DEEL 2: Internationale economie: Rome tot Brexit, opmars China, Handel en klimaat, economische groei & conjunctuur, Wisselkoers & markten, monetair & budgettaire beleid & Recente macro-economische problemen. Dit vak werd in gegeven door professor Jan Van Hove
Van Rome tot Brexit: integratie en
desintegratie van Europa
Van ambiti euze dromen
- Vlak na WO2: samenwerking in Europa is nodig voor vrede/veiligheid/welvaart
Handelsintegratie – samenwerking zo ontneem je incentieven van landen om in
conflict te gaan met elkaar
Brexit – grote uitdagingen
- Grote uitdagingen – essentie Europese Unie aangetast
Normaal landen geïnteresseerd om in EU te stappen – toegang grote Europese
interne land (handelsbelemmeringen afbouwen)
Voorbeeld Britten misschien gevolgd?
Economische eenwording van Europa
- Jaren ’50-’60: basisidee Europese integratie – opgenomen in Verdrag van Rome
Creatie van een Europese ééngemaakte markt met vrij verkeer van goederen,
diensten, personen & kapitaal
- Belangrijke stap gezet in 1968: oprichting Europese Douane-Unie
Bijzonder snel: indien handelsakkoord sluiten – vergt vele jaren van
onderhandelingen
Opheffing intra-Europese formele handelsbelemmeringen
Gemeenschappelijke extern handelsbeleid – gezamenlijk beleid uitwerken ten
opzichte van niet-Europese landen
- MAAR
Realiteit niet volledige realisatie doelstellingen
o Geen rekening gehouden met technische handelsbarrières – kunnen vrij
omvangrijk zijn (allerlei standaarden) aanpakken vanaf jaren 80 met
eenheidsakte die de interne markt moest creëren (volledig)
Interne markt niet einddoel – nog verdere integratie – invoering euro uiteindelijk ook
een verdere stap in éénmaking Europese markt (verschillende munteenheden is ook
handelsbelemmering)
- Algemene doelstellingen van 1992-project (eenheidsakte 1986)
Vrij verkeer van goederen = verderzetting van Verdrag van Rome
Vrij verkeer van diensten – hedendaags belang in economie
Vrij verkeer van productiefactoren (arbeid & kapitaal)
- Concrete doelstellingen (1992-project)
Wegwerken resterende belemmeringen na douane-unie
o Technische barrières (veiligheid & gezondheid)
o Administratieve formaliteiten (overheidsaanbestedingen – marktverstorend
eerst – overheden grote investeerders & deze heeft nogal de neiging om
lokaal te kopen dan discrimineer je ten opzichte van buitenlandse
producenten)
o Lokale vereisten – bepaalt deel van de productie uit land van bestemming
moeten halen – concurrentie verstoren
o Macht nationale overheidsbedrijven - heel groot stuk economische activiteit
in handen overheid naar markt te brengen (postkantoor bv)
, Liberalisering dienstensectoren grote uitdaging
o Op dit moment trekt Europa een voortrekkersrol
Economische moti vati e voor interne markt
- Hogere efficiëntie in Europese bedrijven door middel van meer concurrentie en
schaaleffecten
Meer concurrentie bedrijven moeten efficiënter werken om te overleven
Grotere markt = grotere schaal productie verloopt efficiënter zodat consumenten
lagere prijs moeten betalen
- Meer efficiëntie: Lagere en gelijke prijzen voor alle Europese consumenten + betere kwaliteit
Beleidsrealisati es van de interne markt
- Harmonisatie: Europese standaarden
Nationale standaarden vielen zo weg – minimum vereisten verplicht na te leven
Essentiële vereisten
- Europese normalisatieorganisaties
CE-logo – aanduiding dat product voldoet aan Europees label – voldoet aan de
minimum normen die Europa oplegt
Vrijwillig na te leven
- Informatie via (wat zijn de voorwaarden?)
TRIS: technical regulations information system
TBT: technical barriers to trade (WHO)
Practi sche implicati es voor ondernemingen
- Zakendoen in EU wordt gemakkelijker
Veel gemeenschappelijke Europese spelregels
Goede info via EU omtrent resterende nationale regels
o Binnen Europese beleidsdomeinen: in principe enkel uitzonderingen
(nationale regels)
o Nationaal beleid binnen niet-Europese beleidsdomeinen (belastingen, BTW,
sociale wetgeving)
- Belangrijke aandachtspunten in EU-beleid
Oprichting nieuwe bedrijven en stimulering Europese activiteiten
Stimuleren van innovatie
- Ook ondernemers organiseren zich op EU niveau
Europese federaties die belangen ondernemingen gaan beschermen
Uitbouw Europese interne markt verklaart groot belang intra-EU handel
- Economisch gevolg van uitbouw interne markt – Europese landen veel handel drijven met
elkaar
Buiten Europa handel is niet onbelangrijk voor vele landen maar voor anderen is dit
erg heftig
Europese Unie als geheel zie je dat we in de 60% van de handel nog altijd intra
Europees is
o Over de landen heen zijn er verschillen: Centraal & Oost-Europese markten
zeer Europees gericht <-> Belgische bedrijven gaan meer over Europese
grenzen heen kijken = goede zaak = verdere internationalisering // Spanje &
, Italië relatief sterk op de niet-Europese markten gericht – grote bedrijven zijn
ook actief buiten Europa
o VK altijd outlier – 50% Europese & 50% niet-Europese markt gericht
Theorie van economische integrati e
Basismodel: MD-MS
Analyse:
- Gebruik maken vrijhandel versus handelsbelemmering
Invoering tarief dat hetzelfde is voor alle landen – MFN (most favoured nation tariff)
- Eenvoudige handelsliberalisering = opheffen van een tarief (MFB) welvaartseffect? <->
het instellen van een MFN tarief?
- Grafisch (1):
Linkerkant: buitenland exporteert // Rechterzijde: binnenland dat importeert //
Evenwichtssituatie MD=MS
Stel in land rechterkant: MFN ingevoerd MS curve verschuift – prijs die je in
binnenland bepaalt verhoogt, eender welke import Pa naar P+T
- Grafisch (2):
Initieel prijs gelijk aan Pft – geen handelingsbelemmeringen Mft importeren en Xft
exporteert
Binnenland tarief T invoegen prijzen hoger in binnenland = minder importeren
Buitenlandse exporteur minder uitvoeren & minder geld krijgen
- Effecten van het instellen van een tarief
, Binnenlandse prijs stijgt
Handelsprijs daalt
Import daalt
Lokale effecten
o Binnenlandse consumptie daalt & binnenlandse productie stijgt
o Buitenlandse consumptie stijgt & buitenlandse productie daalt
- Welvaart bepalen binnenland – grafisch (3)
Ambigu karakter van het invoeren van een tarief groot land
- Welvaart bepalen buitenland – grafisch (4)
Minder kunnen exporteren door de lagere prijs
Lagere prijs door tarief
- Gecombineerde welvaart – grafisch (5)
Als we in situatie van handelsbelemmering zitten – welvaart altijd lager dan situatie
vrijhandel
EU integrati e: preferenti ële handelsliberalisering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lore98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,79. Je zit daarna nergens aan vast.
