College aantekeningen
Samenvatting Pedagogie specifieke opvoedingssituaties
- Instelling
- UC Leuven-Limburg
Samenvatting Pedagogie specifieke opvoedingssituaties Fase 2 - semester 1
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 154 pagina's
Voorbeeld 4 van de 154 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Pedagogie 2020-2021 Mart GeritsTHEMA 1: COMPLEXE OPVOEDINGSSITUATIES
INLEIDING
Doelstellingen:
Ø Complexe opvoedingssituaties vanuit verschillende invalshoeken identificeren
Ø Factoren (op micro-, meso- en macroniveau) die leiden tot complexe opvoedingssituaties
benoemen, uitleggen en aanduiden in gegeven casussen
Ø Wetenschappelijke modellen/theorieën die methodisch handelen van jeugdprofessional
ondersteunen (in de rol van opvoeder of opvoedingsondersteuner) benoemen, uitleggen,
toepassen in gegeven casussen:
Ø Technieken/methodieken die handelen van jeugdprofessional ondersteunen (in de rol van
opvoeder of opvoedingsondersteuner) benoemen, uitleggen, toepassen in gegeven casussen
Ø Verhouding theorie-praktijk (m.b.t. kijken naar en handelen in complexe
opvoedingssituaties) kritisch beschrijven aan de hand van concrete voorbeelden (Van
professor tot professional)
HOORCOLLEGE 1: SITUERING, OMSCHRIJVING EN ILLUSTRATIE AAN DE HAND VAN
HET ICF-KADER
1. SITUERING
= Van “alledaagse” opvoedingssituaties naar “complexe” opvoedingssituaties
Wat is “complex”?
Ø Gezin met kind dat “weigert” om te gaan slapen?
Ø Gezin met kind dat “moeilijk doet” bij huiswerk maken?
Ø Een gezin met twee ouders van hetzelfde geslacht?
Ø Nieuw samengestelde gezinnen?
Ø Eenoudergezinnen?
Ø Jongere in leefgroep die supergoed functioneert?
à Aanvoelen van “onevenwicht tussen draagkracht en draaglast”, “handelingsverlegenheid” (weet
niet goed wat te doen), “breuk in de afstemming tussen vraag kind en aanbod opvoeders” in
opvoedingssituaties
Niet evident om direct te zeggen of het complex is, niet eenduidig
2. OMSCHRIJVING COMPLEXITEIT
Verschillende manieren om te spreken over/kijken naar “complexiteit”, bv:
Ø Diagnoses (kinderen/opvoeders bv: verstandelijke beperking), gezinskenmerken in beeld
brengen (bv. LBTG, 1 of 2 oudergezin), gebeurtenissen (Coronacrisis?), omgevingskenmerken
(achterstandswijken),…
Ø Categorieën bv: matrix Kousemaker & Timmers (nood en crisis)
o Gewone opvoedingssituaties
o Opvoedingsspanning
o Opvoedingscrisis
o Opvoedingsnood
Ø Modellen bv: Bakker (risicofactoren en beschermende factoren)
1
,Pedagogie 2020-2021 Mart Gerits
“Alledaags” vs “complex”: geen zwart-witdenken, geen “definitie”
Eerder continuüm: telkens op een genuanceerde manier te omschrijven, classificeren, elementen
detecteren, ontleden (om zo goed mogelijk te kunnen handelen)
3. ICF-KADER
Illustratie mbt personen met een beperking: ICF-kader
Waarom ICF?
Ø Weg van de tegenstelling “met” vs “zonder” beperking
Ø Pleit voor genuanceerde manier om situatie in kaart brengen voor een persoon
Ø Opmerking: ICF-CY (child & youth)
Geen talenten zonder dingen die we graag anders hadden gewild. Welke punten van jezelf zou je aan
willen werken/verbeteren?
