Samenvatting
Samenvatting LIPS (lessen in de psychologie voor de samenleving)
- Vak
- LIPS
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Overzichtelijke samenvatting van alle powerpoints met notities van de lessen in verwerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 103 pagina's
Voorbeeld 4 van de 103 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
2020-2021 LIPSLessen in de psychologie voor de
samenleving
Examen
- schriftelijk, gesloten boek, MPC
- 40 vragen: 4 per lezing !
- belangrijkste boodschap; niet alle kleine details
- geen buisexamen
MICHELLE DE BELSER
,BURN-OUT
1. BURN-OUT: EEN METAFOOR MET EEN VOORGESCHIEDENIS
De metafoor van het vuur
2. WAT IS BURN -OUT – DEFINITIES EN METINGEN: VAN OUD NAAR NIEUW
• Burn-out is géén medische diagnose out is géén medische diagnose
o Niet in DSM (‘Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition: DSM-5’):
aanpassingsstoornis, ongedifferentieerde somatoforme stoornis
o Wél in ICD-11 (‘International Classification of Diseases’ – WHO): ‘Beroepsgebonden verschijnsel’,
maar géén medische conditie
• Wezenlijk verschil
o Burn-out als stoornis (arts; diagnostisch interview) → diagnosticeren
▪ Nood aan ruimere anamnese
▪ Medische uitsluitingsdiagnose
o Burn-out als klacht (vragenlijst)
▪ Psychologen mogen zich enkel bezighouden met burn-out als klacht
▪ Adhv vragenlijst: in hoeverre burn-out ontwikkelt → belangrijke input om mee te bepalen
of de persoon de stoornis heeft (kan enkel arts doen)
(STATISCHE) ‘TRADITIONELE’ DEFINITIE
• “Burnout is a syndrome syndrome of emotional exhaustion, depersonalisation, and reduced personal
accomplishment that can occur among individuals who do ‘people work’ of some kind” (Maslach & Jackson,
1981, p. 99)
• En iets vroeger al: “The process of gradual exhaustion, cynicism and loss of commitment in their colleagues”
(Maslach, 1976)
DRIE KERNDIMENSIES VAN HET SYNDROOM
• (1) Emotionele uitputting
o (‘kunnen’: gebrek handelingsvermogen: men kan niet meer voort)
o Alle energie is opgebruikt – kan niet meer
o -> ‘energetische component’ (niet meer energie op te staan)
o Later: Mentale (‘geestelijke’) uitputting: geestelijk niet meer voort, niet meer nadenken…
• (2) Depersonalisatie
o (‘cynisme’) (‘willen’: gebrek handelingsbereidheid: wil me terugtrekken, wil het niet meer)
o Mentaal afstand nemen -> ‘dehumanisering’ (afstand van persoon waarmee ik werk) ~ coping
o (100% afstand en 0% inleving geworden: moet evenwicht hebben hierin)
o -> ‘motivationele component’
o Later: Mentale distantie (van werk)
• (3) Verminderde professionele bekwaamheid
o Ben niet meer in staat om beroepsmatig goed te functioneren
o (“niet meer goed bezig”, kan niet meer goed functioneren want teveel afstand etc)
1
,Maslach & Jackson: typisch voor contactuele beroepen: beroepsmatig met anderen werken. Metingen:
• Maslach Burnout Inventory (MBI): in +/-90% studies gebruikt)
• Utrechtse Burnout Schaal (UBOS) = vertaling met drie versies
o UBOS-C: contactuele beroepen (zorg, HV)
o UBOS-L: leerkrachten (onderwijs)
o UBOS-A: alle mogelijke categorieën werkenden (algemeen) → iedereen kan het krijgen
EEN GEACTUALISEERDE DEFINITIE VAN BURN -OUT
→ ontwikkeling en validering van de ‘burn-out assemssment tool’ (BAT)
Burn-out ‘valt samen’ met de MBI… maar ….kritiek op MBI (en ook UBOS): verouderd → 3 bedenkingen!
• Inhoudelijke, conceptuele problemen:
o Gereduceerde persoonlijke bekwaamheid onderdeel van burn-out? Hoeft niet zo! (kan gevolg zijn)
o Volledig? – inhoud actualiseren? (andere aspecten aan toevoegen; bv cognitieve problemen)
• Technische, psychometrische tekortkomingen
o Niet alle schalen even betrouwbaar (bv. ‘depersonalisatie’)
• Nauwelijks toepasbaar in de praktijk
o Niet mogelijk om één score te berekenen voor burn-out
o Normen afwezig of verouderd (vaak gebruik 3-deling MBI uit de VS…)
o Geen klinisch gevalideerde grenswaarden: wie wel en wie niet? (‘cut-off’ scores) !!!
