijf zal blijven bestaan
o Belangrijk: als je investeert dan ga je deze activa ook afschrijven over een bepaalde
tijd. Wanneer je zegt morgen is het gedaan met de onderneming dan moet je
aanvullend gaan afschrijven.
Registratieprincipes
- Verantwoordingsstukken: altijd documenten aanwezig zijn om deze te kunnen boeken
- Volledigheid: alles op te nemen in de boekhouding dat hoort bij entiteit
- Verbod tot compensatie: je mag geen schulden en vorderingen, rechten en verplichtingen
met elkaar gaan compenseren
o Belangrijk bij een faillissement: het bedrijf dat failliet gaat en nog schuld heeft aan
een bedrijf, dit zal in de grote pot komen. Maar een vordering, dan zullen ze vragen
om te betalen, maar dan kan dit compenseren met de schuld
- Realisatieprincipe: enkel zaken opnemen in de boekhouding die effectief gerealiseerd zijn
- Periode-toerekeningsprincipe (matching-principle): alle kosten en opbrengsten die bij elkaar
horen, dienen in dezelfde periode terecht te komen. Zo krijgen we een juist resultaat
winst/verlies voor een bepaalde periode.
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GeudensJ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen