Voeding bij dysfagie
1. Inleiding
Slikstoornissen = dysfagie veroorzaakt door orofaryngeale dysfagie = problemen met slikken zelf
dus overgang van mondholte naar slokdarm & door oesofageale dysfagie = passageproblemen in de
slokdarm
2. Orofaryngeale dysfagie
Vorm slikstoornissen ontstaan door gestoorde slikreflex of verlammingen dergelijke problemen
voorkomen bij:
Personen met ernstig verstandelijke beperking
Multiple sclerose
Ziekte van Parkinson
Dementie
Na CVA
2.1. Voeding
Slikfunctie zo ernstig verstoord dat voeding per os niet mogelijk enterale voeding per sonde =
sondevoeding gegeven
Ook gegeven in gevallen waar voedsel PO te grote belasting voor PT voeding PO belangrijk
bepaalde PT om weer leren slikken
Anderzijds neemt sondevoeding druk bij PT weg om voldoende eten ondervoeding voorkomen
2.1.1. Voeding met aangepaste consistentie
Voordeel voeding PO slikreflex PT gestimuleerd dus om deze reden voeding met aangepaste
consistentie voorkeur boven sondevoeding
Orofaryngeale dysfagie moeilijk dunne vloeistoffen innemen omdat snel in LW loopt
Ingedikte vloeistoffen of dik vloeibare voedingen beter gevoeld mond veiliger dan dunne
vloeistoffen
Naargelang slikproblemen PT voedsel indikken tot stroperige, romige of puddingachtige
consistentie
Dik vloeibare voeding met stukjes/klontjes mond goed naspoelen VPK belangrijke taak om
controleren of geen stukjes achtergebleven in wangzak om te voorkomen dat PT achteraf verslikt
Enkele aanpassingen doorgevoerd bij voedingen voor PT met orofaryngeale dysfagie (=verslikken in
dun vloeibare dranken):
Gebruik dik vloeibare producten vruchtenmoes, vla & gelatinepudding
Sappen zoals vruchtensap, groentesap & limonades binden met
gelatine/johannesbroodpitmeel of gemodificeerd zetmeel
Koffie, thee & melk verdikken met johannesbroodpitmeel of gemodificeerd zetmeel
Gladde pap & gezeefde soep extra binden
Pap & vla in kleine porties verdelen of lepel telkens afspoelen in kan met water
voorkomen dat pap/vla dunner wordt door inwerking amylase uit speeksel op zetmeel
Afwisseling koude & warme gerechten & dranken stimuleert mondgevoeligheid
2.1.2. Zelfbereide vs. Industriële vloeibare voeding
Naast vloeibare voedingen zelf bereid ook gebruik gemaakt industrieel bereide voedingen
Voordelen & nadelen
Zelfbereide voeding Industriële voeding
Grote variatie in smaken, kleuren & geuren Minder variatie in smaken, kleuren & geuren
mogelijk waardoor dergelijke voedingen minder waardoor dergelijke voedingen sneller gaan
snel tegensteken tegensteken ondanks ruime aanbod markt
Bereiding vraagt veel begeleiding & instructie, Kant-en-klaar
vraagt veel tijd
Indien specifieke eisen, eigen aan pathologie/PT Kan voldoen aan meest specifieke eisen eigen
is dergelijke voeding niet altijd mogelijk aan pathologie/PT
Hygiënische bereiding belangrijk Hygiënische bereiding minder van toepassing
Indikking gebeurt vaak a.d.h.v. Ingedikte vloeistoffen bevatten vaak
gelatine/johannesbroodpitmeel amylase uit amylaseresistente verdikkingsmiddelen
speeksel kan inwerken op dergelijke ingedikte
voedingen, waardoor nog steeds reële kans
bestaat op verslikken, zeker als voeding te lang
in mond gehouden
2.1.3. Aandachtspunten ingedikte voedingen
Brengt energie aan of enkel vocht?
Smaak lekker?
Dikt het na?
Kan het in warme/koude drank/bereiding gebruikt worden?
Vervloeit niet als PT voedsel te lang in mond houdt door lichaamswarmte &
verteringsenzymen
3. Oesofageale dysfagie
Passage voedsel & drank in slokdarm tal van oorzaken belemmerd worden:
Vernauwingen door bindweefselvorming
o Refluxoesofagitis
o Radiotherapie
o Verbranding van slokdarm door bijtende stoffen
Achalasie = onderste slokdarmsfincter onvoldoende/niet in staat te ontspannen
Goedaardige & kwaadaardige tumoren
Struma
3.1. Voeding
PT problemen met “eten dat niet wil zakken” eerst gaat eten van vast voedsel moeilijker, vooral
voedingsmiddelen die gemakkelijk “brok/bal” worden zoals brood & taai vlees
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkeduyck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.