EEN IETS ANDERE KERN, AANGEVULD MET ‘BIJKOMENDE SYMPTOMEN’
De 4 kernsymptomen
• (1) Uitputting
o Ernstig verlies van energie
o Zowel fysiek (‘je lichaam is moe’) als mentaal (‘je op en leeg voelen’)
o Bv. Geen energie om de werkdag te starten of aan het eind van de werkdag, snel vermoeid zijn,
onmogelijkheid om te herstellen/ontspannen
• (2) Cognitieve ontregeling
o Geheugenproblemen
o Concentratie- en aandachtstoornissen
o Prestatieproblemen (bijv. trager werken/fouten maken)
o → omwille vaan een verstoring in het cognitief functioneren
o Bv. Moeilijkheden om helder na te denken/nieuwe dingen te leren, vergeetachtig, mentaal afwezig,
besluiteloos, moeite met herinneren
• (3) Emotionele ontregeling
o Heftige emotionele reacties (bijv. woede/huilbuien)
o Waarover men geen controle heeft
o Gepaard met lage tolerantiegrens (‘geen geduld meer hebben’)
o Bv. Gefrustreerd, geïrriteerd, sterke emotionele reacties, overstuurd zonder goed te weten waarom
• (4) Mentale distantie
o (Mentaal) afstand nemen van het werk
o Omwille van een sterke weerstand
o Bv. Onverschillige/cynische attitude, functioneren op automatische piloot, minder
enthousiasme/interesse, afkerig ten aanzien van het werk, vermijden persoonlijke contacten
2
, De 3 bijkomende symptomen (vaak gemeld in eerste contact met arts/hulpverlener; atypisch voor burn-out, kan
vanalles hebben als je deze symptomen hebt maar wel vaak geassocieerd met burn-out, of eerste stappen)
• (5) Depressieve klachten (≠ depressie)
o Somberdere stemming en/of schuldgevoelens
o Bv. Voelen zich betekenisloos, hebben schuldgevoelens, twijfelen aan de zin van het leven, moeite
om plezier te maken
• (6) Psychosomatische spanningsklachten
o Hart-, ademhalings-, maag-, darm- en/of pijnklachten
o Algemeen gevoel van malaise
• (7) Psychische spanningsklachten
o Slaapproblemen, piekeren en/of paniekaanvallen
CONCEPTUEEL MODEL: GEÏNTEGREERDE DYNAMIEK
Mentale afstand is copingsreactie: dysfunctioneel want verandert bron uitputting niet. Gaat problemen verergeren.
DEFINITIE VAN BURN-OUT OM HET SAMEN TE VATTEN
“Burn-out is een werkgerelateerde aandoening die voorkomt bij werknemers die gedurende een langere periode
productief en zonder problemen hebben gewerkt tot de tevredenheid van zichzelf en anderen. Extreme
vermoeidheid, ontregeling van emotionele en cognitieve processen, én mentaal afstand nemen kunnen gezien
worden als de kernelementen van het syndroom. Het mentaal distantiëren kan gezien worden als een disfunctionele
poging om verdere uitputting te voorkomen”
Deze kernsymptomen worden vergezeld door secundaire symptomen, zoals een depressieve stemming, en
gedragsmatige en psychosomatische spannings-klachten.
Burn-out wordt hoofzakelijk veroorzaakt door een disbalans tussen hoge werkeisen en onvoldoende hulpbronnen op
het werk. Problemen in de privésfeer of persoonlijke kwetsbaarheden kunnen hierbij een faciliterende rol spelen.
Uiteindelijk leidt burnout tot gevoelens van incompetentie en slechtere prestaties op het werk.
DE BURNOUT ASSESSMENT T OOL (B AT)
• Kern van burn- Kern van burn-out
o 23 vragen: Meet de kern van burn-out
o Keuze tussen twee versies: ‘werk’ en ‘niet-werk’ (-> nieuw!)
o Zelfrapporteringsvragenlijst → klachten – géén diagnose
• Secundaire symptomen
o 10 vragen
o Spanningsklachten, specifiek voor burn-out
• BAT-project: ttps://burnoutassessmenttool.be/
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michelledebelser1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen