Psychologie
Seminarie 1: een psychologische benadering
Psychologie = de wetenschap die ons helpt om het perspectief van de ander beter te begrijpen
Referentiekader om te kunnen:
- Nadenken,
- Begrijpen,
- Omgaan,
met het gedrag, de gedachten en de gevoelens van de mensen om er zinvol mee om te
gaan.
1. Oneindigheid over de definitie
Interne ongelijkheid: verschillende theoretische benaderingen hangt af van bepaalde periodes in de
geschiedenis, elke periode wordt ook bepaald door het mensbeeld dat die periode domineerde.
Psychologie = zielkunde
psyche logos
Denken, voelen, handelen Mentale processen
Ziel
Ervaringen Bewustzijnsverschijnselen
Externe ongelijkheid: veel onderwerpen in de psychologie worden ook bestudeerd in andere
wetenschappen.
Bv: het gedrag
- Psychologie: benadert het op het niveau van het individu
- Sociologie: kijkt naar het gedrag van mensen van vanuit een maatschappelijke invalshoek
en naar maatschappelijke invloeden
- Biologie: focust op de biologische aspecten van het gedrag
- Antropologie: bestudeert het (sociale) gedrag van volken en bevolkingsgroepen
,Raakvlakken:
Biologie Sociologie
Biologische psych. Sociale psych.
Gezondheids psych. Cross-culturele psych.
Medisch Antropologie
2. Definitie van de psychologie
Psychologie is een wetenschappelijke benadering van het gedrag, de gedachten en de gevoelens van
mensen en van allerlei interne-en externe factoren die dit gedrag beïnvloeden.
1. Psychologie is een wetenschappelijke benadering
2. Psychologie gaat over gedrag, gevoelens en gedachten
3. Psychologie gaat over de verschillende factoren die het gedrag, de gedachten en gevoelens
van mensen beïnvloeden
- Interne gedragsdeterminanten = persoonsgebonden factoren
- Externe gedragsdeterminanten = omgevingsgebonden factoren
Een wetenschappelijke benadering:
Mensenkennis = het algemeen vermogen van mensen om andere mensen te doorgronden
- Gebaseerd op toevallige indrukken
- Eenmalige ervaringen, gebeurtenissen
Wetenschappelijke kennis = kennis over het gedrag, de gedachten en gevoelens van andere mensen
gebaseerd op wetenschappelijke onderzoek dat aan duidelijke voorwaarden voldoet. Een zijn regels
en afspraken over de methode die we moeten gebruiken.
- Systematische en geordende kennis
- Verklarende en voorspellende kennis
, - Veralgemenende kennis
- Objectiverende kennis
Het menselijk gedrag en de menselijke gedachten en gevoelens zijn zodanig complex, dat
hierover nooit algemene en universeel geldende uitspraken worden gedaan.
Twee wetenschappelijke tradities:
Een natuurwetenschappelijke benadering Een menswetenschappelijke benadering
- Methoden van - Willen specifiek
natuurwetenschappen overnemen menswetenschappelijke methoden
ontwikkelen
- Gaan op zoek naar oorzaak en
gevolg binnen het gedrag en de - Gaan op zoek naar samenhang of
samenleving patronen in het gedag
- Maken gebruik van kwantitatieve - Maken gebruik van kwalitatieve
methoden methoden: vertrekken vanuit
interpreteren en betekenis geven
- Levert echte, geobjectiveerde
kennis op - Levert herkenbare theoretische
inzichten op
- Nadruk op cijfermatig en meetbaar
maken van sociale werkelijkheid
- Nadruk op dieper gaande analyse
- Zoekt oorzakelijke verbanden van de sociale werkelijkheid
tussen verschillende factoren
- Zoekt naar betekenis en perspectief
- Zoekt naar algemene van de betrokkene
wetmatigheden
- Zoekt naar specifieke situatie
- Op basis van statische technieken
de gegevens te analyseren - Op basis van reflectie de gegevens
analyseren
- Kwalitatieve onderzoeksvraag: Hoe denken leerlingen over het aanbod van het
schoolrestaurant?
- Kwantitatieve onderzoeksvraag: Hoeveel leerlinge maken gebruik van het
schoolrestaurant en van welke faciliteiten maken ze gebruik?
In de praktijk werkt men met een combinatie van beide benaderingen.
, Wetenschappelijke methodes
- (diepte)-interviews en case-studies
- Vragenlijsten en enquêtes
- (participerende) observaties
- Psychologische testen en scoringsinstrumenten
Psychometrische betrouwbaarheid: bij opeenvolgende metingen een (bijna) gelijk resultaat
Psychometrische validiteit: het meet wat het veronderstelt te meten
- Correlationeel onderzoek
Men gaat na in hoeverre de uitslagen op variabele A van een groep proefpersonen samen gaan met
de uitslagen van diezelfde groep op variabele B.
Bv: op basis van iemands intelligentiescore kunnen we met een zekere stelligheid iemand
schoolsucces voorspellen (een correlationeel verband bewijst geen oorzakelijk verband: ooievaars en
geboorten)
- Experimenteel onderzoek
Experimentele groep: daar verandert men doelbewust één bepaald aspect in de situatie =
onafhankelijke variabele
Controlegroep: alles constant
Effect van de ene gemanipuleerde variabele op een ander aspect van het gedrag =
afhankelijke variabele
Bv
Controlegroep: kinderen die 3 uur per dag niet gewelddadige programma’s te zien
Experimentele groep: kinderen krijgen 3 uur per dag gewelddadige programma’s te zien
Onafhankelijke variabele: gewelddadige programma’s = zien van geweld
Afhankelijke variabele: in beide groepen nagaan hoeveel keer ze in een vechtpartij betrokken
waren = agressiviteit
Gedragingen, gevoelens en gedachten van mensen
Levende organismen reageren op prikkels = wezenskenmerk van levende organismen. Levende
organismen zijn wezenlijk interactioneel = ze leven voortdurend in interactie meet hun omgeving.
S-R-mechanisme
SR
Stimuli Reactie
Bv: er waait een stofje in mijn oog ik knipper met mijn ogen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoeverbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.