In dit document worden hoofdstuk 5 en 6 samengevat uit het MeMo handboek voor 3 vwo. De begrippen staan dik gedrukt, en de stof wordt uitgelegd aan de hand van voorbeelden uit het boek.
Nationalisme
Nederlands-Indië: Vanaf 1816 de officiële naam van de Nederlandse kolonie in Azië
(tegenwoordig Indonesië).
Verschillende staten en volken die zelfstandig waren, kwamen nu onder Nederlands bestuur.
De kolonie was in de 19e eeuw dan ook erg winst gevend voor Nederland, maar de
Indonesiërs leefde in armoede. Rond 1900 kwam er steeds meer kritiek in Nederland over
deze slechte behandeling. Maar daartegenover stond het Nederlandse bestuur die de plicht
voelde om de Nederlandse cultuur over te brengen.
Zo ontstond de ethische politiek, die het leven van de Indonesiërs wilde verbeteren. Dit
veranderde:
• De infrastructuur verbeterde.
• Er werd geïnvesteerd in gezondheidszorg, landbouw en in onderwijs
Sommige kinderen mochten zelfs naar westerse scholen voor middelbaar of hoger
onderwijs, Soekarno en Hatta waren twee van die jongeren. Zij leerde hier over westerse
waarden als vrijheid, gelijkheid en democratie. Zij kregen in Nederlands-Indië alleen niet de
kans om die kennis te gebruiken, Indonesiërs vervulde namelijk geen grote functies.
Hierdoor nam de frustratie toe in de kolonie en groeide het nationalisme.
In 1927 richtte Soekarno als het gevolg hiervan de Partai Nasional Indonesia (PNI) op. Dit
wilde de partij:
• Meer zelfbestuur (dit was al een bekend standpunt)
• Indonesiërs kregen hun eigen land, met bestuur, taal en vlag (nieuw standpunt)
Soekarno kreeg veel mensen achter zich ondanks dat hij totaal niet wilde samenwerken met
Nederland. Nederland zag hem dan ook als een groot gevaar. Om deze reden werd hij ook
gevangengezet (1929), tot Japan hem bevrijdde (1942).
Japanse bezetting
Op 7 december 1941 bombardeerde Japan het Amerikaanse Pearl Harbor, waardoor Japan
delen van Azië in kon nemen. De Japanners versloegen ook de Nederlanders, Engelsen en de
Fransen. De Indonesiërs waren trots en geloofde niet meer in de Nederlandse superioriteit.
In 1942 werd Nederland-Indië bezet door de Japanners, die beloofde dat het leven door hen
beter zou worden. Indonesische nationalisten zagen hen dan ook als bevrijders. Soekarno
ging uiteindelijk samenwerken met de Japanners met als doel helemaal vrij worden.
De Japanners besloten alle Nederlanders te interneren: Ze werden opgesloten in kampen.
Hier werden de Nederlanders slecht behandeld.
De Nederlandse taal werd later verboden en Batavia ging Jakarta heten. Maar de Indonesiërs
kregen niet de vrijheid waarop de gehoopt hadden. De japanners waren nu de baas in plaats
van de Nederlands en Soekarno kreeg geen hoge functie. Toen het erop ging lijken dat Japan
de oorlog zou gaan verliezen, kregen de Indonesische nationalisten meer inspraak en zou
Indonesië onafhankelijk worden (met hulp van Japan).
, Indonesië onafhankelijk
Na de atoombom op Hiroshima en Nagasaki gaf Japan zich over. Aangezien Indonesië nu
geen bestuur had grepen Soekarno en Hatta hun kans. Zij riepen op 17 augustus 1945 de
Republiek Indonesië uit, maar Nederland accepteerde dit niet. Nederland probeerde door
onderhandelingen weer de baas te worden, maar dit lukte niet. Toen greep Nederland
militair in.
In juli 1947 veroverde Nederland grote delen van de nieuwe republiek. De Nederlanders
zagen dit als een “goede en politionele actie” maar de VS en de VN zagen dit heel anders. Zij
vonden dit een gewelddadige actie. Ze dwongen Nederland en de Indonesische nationalisten
te onderhandelen.
In december 1948 viel Nederland de nationalisten toch weer aan, met als doel de republiek
definitief uit te schakelen. Soekarno en andere leiders werden gearresteerd. De VN eiste
echter de vrijlating van de leiders. De VS sloot zich hierbij aan en dreigde met het stoppen
van de Marschallhulp, die voor Nederland onmisbaar was. Dit is onmisbaar omdat:
• De Indonesische regering een communistische opstand kort daarvoor had
neergeslagen. De VS hoopte in de Koude oorlog dan ook een bondgenoot in
Indonesië te vinden. Dit was handig ik de stijd tegen het communisme in Azië.
Dit leidde Nederland tot nieuwe onderhandelingen, dit leidde ertoe dat op 27 december
1949 de soevereiniteit officieel werd overgedragen aan de Indonesiërs. Indonesië is
voortaan een onafhankelijk land.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hansjevanzuydam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