Dat leidt ons tot de vraag: Wanneer ga je die zwakke kanten ervaren als complex? Beperking,
handicap? Hoe omschrijven we die? Wie beschouw jij iemand in een complexe situatie, wat zijn de
criteria? Wie heeft er volgens de maatschappij een beperking?
Sterk benadrukken: moeilijk om onderscheid te maken tussen complex, beperking,… Vaak gaat het
om een bepaalde invulling, wat onder die situatie valt
WHO werd hiermee geconfronteerd met de vaststelling en vonden dat we toch iets moesten hebben
waar we over konden praten, en maakte een (ICF)kader dat als houvast kan dienen.
International Classification of Functioning, Disability and Health (WHO)
Ø Functioneren van alle mensen, niet alleen met beperking
Ø Standaardtaal en schema dat kan worden gebruikt door diverse beroepsgroepen, landen,…
Ø Communicatie
3.1 DRIE INVALSHOEKEN
3 invalshoeken die samen het functioneren van een persoon vormen
1e invalshoek: mens als organisme
We hebben een aantal functies, bv:
Ø Oor (horen)
Ø Hersenen (denken)
Ø Spieren (stappen, lopen, fietsen,…)
Op basis van een aantal fysiologische en mentale eigenschappen (link biologie)
Naast de functies, zijn er ook anatomische eigenschappen (zijn ze er, op de juiste plek/vorm) bv:
Ø Oor
Ø Hersenen (waar zitten welke kwabben?)
Ø Spieren (hoe dik, is die er?)
“Zijn er stoornissen die optreden? Als dat zo is willen we er iets
aan doen door biomedische interventies.”
Ø Onderdelen van het lichaam waar we de functies en
anatomie van kunnen beschrijven
Ø Wanneer er iets misloopt met ons als organisme, spreken we van: stoornissen
2
,Pedagogie 2020-2021 Mart Gerits
Ø Als we dat ervaren, “er moet iets gebeuren” bv bij gat in trommelvlies, spierscheur etc à
Bio-medische interventies (dokter, revalideren, specialisten,…)
Concrete voorbeelden:
Ø Cochleair implantaat: vernieuwing voor mensen met gehoorverlies. In de schedel een
opening gemaakt om een apparaat te zetten, ook buiten schedel. Persoon zal een stuk beter
horen.
Ø Cerebral visual impairment (CVI): gaan kijken bij mensen die klagen van een visuele
beperking hebben maar ze niks vinden. Bij uitgekomen dat bij sommige het probleem niet bij
het oog zelf zit maar bij de hersenen.
Wanneer we dat combineren met de analytische kaart SRW, kunnen we dat plaatsen bij de
biologische factoren op MICRO-niveau
2e invalshoek: het menselijk handelen
Welke activiteiten/handelingen doet iemand, wilt/kan iemand wel/niet doen? Als iemand deze niet
kan doen, spreken we van beperkingen. Welke oplossingen zijn er? Niet kijken naar dokters &
specialisten maar hoe gaan we dit trainen. Tot doelstelling om te voorkomen & bepaald negatief
invloed/gevolg met zo een programma te verkleinen
Ø Dagdagelijkse activiteiten, handelen
Ø Beperkingen
Ø Trainings- en ontwikkelingsprogramma’s
ICF-kader beschrijft het menselijk handelen op verschillende vlakken
Ø Activiteiten: altijd mogelijkheden om er aan te gaan werken
o Leren en kennis gebruiken (leren Frans spreken)
o Taken en eisen
o Communicatie (ondersteunen door gebaren)
o Mobiliteit (leren trein nemen, lopen met een wandelstok)
o Zelfzorg
o Huiselijk leven (dwerggroei: alles op hoogte gemaakt)
o Socio-emotioneel welbevinden
o Gedrag
o Sociale relaties
o Concreet voorbeeld:
§ Trainen van sociaalcommunicatieve vaardigheden bij kinderen met een
autismespectrumstoornis. Handleiding voor ouders”
§ “Trainingsprogramma voor autismespectrumstoornis” Hoe als begeleider
ASS ondersteunen
§ Trainingsprogramma voor ouders met kinderen met ADHD (zit stil)
Het menselijk handelen zit op heel het MICRO-niveau. Combinatie van de drie elementen.
3e invalshoek: participatie
Belangrijk!: zowel bij activiteiten als participatie altijd nadenken: “waar zit het probleem?”. Niet in
staat iets te doen, niet uitgevoerd krijgt in bepaalde context dat het verwacht wordt,… Afhankelijk
waar het probleem zit, ook het antwoord aanpassen.
Ø Wisselwerking tussen persoon en omgeving: Als persoon ben je ingebed in jouw omgeving, je
kan meedoen aan het maatschappelijk leven. Niet alleen kunnen meedoen, maar er ook een
volwaardig lid van zijn.
Ø Participatieproblemen: bij ontoegankelijkheid, normen en waarden (moeilijk thuis voelen),
gestigmatiseerd worden, etikettering,…
3
, Pedagogie 2020-2021 Mart Gerits
o Als je naar het ICF-kader gaat kijken, zie je dat dezelfde indeling van bij handelen, die
elementen (activiteiten) daar, keren ook hier terug.
Ø Aanpassing: diensten en maatschappelijke structuren: Geen dokters, trainingen,… Proberen
om een aantal problemen te elimineren die aanwezig zijn in de maatschappij. Uitgaanspunt:
diversiteit! Aangepaste dienstverlening.
We moeten beseffen dat de vraag die we aan mensen stellen dat dat een eerlijke vraag moet zijn. “Je
moet dit kunnen” Voorbeeld van dieren die in de boom moeten klimmen.
We moeten iedereen dezelfde kansen geven. Het probleem kan zitten in verschillende vlakken. Hoe
zoeken we een eerlijke oplossing? Iedereen dezelfde kansen krijgt.
Voorbeelden aanpassingen maatschappij:
Ø Geribbelde grond bij oversteekplaatsen
Ø NMBS helpt om op te trein te kunnen met een rolstoel (gebrek: wel minstens dag op
voorhand aanvragen)
Ø Gehandicapte wc, parking
Ø De lijn heeft een verlaagde instap
Ø “redelijke aanpassing” bv: M-decreet. Lessen aanpassen zodat leerling kan volgen
Ø Beleidsparticipatie door personen met een handicap: mensen handicap hebben zegje maar
nog altijd hiaten. Er wordt te veel in hun plek gesproken
Participatie zit op het MESO en MACRO.
Als je informatie van een persoon samenlegt rond deze 3 invalshoeken, ga je het functioneren van
een persoon kunnen bespreken. Maar hoe zijn deze verbonden?
Spontaan gaan we denken in termen van 1 richtingsverkeer. Je hebt bepaalde functies op dat vlak,
ook op activiteiten die je kan doen en dat bepaald de participatie die er mogelijk is.
3.2 WISSELWERKING
In vraag stellen: is dat éénrichtingsverkeer werkelijk zo?
Eerder wisselwerking dan éénzijdse verhouding
Opmerking: participatieproblemen op vlak van discriminatie, LGBTQ,…
Het functioneren is niet het enige wat in dat schem ais opgenomen, het WHO is ervan bewust dat het
wordt beïnvloed door een aantal factoren.
Ø 1e: Aandoeningen en ziektes: Waneer dat een kind een
diagnose krijgt: “hoe beïnvloed dat het functioneren van
een persoon?” MICRO (biologische)
Ø 2e: Externe factoren: waar woon je, werkomgeving,
normen, wetten, houding van de samenleving, kenmerken
gebouwen,… MESO & MACRO
Ø 3e: Persoonlijke factoren: ras, geslacht, leeftijd,
ingesteldheid (vrolijk, neerslachtig,..) MICRO
(psychologische)
Hoe verhouden die zich tot elkaar? Het is een WEDERZIJDSE beïnvloeding
4
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martgerits. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen