Samenvatting toegepaste psychologie - S2
Inleiding in de psychologie
Wat is psychologie?
Letterlijk => wetenschap v/d ziel
Wetenschap ( studeren van: gedrag en gedragsevidentie gebruikt om interne processen te
begrijpen)
Toegepaste psychologie?
Fundamenteel onderzoek: kennis verzamelen, theorieën opbouwen, verklaringen zoeken.
Toegepaste psychologie: kennis gebruiken om gedrag te beïnvloeden.
Psychologie in opleiding VD?
Dieet volgen= verandering in gedrag
= moeilijk, diëtiste => coachende rol
Onderzoeksproces
Psychologie ≠ pseudowetenschap
Maakt gebruik van wetenschappelijke methode!
Toetsbaar
Theorie = hypothese totdat deze wordt weerlegt
Wetenschappelijke methode:
Vragenlijsten
Observatie
case-study
experimenten
het onderzoeksproces (stappen)
hypothese ontwikkelen
objectieve data verzamelen
de resultaten analyseren
de resultaten publiceren, bekritiseren & repliceren
=>>> kritisch denken
1.wat/wie is de bron? ( gezond leven, Q-music, pubmed, dokter Bea)
2.is de bewering redelijk of extreem? ( skinny love vermageringskuur)Snelle oplossingen bestaan niet
voor moeilijke problemen
3.Wat is het bewijsmateriaal? ( afschikkende boodschap werkt uit onderzoek niet bij personen die
nog niet denken om te stoppen met roken) Getuigenis? Anekdote?
beter: een experiment dat in een artikel is gegoten
, Samenvatting toegepaste psychologie - S2
4.Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias? (=vertekening van een situatie/vooroordeel)
Emotionele bias= mensen zijn bang voor misdaad =>> moeten streng gestraft worden => uit
onderzoek blijkt dat dit niet helpend is.
Confirmation bias= bv. geloof in astrologie ( onthouden enkel voorspellingen die kloppen) / gokkers
( herinneren enkel wanneer ze winnen)
5.Hoe worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
bv. wanneer mensen meer ijs eten => meer moorden
Oorzaak? ( of causualiteit) Opletten met foute conclusies!!
6.Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
complex probleem => bekijken vanuit verschillende standpunten.
Bv misdaad:
- Leren
- Sociale invloed
- Persoonlijkheid
- Financiële motieven voor misdaad
Voedingsmythes
Bv. :
voedingsmythe 1: vers fruitsap of een smoothie is even gezond als vers fruit
voedingsmythe 2: door maaltijden over te slaan val ik snel af.
=>> Door een maaltijd over te slaan ↑ honger gevoel, beter maaltijd verspreiden over de dag.
voedingsmythe 3: ik kies voor kokosolie, want dat is gezonder
=>> ↑VV , ↑ hart- en vaatziekten
voedingsmythe 4: Vitaminen? Die haal ik uit een potje
=>> kan leiden tot hypervitaminose. Je haalt normaal gezien genoeg vitaminen uit gezonde dagelijkse
voeding.
………
Stromingen binnen de psychologie (20 e eeuw)
Medisch- biologisch
- Voor 1900
- Mens wordt beïnvloed door zijn lichamelijke gesteldheid ( erfelijkheid)
Psychoanalytische school
- 1910
- Freud
- De mens is gevormd door zijn verleden (opvoeding)
Behavioristische school
- 1920
- Watson, skinner
- Mens wordt gevormd door leerprocessen ( gedrag, leren, straf, beloning)
, Samenvatting toegepaste psychologie - S2
Humanistische school
- 1950
- Rogers, Maslow
- Mens wordt d/h heden beïnvloed ( eigen wil, verantwoordelijkheid, ervaringen)
Cognitieve school
- 1970
- Ellis
- Mens wordt beïnvloed door zijn denken ( gedachten, opvattingen, zelf-verbalisatie)
Systeemleer
- 1970
- Watzlawich, Minuchin, Nagy
- Mens wordt beïnvloed door wijze van communicatie en zijn positie in groepen of
organisaties (communicatie)
Waarom zijn mensen i/d westerse laden zwaarlijviger?
Toepassing: p. 20 en 21 zeker bekijken.
Ontwikkelingspsychologie
Ontwikkelt, ontvouwt, Ontplooit
=>> vanaf conceptie – dood
Groei, verandering, consistentie gedurende het hele leven
Hoe denken we? Hoe voelen we? Welk gedrag stellen we…
De ontwikkeling v/h kind: 4 thema’s
Ontwikkeling= combinatie van AANLEG, MILIEU en ZELFBEPALING
Fysieke ontwikkeling Lichamelijke groei: lengte, gewicht, lichaamsbouw
( =aanleg)
+
Invloed hersenen, zintuigen & behoefte aan eten,
drinken & slaap op ons gedrag
Vb. GROEI
Cognitieve ontwikkeling Ontwikkeling denken:
- Hoe denkt het kind?
- Welke vaardigheden leren ze bij?
- Welke fouten maken ze nog?
Kijkt naar intellectuele vermogens, waaronder
leren, geheugen, oplossen van problemen &
intelligentie
Theorie van Piaget
Voorbeeld: VORMENKUBUS
Sociale ontwikkeling Ontwikkeling sociale relaties en interacties met
anderen:
- Door contacten met anderen
- Sociale en emotionele
vaardigheden
, Samenvatting toegepaste psychologie - S2
Theorie van Erikson
Voorbeeld: samen spelen met andere kindjes in
crèche.
persoonlijkheidsontwikkeling - Elk mens ontwikkelt tot uniek persoon
- Ontwikkelt eigen identiteit
- Duurzame eig. die ene persoon van
andere onderheiden
Voorbeeld: kind leert eigen ‘ik’-je kennen; nee
zeggen; koppigheidsfase
Invloedrijke aspecten op de ontwikkeling
Nature en nurture Is natuur en/of omgeving bepalend voor
ontwikkeling?
Natuur: lichaam, erfelijk mat., aanleg,
vb. kleur v/d ogen, huidskleur, temperament
Omgeving: school, leerkracht, ouders, familie,
afkomst
Vb. cultuur, gezin, land….
3de factor => Zelfbepaling:
- Eigen vrije keuze ( ja of nee zeggen)
- Kies zelf doelen i/h leven
Gulden middenweg:
- Zelf bepaling is OOK een belangrijke
factor
- De drie factoren beïnvloeden elkaar
Leeftijdsgroepen - Prenatale periode ( conceptie –
geboorte)
- Babytijd ( geboorte-1,5 j)
- Peutertijd ( 1,5j – 3 à 4j )
- Kleutertijd ( 3 à 4j – 6j )
- Schooltijd (6 – 12j )
- Adolescentie ( 12-20 à 22j - 12-18/25j)
Continue verandering VS discontinue verandering Continue = ontwikkeling wordt groter of meer ( =
kwantitatief )
Ontwikkeling = geleidelijk aan prestaties
Groei v/h lichaam komt overeen met
ontwikkeling in denken, praten, handelen,….
Discontinu= ontwikkeling in aparte stappen
Elk stadium levert gedrag op dat kwalitatief
anders is dan een eerder stadium.
Ontwikkeling kan heel abrupt (discontinu)
verlopen, ‘ ineens’ een sprongetje vooruit maken
BESLUIT= beiden zouden naast elkaar bestaan
Theorie van Piaget: cognitieve ontwikkeling
Onderzocht cognitieve ontwikkeling v/h kind