Samenvatting H3 Voortplanting VWO 4 - Biologie Voor Jou 4a
Samenvatting H5 Evolutie VWO 4 - Biologie Voor Jou 4B
Samenvatting 4 vwo Biologie voor jou, ISBN: 9789020840452 Biologie
Alles voor dit studieboek (19)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
Alle documenten voor dit vak (5513)
Verkoper
Volgen
sylkevandeplasse
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
1.1
———————————————————————————————————————————
Organisme
Biologie = de studie van organismen
Organismen = levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën
- hebben stofwisseling
- vertonen levensverschijnselen. (voortplanten, groeien etc)
—> een organisme dat geen levensverschijnselen meer toont, is dood
—> dingen in de natuur die nooit hebben geleefd zijn levenloos
Enzymen = versnellen (katalyseren) de chemische reacties van de stofwisseling
———————————————————————————————————————————
Levensloop en levenscyclus
Levensloop
- is van één organisme
- begint na het ontstaan van het organisme en stopt wanneer het organisme dood gaat
- Het organisme groeit en ontwikkelt: verandering in de bouw of functioneren van het organisme
Levenscyclus
- is van een soort —> ze lopen allemaal dezelfde fasen of stadia van ontwikkeling
Een soort kan onderling voortplanten
- Hoewel individuen van een soort sterven, blijft de soort voortbestaan.
- stopt pas als de soort is uitgestorven
———————————————————————————————————————————
Organisatieniveaus
Organismen zijn georganiseerd in biologisch eenheden (van klein naar
groot en van eenvoudig naar complex)
Organisatieniveau:
1. Molecuul: bouwstenen van stoffen bijv. DNA
2. Cel: organismen bestaan uit een of meer cellen.
3. Orgaan: deel van een organisme met een specifieke bouw en
functie.
4. Organisme: eencellig of meercellig levend wezen (individu)
5. Populatie: groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald
gebied leven en die zich onderling voorplaten.
6. Ecosysteem: een min of meer begrensd gebied bestaande uit levende en niet-levende natuur.
7. Biosfeer (systeem aarde): het geheel aan ecosystemen op aarde.
Emergente eigenschap = als er op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat
die er op het lager organisatieniveau niet is. (VB spieren in het menselijk lichaam)
Interactie = op elkaar reageren
, 1.2
———————————————————————————————————————————
Orgaanstelsel
= een aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent (VB: verteringsstelsel) (zie boek)
———————————————————————————————————————————
Weefsels
= een groep cellen met dezelfde vorm en functie
Van elk soort weefsel bestaan verschillende typen —> de vorm van de cellen hangt samen met de
functie
1. Dekweefsel
- epitheel
- bekleedt en beschermt inwendige en uitwendige lichaamsoppervlakten
- cellen zijn rechthoekig en liggen heel dicht tegen elkaar aan
- slijm —> in holle organen zoals longen
2. Zenuwweefsel
- in organen met zenuwstelsel (in hersenen, ruggenmerg en zenuwen)
- geven informatie door
- zenuwcellen bezitten sterk vertakte uitlopers die een netwerk vormen
3. Spierweefsel
- zit in spieren
- langgerekte cellen die kunnen samentrekken
4. Bindweefsel
- geeft steun en vorm aan het organisme en afzonderlijke organen
- verbindt de lichaamsdelen onderling en vult ruimten tussen organen op
- cellen liggen verder uit elkaar met daartussen vezels en tussencelstof —> kunnen elastisch
zijn, of een netwerk vormen.
- het type vezel, de dichtheid ervan en tussencelstof bepalen de functie van bindweefsel —>
kraakbeen en been bestaan uit een type bindweefsel dat steunweefsel wordt genoemd,
omdat ze het lichaam ondersteunen.
———————————————————————————————————————————
Tussencelstof
—> bij veel weefsels liggen de cellen niet direct tegen elkaar aan, maar zit er tussencelstof.
Het soort tussencelstof hangt samen met de functie van het weefsel
- stevigheid
- samenhang van weefsel
- buigzaamheid bij kraakbeen
———————————————————————————————————————————
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sylkevandeplasse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.