Samenvatting
Samenvatting WER - de basis
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Dit document bevat een samenvatting van wereld waarnemen uit De Basis (niet aparte cursusdeeltjes!)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: maximvanhecke1 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
WER: SAMENVATTINGBIOLOGIE
2.1 EVOLUTIE
Verklaringen over ontstaan vd mens en wereld door wetenschap en religies
Bekendste bioloog: Darwin (soortenrijkdom)
2.1.1 OVERZICHT VAN DE EVOLUTIEGEDACHTE
Evolutie
o Kenmerken wijzigen over de jaren heen
Bv: vinylplaat -> muziekcassette -> cd -> mp3 -> cloud / levende organismen
Fixisme
o Geloven dat organismen niet evolueren
o Linnaeus (natuurkundige) gelooft hierin
Vond het systeem vd naamgeving v soorten uit
DE KLASSIEKE OUDHEID
Hiervoor waren er waarschijnlijk ook al ideeën -> ideeën bouwen steeds voort op andere ideeën
Plato (5de eeuw voor chr) -> soorten zijn onveranderlijk
Aristoteles (lln Plato) -> levende organismen vormen zich door een innerlijke vormgevende kracht uit
niet levende materie
o Dacht dat mens en viervoeters uit 1 larve zijn ontstaan
o Die vervolgens aanleiding gaf tot alle bekende soorten
o Hybridisatie: kruising -> konden nieuwe soorten ontstaan
CREATIONISTEN EN INTELLIGENT DESIGN
Creationisten
o Geloven dat wereld, mens.. geschapen is door God
o Uitleg via scheppingsverhaal
o Soorten kunnen niet evolueren tot nieuwe soorten (macro-evolutie = soorten evolueren tot
nieuwe soorten)
o Wel veranderingen binnen een soort natuurlijke variatie (micro-evolutie = binnen een soort is
er evolutie)
o Fossielen = organismen die de ark van Noach bij de zondvloed (=catastrofentheorie)
o Volgens andere is de aarde geschapen met fossielen erin -> deze hebben dus nooit geleefd
Creationisme
o GEEN evolutietheorie -> want men aanvaardt geen (macro-) evolutie
o GEEN wetenschap -> besluiten staan al vast en men gaat opzoek naar bewijzen, terwijl in
wetenschap ze eerst opzoek gaan naar bewijzen en dan pas besluiten trekken
o Komt voor in vele godsdiensten
Theorie van intelligent design
1
, o 1989
o VS
o Geloven dat er bij het ontstaan en ontwikkeling v leven een sturende krach werkzaam moet
zijn geweest
o Denken dat wij afstammen van een eencellig organisme
LAMARCK EN ZIJN VOORLOPERS
Lamarck
o Beschouwd als 1ste wetenschapper die uitgewerkte evolutietheorie formuleerde
o Voortdurend en telkens nieuw leven uit modder door inwerking v elektriciteit en warmte ->
bepaalde prototypes -> complexere vormen
Bv bacteriën zijn volgens hem nog maar net ontstaan en gestart met evolueren
o Soorten evolueren, maar sterven NIET uit
o Evolutie gebeurt door 2 mechanismen
Opeenstapeling v kleine afwijkingen -> gestuurd door interne kracht tussen ouders
en nakomelingen
Overerfbaarheid v tijdens het leven verworven kenmerken ((neo)lamarckinsme )
Deze kenmerken ontstaan doordat organismen vanuit behoefte in bepaalde
omgeving nieuwe organen of eigenschappen krijgen door training
Deze eigenschappen geven ze door aan hun nakomelingen
Voorbeeld giraf p187
Verdieping
o Cairns
1988
Bepaalde bacteriën (Escherichia Coli) konden normaal gezien geen melksuiker
verteren, maar plots wel (dit is niet abnormaal)
Soms verwerven ze door toevallige veranderingen in hun genetische materiaal
nieuwe eigenschappen (=mutaties)
Eencellinge organisme onder stress zorgt ervoor dat er meer mutaties optreden
Meeste mutaties lopen slecht af
Bij bv hongersnood, veranderend klimaat… kunnen organismen deze mutaties best
toelaten
o Epigenetica (studie)
Mechanismen die ervoor zorgen dat bepaalde genen aan- en uitgezet kunnen
worden in bepaalde omstandigheden
DARWINISME
Darwin en Wallace: het ontstaan vd theorie
o Darwin
Met de Beagle neemt hij deel aan een expeditie
Bestudeert geologie en biologie v continenten vh zuidelijk halfrond
Principles of Geology (Lyell)
Aarde gevormd door processen die vandaag ook nog plaatsvinden -> traag,
we kunnen deze niet zien
Idee komt van James Hutton
Door aardbeving -> gebergtes zijn geleidelijk ontstaan
Geldt ook voor dieren en planten -> veranderd zo traag dat we dit niet kunnen zien
2
, Essay on The Principle of Population (Malthus -> Britse econoom,
bevolkingsdeskundige)
Dieren, planten en mensen nakomelingen produceren om te overleven
Bezoek aan Galapagoseilanden (eilandengroep in Ecuador)
Vinken (op elk eiland kwam een andere vinkensoort voor)
Ze lijken wel sterk op elkaar -> één gemeenschappelijke voorouder?
Vet: dit zorgde voor zijn theorie
Schreef zelf een boek
The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex
o Seksuele selectie
o Verschil in gradatie en niet in soort
o Wallace
Mens aapachtige voorouders
Wel speciaal moment waarop de ziel werd toegevoed aan de mens
Hierdoor werd er veel met Darwin gespot (prenten zie boek)
De theorie
o Struggle of life/ struggle of existence
o Natuurlijke selectie
o Survival of the fittest
Wie het beste aangepast is aan zijn leefomgeving, heeft het meeste kans om te
overleven en is dus de sterkste
o Adaptaties = aanpassingen
Bepaalde veranderingen in gedrag, bouw of werking van organen kan het organisme
een voordeel geven in een bepaald mileu
o Seksuele selectie
o Zeer sterk in natuurlijke selectie, maar kon niet verklaren hoe variatie ontstond
Genetica stond toen nog niet ver, met geloofde dat delen vh lichaam konden
imigreren naar geslachtscellen (= sluit aan bij theorie van Larmack)
o Experiment August Weismann (68 muizen)
o Gregor Mendel (monnik)
Een jong krijgt van elke ouder een allel
Dominante en recessieve allelen
Hij toonde aan dat er geen vermengde overerving plaatsvond, dus geen gemiddelde
v kenmerken vd vader en de moeder
o Moderne synthese (theorie v Mendel en Darwin gecombinneerd)
o 1976 Richard Dawkins
Boek: the selfish gene
Genen en hun belang
Voorbeelden lezen
2.1.2 SOORTVORMING EN SOORTCONCEPT
Hoe zijn al deze soorten ontstaan?
o Natuurlijke/seksuele selectie
o Er ontstaan nieuwe soorten
Wanneer subgroepen niet meer met elkaar voortplanten
geografische barrière
o voorbeelden zie p200
3
, OVERZICHT
2.1.3 GROTE PLAATJE VAN DE WETENSCHAP
Lezen maar niet kennen
2.3 PLANTEN
2.3.1 EEN PLANT HERKENNEN ALS JE ZE ZIET
Planten
o Vroegere rijk Plantae
o Niet alle deskundigen vullen de term plant vandaag op de zelfde manier in
o Afbakening (ondergrens) durft wel eens verschillen
Woese (1977) -> 6 rijken
o Planten? -> voldoen aan volgende kenmerken
Meercellige organismen
Iedere cel bevat celkern met ingesloten chromosomen (erfelijk materiaal)
Kernmembraan (soort envelop) scheidt celkern af vh celplasma (half
vloeibare massa rijk aan water en eiwitten)
Tal van poriën in kernmembraam later uitwisseling toe tussen kern en
celplasma
Fotosynthese
Bladgroenkorrels -> typische groene kleur
Autotroof
o Organismen die zelf hun voedsel voorzien
Echte celwand
Vezelig netwerk dat in hoofdzaak bestaat uit cellulosedraden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisadebock. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen