Samenvatting

Samenvatting Algemeen, Burgerlijk en Medisch recht

1 keer verkocht

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Samenvatting gebaseerd op de powerpoint slides, gebruikt in de lessen. Het deel 'Algemeen en burgerlijk recht' is aangevuld, waar relevant, met het handboek 'Kennismaking met recht en rechtsprakijk'. Voor het deel 'Medisch recht' is er geen handboek. Ik heb zeer veel voorbeelden genoteerd, dit maak...

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 118 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 20 juni 2021
Aantal pagina's 118
Geschreven in 2020/2021
Type Samenvatting

Volgen

StudenteBachelorVerpleegkunde Lid sinds 3 jaar 15 documenten verkocht

€3,39

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Thema 1: recht en rechtswetenschap
1. Opzet en doelstellingen van dit boek (pure info, geen leerstof)

RECHT = GEBOUW à DOELSTELLINGEN:
1) Algemeen plan vh gebouw bekijken
2) Juridische basisterminologie
3) Rechtsmethodiek
4) Belangrijkse delen van naderbij bekijken

2. Wat is recht?

Recht = een rationeel opgebouwd geheel van precies afgelijnde begrippen en normen
waaraan van overheidswege opgelegde, minstens van overheidswege erkende, sancties
kleven, die langs instellingen kunnen worden afgedwongen en waarvan de bedoeling is
de orde in de samenleving te organiseren, te handhaven of te herstellen.

A. Recht is een rationeel opgebouwd geheel

- recht = zaak van rede
- juridisch opgelost als de juiste normen en denktechnieken worden toegepast

B. Van begrippen, normen en instellingen

- Elke term heeft een specifieke betekenis
- Recht = begrippenarsenaal + normenarsenaal
§ bv: Artikel 24 vh Verkeersreglement verbiedt een voertuig te laten stilstaan op elke
plaats waar het duidelijk een gevaar zou betekenen voor andere weggebruikers. Dit
“stilstaan” moet begrepen worden in de zin van artikel 2.22 van hetzelfde reglement,
namelijk in de zin van niet langer stilstaan dan nodig is voor het in- of uitstappen of het
in- en uitladen. De bestuurder die midden op de weg even “stilstaat” omdat de auto
voor hem “stilstaat” alvorens links van de weg af te draaien, “staat dus niet stil” in de
zin van de wet.
- juridische taal: tegelijk vak- en volksstaal

C. Met de bedoeling de maatschappij te ordenen door regels

Regeling & deregulering: Werken te veel normen niet verstikkend?
à velen pleiten ervoor om het aantal regels te verminderen

May you live in interesting times

- Potpourri (I-V): daar zit van alles in, snelle hervorming (5-10 j)
- Nieuwe Wetboeken (door Koen Geens): vernieuwing BW
- Privacy

1

,- Fundamentele vrijheden: bv. corona: avondklok
Rechtshistorische vraag

- Recht: structuur brengen in maatschappij
- Rechtsgeschiedenis = geschiedenis van het recht
§ Hoe “samen” “leven”?
§ Maatschappij: regels en sancties
• Onderlinge afspraken = privaatrecht
• Machtsafspraken = publiekrecht

- Examen: zodra de overheid geen gebruik maakt van zijn machtsmonopolie
à privaatrecht

Rechtstheoretische vraag

- Hoe redeneert een jurist?
- Wat zijn de kenmerken van het rechtssysteem?
§ Hoe rechtsregels correct interpreteren?
§ Hoe rechtsregels buiten toepassing houden?
§ Wat is de verhouding tussen rechten en plichten? Als je een recht hebt, meestal
ook een plicht.

D. Waaraan van overheidswege sancties kleven

- Straf voor dief: sanctie opgelegd door de overheid (strafrechtbank) en uitgevoerd door de
overheid.
§ Rechtstreekse interactie tussen het individu en de overheid
- Meestal: tussen 2 particulieren
§ Overheid komt niet tussen
- Rechtshandhaving = De overheid gebruikt “geweld “of “dwang” & draagt actief bij tot het
naleven van de rechtsnormen, onder meer via de organisatie van controle- en
politiediensten en gerechtelijke instellingen.

E. Recht en rechtsstelsels

- Civil law – systemen (België)
§ wetgeving belangrijk
§ wetten = vervolledigende en corrigerende rol
- Common law – systemen (GB & VS)
§ recht ontstaat op basis van wat een rechter heeft beslist
§ recht ontwikkelt zich van geval tot geval
§ = rechtersrecht
§ verschillende bepalingen in detail regelen (door gebrek aan gedetailleerde
wettelijke regels)

2

, 3. Recht – rechtvaardigheid – rechtswetenschap – rechtspraktijk –
rechtsbedeling

- Klassieke rechtsopvatting hanteert een rechtspositivistische benadering
- Positief recht: Het recht is het geheel van de regels dat werd vastgelegd door de overheid
en bindend is voor alle burgers, te vinden in formele bronnen (wetten & rechtspraak)
- Natuurrecht: rechtsregels afgeleid uit de natuur of uit het wezen van de mens.
- Nemo censetur ignorare legem: iedereen wordt geacht de wet te kennen.
- Rechtsdwaling: “Ik wist niet dat het verboden was” à niet aanvaard als verweermiddel
- Wettelijke wereld is niet de werkelijke wereld!

Problematiek recht hebben & recht krijgen

- Verbod van eigenrichting: Men kan zichzelf geen recht verschaffen, men kan niet zelf
sanctioneren, maar dat dit slechts kan via een gerechtelijke procedure, mintens via
tussenkomst van de overheid. Rechter beoordeelt juridische correctheid van een
handeling en de gevolgen ervan.

- Rechtspraktijk: Bij betwistingen maken de rechtbanken uit welke sanctie in concreto aan
wie wordt opgelegd als beslechting van een bepaald juridisch probleem.
- Door professionalisering van de rechtsbedeling wordt het recht meestal correct toegepast.

4. Een recht of publiekrecht en privaatrecht?

A. Twee soorten verhoudingen

Privaatrecht
- tussen particuliere personen (= horizontale relaties)
- + ook relaties tussen particulieren en overheidsintstanties wanneer overheid als
particulier rechten en plichten opneemt)

Publiekrecht
- Verhoudingen tussen overheid en privépersonen (= verticale verhoudingen)
- + ook (verticale & horizontale) verhoudingen tusen overheden en overheidsinstellingen en
organen onderling

B. Belang van het onderscheid

- Weten naar welke rechtbank je moet gaan bij juridisch probleem
- Juridische terminologie, verschil
- Sommige denkcategorieën en concepten
- Heuristiek: handboeken, wetboeken enz zijn ingedeeld volgens de twee rechtsdomeinen

C. Criteria voor het onderscheid

- Het gaat niet zozeer om de aard van diegene met wie je in aanraking komt, maar veeleer
om de hoedanigheid waarin je deze andere ontmoet.

3

,Examen:
- Geweldsmonopolie: Niemand anders dan de overheid mag in onze maatschappij geweld
gebruiken.

- Bepalen privaat- of publiekrecht: handeling vanuit geweldsmonopolie of niet
§ Hedendaags beter: handelingen van privaatrechtelijke instellingen toch
beschouwd als overheidsinstellingen wanneer die instellingen een deel van het
openbaar gezag uitoefenen
v bv: erkende privéschool reikt diploma uit à moet geldig erkend worden
door iedereen, ook al is die privéschool geen overheid
v privéschool: functie overheid
v publiek karakter rechtspersoon vaststellen: mogelijkheid van het nemen
van derdenbindende beslissingen = functioneel criterium
v Derdenbindende beslissingen = instanties die, zonder een overheid te zijn,
ook beslissingen nemen die door iedereen erkend moeten worden

- Ander criterium: nutcriterium
§ algemeen belang: publiekrecht
§ maatschappij heeft er geen belang bij, enkel particuliere partijen: privaatrecht

5. Rechtswetenschap en metajuridica (info)

A. Rechtsfilosofie

Stelt de meest radicale vragen naar het waarom van een rechtsysteem.

B. Rechtsethiek

Beweegt zich op het raakvlak tussen recht, moraal en filosofie, ontleedt hoe waarden in recht
vertaald worden en hoe juristen zich al dan niet kunnen of moeten laten leiden door andere
normen dan de strikt juridische.

C. Rechtseconomie

Past een aantal denkcategoriën van de economische ben toegepaste economische
wetenschappen toe op rechtsnormen en rechtstoepassing.

D. Rechtssociologie

Onderzoekt hoe het recht werkzaam is in een concrete maatschappij en hoe dit recht het
menselijke gedrag beïnvloedt.

E. Rechtsgeschiedenis

Beschrijft de evolutie van het recht.

4

, F. Rechtsvergelijking

Ongeveer hetzelfde als rechtsgeschiedenis, maar op grond van ruimtelijke vergelijkingen ipv
vergelijkingen in de tijd.

G. Criminologie

Bestudeert de deliquentie en de aanpak ervan.

Gezien in de les, niet in handboek:
CORONACRISIS

- Pandemie
§ Een virus (biologisch gegeven)
§ Voor een jurist: rechtsfeit
§ Gebeurtenis met juridische gevolgen
• Burgerrechtelijke
• Arbeidsrechtelijke
• Strafrechtelijke
• Enz.
§ Schadeverwekkende gebeurtenis

- Centrale vraag: wie draagt de schade?
§ Typische rechtsvraag = vraag waarop recht antwoord moet bieden
§ Recht = geheel van principes en uitzonderingen daarop
§ Algemeen principe: iedereen draagt eigen schade
§ Uitzondering: iemand brengt iemand anders schade toe
• Strafrecht: doden en gewonden → strafrechtelijk onderzoek
o Uitzoeken of er schuldigen zijn
o Kwalificatie:
v Onopzettelijke slagen en verwondingen?
v Opzettelijke slagen en verwondingen?
v Schuldig verzuim?
o Geen schuldigen? Burgerlijke procedure

• Burgerlijk recht: art. 1382 BW
o Materiële schade
o Lichamelijke schade
o Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid
v akkoord/contract tussen 2 mensen of niet?

5

, § Onderscheid strafrechtelijke en burgerrechtelijke fout:
§ Deels overlappend
§ Alle strafrechtelijke fouten zijn burgerrechtelijke fouten (niet omgekeerd)
§ Strafrechtelijke fout > burgerrechtelijke fout
• Strafrechtelijke fout: de wet moet een bepaalde handeling strafbaar
stellen.
• Burgerrechtelijke fout: een ander normaal en zorgvuldig persoon zou die
fout in dezelfde omstandigheden niet zou doen.

CORONACRISIS

• Centrale vraag: wie draagt de schade?

• Centrale vraag: is er een contract?
§ Overeenkomst = contract (vb. reis boeken, koop-verkoop)
• Het samentreffen van de wil van twee of meer rechtssubjecten met het oog op
het doen ontstaan, het wijzigen of het doen uitdoven van verbintenissen.

6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudenteBachelorVerpleegkunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting Algemeen, Burgerlijk en Medisch recht

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud