HOOFDSTUK 1: INLEIDING & TERMINOLOGIE VAN DE
BEWEGINGSOPVOEDING
1.1 ALGEMENE BEGINSITUATIE VAN DE KLEUTER
1.1.1 TWEEËNHALF- EN DRIEJARIGE KLEUTER
Grote behoefte aan geborgenheid en
genegenheid Exploratiedrang om alleen
op stap te gaan nog
niet groot
GRONDKIND = hij verkent en neemt het milieu vooral waar vanuit de
zithouding
Speelt nog graag alleen. Hij experimenteert en leert via gissen en
missen de dingen kennen Loopt, stapt, kruipt het waarom van die
handelingen is soms alleen voor hem duidelijk
Spelen en bewegen is niet alleen een behoefte voor alle kinderen, maar
tevens een voorwaarde voor
alle verdere opvoeding, vorming en ontwikkeling
Imiteert graag
Kunnen verbale opdrachten nog niet
goed aan Eenvoudige groepsspelen en
eenvoudige opdrachten
MOTORIEK:
Onbeheerst, evenwichtig en weinig verfijnd grootmotorisch bezig
De oog – handcoördinatie is nog niet geheel ontwikkeld
Kan slechts met moeite met de twee voeten samen omhoog springen
Valt nog zeer veel
LATERALITEIT: de kleuter gebruikt nog afwisselend beide handen
Ruimte – en tijdsperceptie zijn nog niet ontwikkeld
1.1.2 VIERJARIGE KLEUTER
Spelen in groep is prettig
Zich verkleden wordt voor deze kleuter een aantrekkelijke bezigheid
Exploratiedrang wordt groter zekere zelfstandigheid
Ruimte-ervaringen zijn al mogelijk
Vrij bewegingsspel blijft belangrijk
Verbale opdrachten worden begrepen eenvoudige opdrachten
Treden van de belevingsfase stilaan in de perceptiefase - > ze worden
bewust van bewegingen en ruimten
Motoriek:
Fijne motoriek verbetert
Grote motoriek verbeter en is bij sommige kleuters al beheerst
Groeiende coördinatie van de lichaamsbewegingen
Huppelen gaat nog niet al te best
,LATERALITEIT: kleuter krijgt een uitgesproken voorkeur voor het
gebruik van dezelfde hand/voet (niet bewust)
Beginnende ruimte – en tijdsperceptie
1.1.3 VIJFJARIGE KLEUTER
Exploratiedrang, de nieuwsgierigheid, de fantasie en creativiteit zijn groot
Kent een uitgesproken verlangen naar grote activiteiten
zwaardere inspanning vragen Groepsspelen geeft hij er blijk
van inzicht te hebben in de speltactiek
Ritme-ervaringen en zich bewegen op een gegeven ritme liggen in de
mogelijkheden voorwaarde:
dat het ritme en de pas eenvoudig blijven
Motoriek:
Heel wat automatismen zijn verworven in verband met de fijne en
grote motoriek. De oog – hand/voetcoördinatie is in volle
ontwikkeling
LATERALISATIE: de kleuter wordt zich bewust van een dominante
lichaamshelft
De kleuter verwerft ruimte – en tijdsperceptie
Verbale opdrachten worden goed begrepen
LICHAAMSPLAN = het georganiseerde totaal van alle
sensorimotorische structuren dat het geautomatiseerde gedrag
van de mens bepaald
,- In aanleg gegeven mogelijkheden, verworven motorische
schema’s, ervaringen, herinneringen, voorstellingen enzo.
automatisch of intuïtief
LICHAAMSBESEF = het bewust zijn van het eigen lichaam
LICHAAMSIDEE = eigen stellingname tegenover de eigen lichamelijkheid
in uitzicht en mogelijkheden
- Subjectief
Schema van de psychomotoriek
Psyche Motoriek
Geest Bewegen
Bewustzijn Handelen
‘Het bewegen’ via volgende zaken te bereiken:
1) Het verwerven van ruimteperceptie
2) Het verwerven van lichaamsperceptie
3) Het verwerven van tijdsperceptie
HOOFDSTUK 2: TERMINOLOGIE OMTRENT
BEWEGINGSOPVOEDING EN BEWEGINGSEXPRESSIE
2.1. Definities, ontwikkelingsstappen en ontwikkelingsimpulsen
2.1.1.Evenwicht
2.1.1.1. Omschrijving
Evenwicht : lichaamszwaartepunt boven het steunvak kunnen
houden.
Statisch evenwicht: evenwicht bij een houding.
Dynamisch evenwicht: evenwicht bij een beweging of einde van
een beweging.
Het lichaamszwaartepunt ligt ongeveer ter hoogte van het bekken.
Steunvlak wordt gevormd door de oppervlakte tussen de
verschillende steunpunten van het lichaam.
Tijdens het bewegen moet het lichaam voortdurend het midden
vinden tussen de zwaartekracht en andere krachten.
2.1.1.2. Ontwikkelingsstimulansen
, Het is belangrijk om gevarieerde ervaringen met evenwicht aan te
bieden.
Balanceren op bobbeltapijt
Andere materialen die evenwicht uitlokken, vb. ladders, trappen,
… Liedjes en dansjes waarin evenwichtsoefeningen aan bod
komen.
Laat kleuters op blote voeten bewegen: dit bevordert de
evenwichtsontwikkeling.
Het evenwicht bewaren is moeilijker met ogen dicht.
Vb. op één been staan met gesloten ogen, geblinddoekt
hindernissenparcour,…
Oudste kleuters worden uitgedaagd door ‘balanceersituaties’ waar
de steunvlakken klein zijn, waar het zwaartepunt in steunvlak
ligt. Vb. fietsen, rolschaatsen,…
2.1.2.Lateraliteit
2.1.2.1. Omschrijving
Met symmetrische opbouw van het lichaam en symmetrische bewegingen
= dat de ene helft van het lichaam als spiegelbeeld functioneert voor de
andere helft.
Lateraliteit: de functionele ongelijkheid van 2 symmetrische
lichaamsdelen.
Op vlak van bouw is er geen verschil tussen beide lichaamshelften. Op
vlak van functioneren is het duidelijk verschillend. Beide
lichaamshelften werken samen maar elk met een andere rol.
Gaandeweg ontstaat er een taakverdeling tussen beide bovenste
ledematen.
De werkelijke voltooiing van het lateralisatieproces vindt plaats op
een leeftijd van 7à8 jaar.
Het proces dat leidt tot lateraliteit wordt lateralisatie genoemd.
Het is afhankelijk van:
Neurologische ontwikkelingsprocessen
Impact van onze omgeving
Lateralisatie is proces die samengaat met:
Ontdekken van lichaamsassen
Ontwikkeling van gedifferentieerd bewegen
Leren timen van bewegingen
Lateraliteit veruitwendigt zich voor een deel in gebruik van 1
voorkeurlichaamszijde (dominante lichaamshelft). De
voorkeurslichaamszijdeis de lichaamszijde die het fijnere
Motorische werk doet. De andere lichaamshelft heeft
ondersteunende functie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper valerieruysschaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.