Dit word-document is een samenvatting over het vak gezondheidsleer. Dit document is een samenvatting van de syllabus Gezondheidsleer voor de richting Orhtopedagogie. Natuurlijk kun je het ook gebruiken voor een andere richting. Veel leesplezier!
Gezondheidsleer:
Hoofdstuk 2: De A van Ademhaling
Het ademhalingscentrum
Ademhalingsstelsel is nodig om gassen zoals koolstofdioxide en zuurstof uit te wisselen
tussen de bloedvaten, longen en buitenlucht. De ademhaling wordt geregeld door een
centrum in het verlengde merg (medulla oblongata) in de hersenen ligt en zorgt ervoor dat
ademhalen automatisch is.
Ademhalingscentrum is cruciaal om het lichaam voortdurend van zuurstof te voorzien. Het is
noodzakelijk om brandstof (zoals koolhydraten) om te zetten naar energie. Nieren zijn erg
gevoelig als er een gebrek aan zuurstof is, ook zijn de hersenen dit. Bij een zuurstoftekort
van 3min. Is er onherstelbare schade. Ook de hartspier is erg gevoelig omdat deze veel
energie vraagt.
Ademhaling is voornamelijk een onvrijwillig proces dat door het ademhalingscentrum in
de hersenstam wordt aangestuurd.
Ademhaling kan belemmerd worden door verslikking, maar ook door stres,… natuurlijk zijn
er onderlinge verschillen. Ademen heeft 2 doelen:
Benodigde hoeveelheid zuurstof voorzien De afvalproductie in vorm vaan kooldioxide
die nodig is voor het functioneren van het en waterdamp uit het lichaam verwijderen.
lichaam en organen.
Gaswisseling:
Ingeademde lucht Uitgeademde lucht
78% stikstof (N²) 78% stikstof
20,9% zuurstofgas (O²) 16% zuurstofgas
0,03% koolstofdioxide (CO²) 5,6% koolstofdioxide
Gemiddelde volwassene
Longinhoud = 3 tot 7l
Ademvolume in rust = 0,4 tot 0,5l
Vitale capaciteit = max opname bij diepe ademhaling
Luchtresidu (wat in de longen blijft) = restant permanent longen 1,2l
Dode ruimte = lucht in neus, keel,..
Het spierweefsel word na jaren stijver waardoor ouderen meer oppervlakkiger gaan
ademen, dit heeft gevolgen op zuurstoftoevoer in het lich.
,Ademhalingsfrequentie
Per etmaal hebben we ong. 20.000tal ademhalingen, hierdoor dus 120l opgenomen.
1 en 3 jaar: 23 – 35 eenheden/minuut
3 en 6 jaar: 20 – 30 eenheden/minuut
6 – 12 jaar: 18 – 26 eenheden/minuut
volwassene: 12 – 16 eenheden/minuut
bovenste ademhalingswegen:
bestaat uit neusholte met trilhaartjes, mond- en keelholte (met de huig), het strottenhoofd
met het strotklepje (epiglottis) en het begin van de luchtpijp (voorzijde).
Neusholte Linker- en rechter neusholte zijn gescheiden
neustussenschot. Functie van de holten zijn:
de ingeademde lucht bevochtigen, filteren
en verwarmen, geurpartikels waarnemen,
afvoer van traanvocht via slijm en de
stemvorming. De neusbijholte (sinussen)
zijn met lucht gevuld en bevinden zich rond
de neusholte en ogen. Sinussen zijn bedekt
met slijmvliezen die slijm produceren.
Trilhaartjes voeren het af naar de
neusholte.
Mondholte De huig is belangrijk, het sluit de keelholte
en de slokdarm af. Het speelt een grote rol
bij verslikke en articulatie
Keelholte Achteraan de mondholte en onder de
neusholte. Het heeft twee openingen naar
het strottenhoofd en de slokdarm.
Strottenhoofd Opgebouwd in kraakbeenstrukkendie door
spieren en banden verbonden zijn. Het is
verbinding tussen keelholte en luchtpijp.
Het strotklepje (epiglottis) is een dun klepje.
het is één van kraakbeenstructuren die het
strottenhoofd vormen waar ook de
stembanden liggen. Normale toestand is
klep naar boven, als je iets drinkt of eet
wordt het naar beneden gevouwen.
Luchtpijp (tranchea) Gelegen in hals en borstholte. In borstholte
splitst die in 2 luchtpijptakken. Als je te
gulzig eet kan er eten in luchtpijp
terechtkomen en lichaam hoest om eten er
zo snel mogelijk uit te doen.
,onderste ademhalingswegen:
Borstademhaling De buitenste tussenribspieren en middenrif
(diafragma) trekken samen. Halsspieren
zorgen voor extra. Door samentrekking gaat
borstkas omhoog en wordt groter hierdoor
wordt lucht in longen gezogen. Tijdens diep
uitademen spannen de tussenribspieren en
buikspieren zich waardoor organen en
diafragma op hun plaats komen. Dit soort
ademen gebeurt meestal onder spanning
omdat de spieren veel moeten doen.
Buikademhaling Gebeurt meer in rust. Middenrif gaat naar
beneden zodat ruimte in borstholte groter
wordt. Het kost minder inspanning omdat je
alleen spieren opspant tijdens het ademen.
Borstkas en ademhalingsspieren De ademhalingspieren en het middenrif
zorgen ervoor dat we ademen. Zodra het
koolstofdioxide gehalte de grens berijkt
heeft in de longblaasjes worden er
zenuwprikkels naar de ademhalingscentrum
in het hersenen gegeven. Hierdoor krijgen
middenrif en borstkasspieren de prikkel om
samen te trekken en in te ademen. De lucht
komt in 2 bronchiën die zich steeds meer en
kleiner vertakken en eindigen in de
longblaasjes (alveoli), ze zorgen voor
uitwissleing van zuurstof en kool….
Diafragma Is een koepelvormige spier die bij het
inademen ontspant of samentrekt en bij het
uitademen ontspant.
Luchtpijptakken (bronchen) Luchtpijp vertakt naar beide longenon de
vorm van Bronchiën.aan het einde liggen de
longblaasjes die voor de uiteindelijke afgifte
van zuurstof zorgen.
De longen Zijn omvangrijke organen die grotendeels
uit longblaasjes ontstaan. Ze zijn omgeven
door een dubbel vlies (pleura). Binnenste
vlies is de longvlies en buitenste vlies
(borstvlies) is aan de binnenzijde van de
borstholte (thorax) gehecht. Tussen bijde
vlieze bevind zich de pleuraholte.
, problemen met ademhaling:
Gasopstapeling Koolmonoxidevergiftiging Klaplong (pneumothorax)
Caissonziekte of Koolmonoxide hecht
decompressieziekte 240 keer beter aan
Helium rode bloedcellen dan
Lachgas zuurstof
Vanaf 10 – 20%
bezet met
koolmonoxide
klachten
Hoofdstuk 3: de B van bewustzijn:
Het zenuwstelsel
Bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen. Anatomisch wordt het opgedeeld
in een centraal (kern) en het perifeer (oppervlakkig) gedeelte.
Het centraal zenuwstelsel De hersenen
Controlecentrum van lich is het centraal Spier van 1330gr
zenuwstelsel dat bestaat uit de hersenen en Beschermd door meninges 3: schedel en
het ruggenmerg. De hersenen ( encephalon hersenvocht
of brein) worden beschermd door de ‘voelen’ niet maar registreren
schedel, de hersenvliezen en het Nood aan zuurstof
hersenvocht. Het ruggenmerg (medulla Bloedhersenbarrière
spinalis) krijgt bescherming van de Witte (binnenzijde) en grijze (buitenzijde)
wervelkom. stof
Onderdelen van hersenen
Hersenen bestaat uit…
Hersenschors ofwel buitenste deel(cortex)
Grote hersenen (cerebrum)
Middenhersenen (mensencephalon)
Verlengde merg (medulla oblongata)
De kleine hersenen (cerebellum)
Hersenstam (truncus encephali)
Hersenstructuur:
Ondiepe groeven (sulci)
Diepe groeven (fissuren)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romygoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.
