Gerechtelijke geneeskunde (begrippen+namen)
Module 1: basisbegrippen
Gerechtelijke geneeskunde De toepassing van geneeskundige
wetenschap en ervaring ter opheldering van
rechtsvragen
Geen exacte wetenschap
Behoort tot openbare orde (itt
geneeskunde: vertrouwensrelatie)
Arts staat ten dienste van de
maatschappij
Forensische pathologie Onderzoek van het ongewoon overlijden
Forensische kliniek Onderzoek van de gekwetsten en levende
personen: slachtoffers, verdachten, daders
Forensisch labo Onderzoek van biologische sporen (physical
evidence)
Forensic science De toepassing van alle wetenschappen die
kunnen worden aangewend bij het
achterhalen van de waarheid en gebruikt
worden voor gerechtelijke doeleinde (ger.
geneeskunde valt hier binnen)
Justinianus Codex Justinianus
Beschrijving toerekeningsvatbaar
Geneesheren: geven oordeel van een
getuigenis (≠ getuige!)
Hsi Yuan Lu The washing away of wrongs
Adviezen voor medicolegaal & post-
mortem onderzoek
Herkennen van verdrinking, wurging en
onderzoek brandlijken
Constitutio criminalis carolina (Karel V) Maakte geen melding van autopsie bij
verdacht/gewelddadig overlijden
Best case: wonden openen om
diepte/steekrichting te bepalen
Artsen moesten advies geven of een
persoon sterk genoeg was om
marteling te ondergaan
Andreas Vesalius Vader anatomie
Lijken opensnijden: vooral anatomisch
(werking + hoe zit het ineen)
Ambroise Pare Arts in het leger
Beschreef hoe soldaten stierven op
slagveld + verwondingen
Paola Zacchia Lijfarts vd paus (handboek werd tot 18e
eeuw gebruikt)
Levensvatbaar kind Zwangerschap >22w, 500gr of 25cm bij
1
, geboorte
Dronken vs. geïntoxiceerd Fysisch gegeven vs. analytisch gegeven
Collocatie Gedwongen opname psychiatrie
Gewoon: vrederechter obv
verzoekschrift belanghebbende +
medisch advies
Spoed: door PdK obv gevorderde arts
Dood Wanneer de hersenstam niet meer
functioneert (bewustzijns-en
ademhalingscentrum), wanneer ontbinding
begint.
Processen dood 1. Stervensfase
2. Somatische dood
3. Supravitale fase
4. Ontbindingsfase (vroege + late fase)
Stervensfase Agonale fase (proces vd dood)
Somatische dood Einde stervensfase, begin ontbindingsfase
Supravitale fase Enkele uren na overlijden
Gap tussen somatische & cellulaire
dood
Tss dood organisme en dood vd cellen
op zich
Ontbindingsfase Vroege fase: postmortale
veranderingen
Late fase: duidelijk zichtbaar (+/- 3d)
Code civil Niet begraven binnen 24u (nog steeds zo)
The Harvard Convention Begrip ‘hersendood’
Criteria bij wet
Niet reageren op zwaarste
pijnprikkels
Niet spontaan ademen
Geen reflexen in hersenstam
Geen EEG
=> vaststellen door 3 onafh artsen
Vita reducta Toestand van diepe coma waarbij pols,
ademhaling en prikkelbaarheid niet kunnen
worden gedetecteers (schijndood!)
=> Regel van Bahrmann
Regel van Bahrmann (AEIOU) A: alcohol, aceton, anoxie, anomie…
E: epilepsie, electrocutie
I: injury, intoxicatie
O: opiaten, onderkoeling
U: uremie
Uremie Bloedvergiftiging door niet functioneren vd
nieren
Model 3C Overlijdensattest (enkel door arts)
Vaststellen aard overlijden
2
, Toelaten teraardebestelling (Ambt
burg stand), min 24u overleden
Lijkverberging Begraven van persoon zonder
doodverklaring, is strafbaar
Intern overlijden Natuurlijk overlijden (ziekte, afwijking)
Extern overlijden Niet natuurlijk overlijden (ongeval, doding,
zelfdoding)
Bijzondere omstandigheden Drugsdoden, death in custody, treinlijken…
Onverwacht en onverklaarbaar Plotse dood, iatrogeen overlijden, <45j,
alleenwonenden…
Onmiddellijke doodsoorzaak Rechtstreekse oorzaak vb. onderkoeling,
infarct, nierfalen
Oorspronkelijke doodsoorzaak Onderliggende oorzaak vb. alcoholgebruik,
verkalkte aderen
Doodsmechanisme Fysiologische veranderingen of
biochemische storingen voortgebracht door
doodsoorzaak (nierfalen, leverfalen)
Ongewoon sterfgeval Onvrijwillige gebeurtenis te wijten aan
plotse/onverwachte handeling welke een
uitwendige oorzaak kent en lichamelijk
schade als gevolg heeft
Universitaire multidisciplinaire forensische Onafhankelijke forensische onderzoekers
instituten die opleiding tot death scene investigators
krijgen => rapporteren aan justitie en
volksgezondheid
Module 2: plotse dood
non-violent death 1. Te verwachten manier: versleten hart,
ouderdom…
Abrupt overlijden
Niet abrupt overlijden (periode)
2. Onverwacht: aandoening met langere
levensverwachting waar men toch plots
sterft
gewelddadige overlijdens De doodsoorzaak is een gewelddaat of het
gevolg van een gewelddaad (doodslag,
moord, zelfmoord, accidenteel, hiatrogene
artsen)
Ongewoon sterfgeval Alle overlijdens die: niet met zekeheid
natuurlijk zijn, niet natuurlijk zijn,
onverklaarde overlijdens
! Hier mag geen overlijdensattest gegeven
worden zonder verder onderzoek
Defenestratie Van een gebouw springen
Assisted suïcide Groepen van mensen die anderen helpen
om op een menswaardige manier
3
