VRH 3b: Ouderenzorg
Ouderenzorg partim Huion
Opname in het woonzorgcentrum
Van thuis naar huis
• Opname in het WZC is voor een omstaander een simpele eenmalige gebeurtenis
• Voor de betrokkenen is dit meer dan dat
• Opname gaat gepaard met lichamelijke/geestelijke achteruitgang → het gaat niet meer
thuis → aanvraag WZC
• Ookal maakt men deze stap bewust en vind men dit zelf het beste, het blijft een
ingrijpend proces
Feiten
• Aandachtspunt overheid: kwaliteitsvolle en opvang op maat van de meest
zorgbehoevende ouderen
• WZC zijn voorbehouden voor …
o Ouderen die zorg nodig hebben/lichamelijke zorg!
o In een afhankelijke positie verkeren
• Uitgangspunten Vlaamse ouderen(zorg)beleid: Ouderen, indien ze dit wensen, zo lang
mogelijk in de eigen vertrouwde omgeving (blijven) wonen.
Cijfers
• 3 belangrijkste factoren m.b.t. opname WZC:
1) Leeftijd
2) Geslacht
3) Gezinssamenstelling
• Bevolkingsprognoses België van 2007 tot 2060:
o Toename 80+ met 580 000
o Aandeel 80+ stijgt van 3% in 2000 tot 11% in 2060
• Westen:
o > 65jaar => 5% in WZC
o > 80 jaar => 20% in WZC
• Collectief wonen 2017:
→ personen die met meerdere niet-verwanten samenleven in instellingen en
gemeenschappen
o Leeftijd:
- > 65 jaar: 70.000 personen = 5,3 %
- > 75 jaar: 9%
- Tussen 65 en 74 jaar verbleef 1% in het WZC
- Gemiddelde leeftijd WZC in 2017 is 87 jaar
, o Geslacht :
Man Vrouw
> 75 jaar 5% 12%
Gemiddelde leeftijd 2017 85 87 jaar
jaar
Gemiddelde leeftijd 2008 83 86 jaar
jaar
> 85 jaar in het WZC 2017 14% 27%
o Zorgbehoevendheid:
- 4/5 is zwaar zorgbehoevend
- 80% zwaar zorgprofiel en 20% geen tot lichte zorgen
o Gezinssamenstelling:
- > 65 jaar: 2 persoonshuishouding → bij mannen stijgt dit tot 75 jaar en bij
vrouwen tot 70 jaar
- Hierna stijgt het aandeel ouderen dat alleen woont dit door overlijden van de
partner → beslissende factor voor opname in het WZC
- Oudste ouderen → collectief wonen
- Het aantal alleen wonende vrouwen (80+) stijgt met 180 000, bij de mannen
(80+) met 105 000
o Tendensen:
- 75-plussers: verhoudingsgewijze een daling maar in absolute cijfers een toename:
44.000 => 57.000
- De daling heeft te maken met de toename van de gezonde levensverwachting,
medische vooruitgang, langer blijven samenleven en de uitbouw van adequate
thuiszorg
Probleemstelling
• Jaarlijks zijn er talrijke opnames van ouderen in ziekenhuizen, niet alle ouderen kunnen
terug naar huis en moeten noodgedwongen verhuizen naar een WZC. Maar ouderen
worden ook opgenomen in een WZC vanuit een thuissituatie.
,• Wat betekent het voor een gehospitaliseerde oudere, dat wanneer hij ontslagen wordt
uit het ziekenhuis, hij weer opgenomen zal worden maar dan ergens anders en
waarschijnlijk voor altijd?
Vraagstelling
• Waarom maken sommige ouderen de overstap naar een WZC terwijl anderen, met een
vergelijkbare fysieke conditie, thuis blijven wonen en/of voor een ander zorgarrangement
kiezen?
• Is er überhaupt sprake van een keuze?
