Kine bij ouderen
Les 1: introductie
➔ Zie ppt: D. Beckwée
Enorm veel onderzoek => toenemend aantal publicaties over ouderen
Leeftijd is een factor waarmee rekening moet worden gehouden, maar men mag niet gaan
generaliseren (leeftijdsverschillen)
- Mogelijks kunnen spierpeesapparaat, hartvaatsysteem e.d. jonger zijn dan eigenlijke
kalanderleeftijd.
Als kine op geriatrie is er veel uitdaging: meestal probeert men preventief te werken
HEALTHY AGEING
Het proces van het ontwikkelen en het behouden van functionele vaardigheden die het welzijn
op oudere leeftijd mogelijk maken.
Intrinsieke capaciteit van de verschillende systemen zal afnemen, zelfs bij normale
veroudering.
Blauwe lijn = functionele
mogelijkheden
Hoe ouder je wordt, hoe meer de
functionaliteit zal afnemen.
FUNCTIONAL ABILITY – FUNCTIONELE VAARDIGHEDEN
Het combineert het individu en zijn omgeving en de interactie tussen beiden
Bv. mensen die in een afgelegen gebied leven zullen meer hulp nodig hebben bij het doen van
boodschappen, het maken van verplaatsingen… Itt. mensen die in de stad wonen dicht bij
winkels op wandelafstand en gebruik kunnen maken van het OV(openbaar vervoer).
1
,INTRINSIEKE CAPACITEIT
Het omvat al de fysieke en mentale capaciteit dat een individu uit kan putten.
Afhankelijk van genetica;
Persoonlijke karakteristieken (ras,..);
Specifieke gezondheidskarakteristieken.
Ouderen ervaren een graduele stijging in moleculaire en cellulaire schade
➔ Resulteert in een generale vermindering in fysieke reserves
➔ Grote variatie tussen individuen afhankelijk van activiteitprofiel doorheen de jaren
Deficits
Notities:
LINKER GRAFIEK (fysieke capaciteit)
Blauwe traject (NORMAL AGEING) = geleidelijk verminderen naarmate men ouder wordt
(optimaal); net op einde van het leven gaat dit plots sterk dalen
Gele traject= intrinsieke capaciteit normaal traject volgen op jonge leeftijd en op bepaald
moment in het leven te maken krijgen met bv een ziekte = terugval fysieke capaciteit
Herstellen: dmv fysieke ondersteuning op niveau van voorheen komen
Of iets minder, maar nog steeds vrij veel winst boeken
Of afglijden en nog veel meer verlies boeken op de intrinsieke capaciteiten
Rode traject = vanaf geboorte is de intrinsieke capaciteit van een bepaald weefsel of
systeem heel sterk gaan dalen; soms terug omhoog krijgen dmv een interventie
RECHTER GRAFIEK
Blauw is man; rood is vrouwen over de jaren heen
Rond deze lijnen is er veel variabiliteit (min en max weergegeven)
WAAROM GERIATRISCHE FYSIOTHERAPIE?
1. Preventie
2. Als geheel naar individu kijken, niet enkel naar de primaire diagnose of naar de klacht
waarmee men komt aankloppen
2
, 1. Met verschillende zaken rekening houden, maar hierbij moeten prioriteiten worden
gesteld
Relatieve verandering in gangsnelheid over 8 jaar tijd
Notitie:
Wandelsnelheid vs sterfte
3 groepen
- Snel
- Gemiddeld verlies
- Hele trage vertraging
Na 5 jaar een kleine knik
Verticale as: cumulatieve sterfte in de
tijd
→Mortaliteitsrisico is het grootste bij zij
met de snelste daling in stapsnelheid
Hoger bij ouderen met comorbiditeiten
Het standaard medische model voor
diagnoses is niet echt toepasbaar op
de geriatrische populatie
Notities:
Synergistische morbiditeit model:
Slechts de helft kan men adhv symptomen een casus of ziekte plakken
Bij meerdere aandoeningen = functionaliteit zal zakken onder drempelwaarde waar de
persoon niet meer functioneel is, pas dan zal de persoon zich aanmelden →eigenlijk al te
laat
Attribution model:
Verkeerde diagnose wordt gesteld
Causale model:
Interactie van de ene ziekte op de andere, en de ene ziekte een verergering van de andere
ziekte veroorzaakt
Unmasking event model
Zie verder.
3
, CAUSAL CHAIN MODEL
Ziekte A veroorzaakt ziekte B = additionele condities kunnen het huidige probleem
verergeren
E.g., a patient who has severe arthritis (disease A’) is unable to maintain
good cardiovascular health, which leads to heart disease (disease B’).
The cardiac condition leads to peripheral vascular disease (disease C’
and C”), which may reflect back to disease B and/or lead to amputation
(disease D’).
UNMASKING EVENT MODEL
Een patiënt heeft een onbekende en subklinische of compensatoire conditie. Wanneer de
compensatoire factor is verdwenen, is het probleem meer zichtbaar en als een acuut
probleem bekeken.
Vertigo: ondanks dit toch normaal kunnen functioneren
Stappen op zachte ondergrond en van lichte naar duistere kamer gaan = wegvallen van
proprioceptie en zo gaan vallen
E.g., a patient who suffers from vertigo may have functional balance because the
visual and proprioceptive systems compensate for the deficient vestibular system.
However, when walking on soft carpet or in a darkened room, this individual may
have marked balance dysfunction, which may lead to a fracture resulting from a fall.
DE GERIATRISCHE PATIËNT ALS GEHEEL GERELATEERD AAN POLYFARMACY
Polyfarmacy verhoogd het risico op ongunstige geneesmiddelinteracties
Geen enkele guideline (van medicatie) hield rekening met de impact van
comorbiditeit
o Bv slaperigheid, diepe veneuze tromboses
12 medications prescribed
THE WHOLENESS OF THE INDIVIDUAL GERIATRIC PATIENT RELATED TO
INTERDISCIPLINARY TREATMENT
Na 1,5 jaar terug gaan opzoeken en ondervonden dat er heel wat waren die nog nood
hadden aan ondersteuning
EFFECTIVE TREATMENT REQUIRES AN INTERDISCIPLINARY TEAM APPROACH
- De hele persoon moet worden aanschouwd
- De geriatric physical therapist (PT) is deel van een interdisciplinair team
- Andere disciplines: geriatricians, occupational therapists, geriatric nurses,
gerontologists, psychologists,...
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SMSKINE. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.