STATIONSPROEF ACUTE WORDZORG: FACTOREN DIE WONDGENEZING BEÏNVLOEDEN
Voor het station wondzorg het is echt puur op basis kennis, de huis, tuin, keuken EHBO en Lokale factoren - type, diepte en uitgebreidheid van de wonde
weten wanneer door te verwijzen:
- contaminatie met micro-organismen
voorbeelden o als bij verwonding vreemde lichamen binnen dringen in de
- wonden reiningen / water en zeep / hacdil (ev zuurstofwater bij sterk bevuilde wonde is de kans reëel dat er contaminatie optreed. Als
wonden, kijk zeker werking na in de cursus) de kiemen sterk prolifereren (=kolonisatie) kan er een
- snijwonden reinigen en doorverwijzen voor hechting (als 1ste bach student kan je dit secundaire reactie ontstaan (=inflammatie), men spreekt
nog niet zelf) dan van een infectie
- brandwonden (behandeling)
- schaafwonden (behandeling) - aanwezigheid van pus/necrose; necrotisch afgestorven weefsel
- technieken verbanden -> allemaal te kennen op het leerpad acute wondzorg vormt een barrière voor wondgenezing en is de ideale voedings-
- bekijk steeds ook goed de foto / casus bodem voor de proliferatie van kiemen
INDELING VAN WONDEN - vascularisatie in de wondomgeving; de bloedtoevoer moet
Naar oorzaak traumatische wonden zorgen voor de toevoer van zuurstof/voedingstoffen die nodig
- mechanische wonden (beet, schotwonde,…) is voor de toegenomen metabole activiteit in de wondomgeving
- thermale wonden (brand- of vrieswonde)
- wonden door elektrische stroom Algemene factoren - voedingstoestand van de patiënt: cachexie of een algemene
- chemische wonden (contact met sterk zuur) slechte toestand zorgt voor slechte wondgenezeing
- stralingswonden o proteïnens zijn nodig voor elastine en collageen
o Vit C voor synthese collageen
iatrogene wonden: ontstaan door beschadigen van huid bij diagnostische of o Vit A voor epithelialisatie
therapeutische procedures o Vit K voor synthese van stollingsfactoren
- incisiewonden bij heelkundige ingrepen - Medicatie:
- biopsie wonde o Cytostatica remt de celdeling dus ze hebben neg invloed
- wonden door laserstralen (vernietigen van wratten) op sneldelende weefsels
- wonden door corrosieve producten o Corticoïden en andere anti-inflammatoire medicatie
- radiatiewonden bij radiotherapie hebben negatief effect op de wondgenezing
- donorplaats, wegname van de huid op bepaalde plaats (voor huident) o Anti co-agulantia zal bij een verwonding resulteren in
- therapeutische amputaties (bij diabetes) een uitgebreidere bloeding door onvoldoende stolling met
negatieve gevolgen
chronische wonden (ulcera, decubitus)
- Leeftijd: oudere huid heeft verminderde activiteit van
Naar uiterlijk - open wonden (oppervlakkig of diep) fibroblasten waardoor collageensyntese vertraagd wordt
- gesloten wonden (hematoom)
- degloving letsels (wonde waarbij de huid distaal van extremiteit, in - onderliggend lijden: bij diabetes, veneuze insufficiëntie,
zijn geheel afgerukt wordt zoals een handschoen) systeemziekten zoals reuma,…
- amputaties : lidmaat in ijs leggen om alle enzymatische processen
zoveel mogelijk stil te leggen, wel eerst vinger in plastiek zakje voor
de hygiëne
, BRANDWONDEN - Bijkomend wordt de gesloten gestrekte handpalm van de patiënt aanzien
Een schatting van de diepte van een brandwonde gebeurt, na amanmese vooral op basis van als 1% van de totale lichaamsoppervlakte.
het klinische asepct en het testen van de gevoeligheid (pin-pricktest) en de vasculariteit
(refill test), of aan de hand van de snelheid van de genezing - Men dient er wel rekening mee te houden dat het hoofd van een klein
1e graad Histologie: alleen beschadiging van het epiderm kind (19%) een aanzienlijk hoger percentage in beslag neemt dan een
Klinisch: roodheid, zwelling, geen blaren, vaak pijnlijk volwassene (9%).
Spontane heling: na 3-4 dagen
Therapie: lauw stromend water (10°C) en topisch corticoïd - pijn) - De lokalisatie van een brandwonde kan bepalend zijn voor bijkomende
problematiek.
2e graad à oppervlakkige 2e graad brandwonden = superficial partial thickness
- Er is steeds opname bij:
Histologie: weefseldestructie tot boven niveau van talgklieren • verbranding van de luchtwegen
Klinisch: roodheid, blaarvorming, exsudatie, veel pijn • verbranding van het gezicht
Spontane heling: na 2-3 weken, weinig tot geen littekens • verbranding van handen/voeten
Therapie: - lauw stromend water en eventueel openprikken van blaren • verbranding van genitalia
- kleine blaren moet je niet openprikken • meer dan 15% partial thickness
- blaren die spontaan open gaan moet je blaardak verwijderen • meer dan 2% full thickness
om surinfecties tegen te gaan
- voor verdere verzorgign ook hydrogel (flamigel/intrasitegel) of !!! voor de opname geen zalf/gel op de wonde aanbrengen, zodat men in het
vaseline gaas na reiniging met fysiologisch water (1x daags ) ziekenhuis direct met de gepaste behandeling kan starten
à diepe 2e graad brandwonden = deep partial thickness Baux-index wordt gebruikt om overlevingskans te bepalen
Histologie: weefseldestructie tot onder niveau van talgklieren % total body surface area + age (jaren) = praktisch geen overlevingskans
Klinisch: roodheid, blaarvorming, weinig exsudatie, weinig pijn (zenuw
uiteindes zijn mee verbrand)
Spontane heling: ongeveer 3 weken, veel littekens AANPAK ACUTE WONDEN
Therapie: zelfde als oppervlakkige wonden Onder acute wonden verstaan we vooral traumatische en iatrogene wonden
Stappenplan:
3e graad Full thickness burn - handhygïene + handschoenen
Histologie: volledige necrose van epidermis, cutis en subcutis - reinigen
Klinisch: - huid vertoont lederachtig aspect - ontsmetten
- afwezigheid van pijn, ongevoelige pin-pricktest - verbandkeuze
stelpen van bloedingen (best door directe druk)
Spontane heling: na maanden is er wondgenezing, met littekens à veneuze bloeding:
Therpaie: lauw stromen water (10°C) + ziekenhuisopname !!! - constante stroom van donkergekleurd bloed
- eenvoudig drukverband volstaat
Evalutatie van - Er is al dan niet opname naargelang de uitgebreidheid en de lokalisatievan - voor bloedingen in de extremiteiten best drukverband proximaal
brandwonden de brandwonde.
à arteriële bloeding:
- Indien men het heeft over uitgebreidheid van een brandwonde, spreekt - gulpende stroom helder rood bloed
men over total body surface area. - soms donkerrood bij lage bloeddruk door zuurstof tekort
- meest efficiënt is rechtstreekse druk met de vuist
- Indien men behoefte heeft aan een snelle schatting, gebruikt men - stevige en continue compressie!!
de regel van 9 van Wallace. Hierbij wordt het lichaam onderverdeeld in - Soms ook bloedtoevoer onderbroken door proximaal van de spuitende slagader
zones van 9% of een veelvoud hiervan. - Soms aanleggen van knevel (max 60min)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper geneeskundeUGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.