• Wat heeft er zich afgespeeld in de periode van de transitie?
• Hoe verloopt de aanpassing aan het leven in het WZC?
• Wat zijn de beïnvloedende factoren?
Determinanten opname WZC
• Fysieke hulpbehoefte = noodzakelijke maar onvoldoende voorwaarde
• Samenspel van factoren betreffende beperkingen van de persoon maar ook de directe
omgeving
• Determinanten:
o Fysieke achteruitgang
o Hoge leeftijd
o Geslacht
o Alleen wonen
o Ontbreken van de noodzakelijk geachte informele en formele hulp
o Ontoereikende financiële mogelijkheden
Onderzoeksresultaten
• 3 factoren m.b.t. opnamevraag op jongere leeftijd:
1) Geslacht: mannen melden zich gemiddeld twee jaar vroeger voor opname aan dan
vrouwen
2) Sociale situatie: geen kinderen, geen informele hulp en alleenwonend versnellen
opname
3) Woonsituatie: aangepaste woning kan aanmelding voor opname in het WZC
uitstellen
• Een gerichtheid op opname lijkt te ontstaan wanneer er sprake is van het naderen van de
‘kritieke fase’
o Problemen met de dagelijkse zelfredzaamheid
o Problemen met bevredigende sociale relaties
o Opname volgt meestal op gezondheidscrisis
• Factoren doorslaggevend bij keuze tussen thuiszorg en opname in WZC:
o Daling huishoudelijke zelfredzaamheid → WZC
o Daling aantal bezoeken → WZC
o Stijging van de leeftijd → WZC
o Samenstelling gezin = alleen wonen → WZC
o Mentale problemen, eenzaamheidsgevoelens en depressieve klachten → WZC
, • Factoren die de beslissing tot opname in WZC beïnvloeden:
o Gezondheids- en verzorging gerelateerde problemen: ernstige graad
zorgbehoevendheid
o Gebrek aan geschikte mantelzorger:
- Oudere wil familie niet tot last zijn
- Relatie verstoord
- Geen familieleden
o Angst om alleen thuis te zijn: voor zichzelf kunnen instaan?
Profiel bewoners 1 maand voorafgaande aan de opname
Algemeen profiel
• 7/10 WZC-bewoners = vrouwen
• Gemiddelde leeftijd bij opname = 82,5 jaar
• 2/3 woonde alleen
• 22% = kinderloos
• Grote meerderheid = laaggeschoold
• 2/3 woonde in gezinswoning
Zelfredzaamheid = wat kan iemand nog
(Dia 13 en p. 7)
• Vaststellingen:
o 19% geen hulp de maand voor opname
o 44% hulp bij minstens 10 activiteiten
o 27% kon de helft van de dagelijkse activiteiten niet uitvoeren en was volledig
afhankelijk
o Meeste problemen bij: onderhoud tuin, zwaar huishoudelijk werk, de was, strijk
o 19% niet meer in staat buitenshuis te gaan
o 15% niet meer in staat om zich dagelijks te wassen
o 11% niet meer in staat zich te kleden of schoenen aan te trekken
o Een meerderheid kon nog zijn plan trekken
Zorggebruik
= de mate waarin er hulp en ondersteuning beschikbaar is, is medebepalend voor opname
• ! fysieke en psychische hulpbehoefte alleen is geen voldoende voorwaarde voor opname
• Meestal combinatie van factoren:
o Beperking van persoon in kwestie
o Beperkingen van omgeving
• Mate waarin hulp en ondersteuning beschikbaar zijn → medebepalend voor opname in
WZC
• Vastellingen:
Professionele hulp Informele hulp Andere
o 44% o 20% mantelzorger bij o 15% maan voorafgaan
gezinszorg/poetsdienst personenverzorging geen hulp
o 41% thuisverpleging o 75% huishoudelijke o 22% enkel mantelzorg
o 3% kortverblijf activiteiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Romy2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.