1. Omgaan met diversiteit en differentiatie
1.1 Inleiding
Elke klas bestaat uit een verzameling van unieke kinderen en deze diversiteit vormt een
rijkdom.
Differentiatie in de klas gaat over het omgaan met verschillen.
- Vraagt veel energie van de leerkracht
Differentiatie
Die maatregelen in het onderwijs die tot doel hebben recht te doen aan de individuele
verschillen tussen kinderen. Deze verschillen hebben betrekking op het leerproces, de
begaafdheid, de interesse en de leer- en prestatiemotivatie.
Individualisatie
Het didactisch principe dat ernaar streeft aan elk kind die vormingskansen te bieden
waardoor hij/zij maximaal kan ontwikkelen. Het wil aan elk kind datgene geven waar hij of zij
recht op heeft. Het gaat hierbij niet om gelijke kansen voor iedereen maar om de ‘ beste’
kansen voor iedereen. (Standaard Encyclopedie voor opvoeding en onderwijs)
Men stelt met differentiatie een basishouding voor.
- Kinderen zo ver mogelijk brengen in hun ontwikkeling
- Start bij het erkennen van de verschillen en krijgt vorm door erop in te spelen.
- Differentiatie is het positief en planmatig omgaan met verschillen tussen kinderen.
1.2 Hoe concreet werk maken van differentiatie in de kleuterklas
Laten leiden door de kleuters zelf
- Afstemming krijgen tussen hun leerbehoeften en noden
- Hen zaken aanbieden in de klas
Aanpak afstemmen op welbevinden en betrokkenheid is de sleutel
- Afhaken van een kind geeft ons het signaal om een andere weg te zoeken.
Verhogen betrokkenheid dankzij de vijf betrokkenheidsverhogende factoren
- Dankzij deze zaken kunnen we differentiëren en individualiseren.
1. Aandacht voor sfeer en relatie
- Aansluiten bij verschillen in behoefte aan aandacht, in behoefte aan zekerheid, behoefte
aan emotionele ondersteuning…
2. Aanpassing aan de mogelijkheden van de kinderen
- Aansluiten bij verschillende competenties, verschillen naar behoefte aan instructie,
verschillen in werktempo…
3. Werken aan werkelijkheidsnabijheid
- Aansluiten bij verschillen in belangstelling en interesse, verschillen in
ervaringsachtergrond…
4. Kinderen actief laten bezig zijn
, - Verschillen in tempo, verschillen in leerstijl, verschillen in behoefte aan doe- momenten…
5. Kinderen ruimte geven voor het nemen van initiatieven
- Aansluiten bij verschillen in zelfsturing, verschillen in creativiteit, verschillen in
ondernemingszin, durf, zelfstandigheid…
1.3 Oefening
Enkele actiepunten van de 10 actiepunten, hebben te maken met differentiatie.
1. De ruimte in hoeken (her)schikken
2. De opvulling van de hoeken grondiger aanpakken
3. Nieuwe materialen en activiteiten inbrengen
4. Kleuterinteresses ontdekken en daarop aansluitende materialen/activiteiten aanbieden.
5. Tijdens activiteiten betrokkenheidsverhogende impulsen geven
6. Vrije kleuterinitiatief uitbreiden en ondersteunen met duidelijke en soepele organisatie
7. Relatie tussen kleuters en met kinderen verkennen en verbeteren
8. Activiteiten aanbieden die kinderen gevoelens, relaties en waarden laten verkennen
9. Kinderen met sociaal – emotionele problemen begeleiden
10. Ontwikkelingsbedreigde kinderen begeleiden.
Differentiëren in de klas hoort bij de brede basiszorg of preventieve zorg
- Als kinderen bij brede basiszorg laag scoren op welbevinden en betrokkenheid dan ga je
bijkomende maatregelen nemen of interventies uitdenken en uitvoeren.
1.4 Werken met gemengde leeftijdsgroepen
1.4.1 Inleiding
Kunnen we in een jaarklas voldoende inspelen op de behoefte en interesses van alle
kinderen
- Ontwikkelingsverloop van ieder kind verschilt.
- Scholen die jaarklassysteem doorbreken, botsen vaak op weerstand van ouders.
1.4.2 Een verticale samenstelling van de klasgroepen
Groepsvorm: Peuter – 1ste/1ste – 2de /2de – 3de of een 1 – 2 – 3 klas.
- Zuivere instapklas voor peuters komt gelukkig zelden voor.
Vaak probleem bij kinderen vedelen over de verschillende klassen/leraars/lokalen.
In sommige scholen opteert het team bewust voor gemengde leeftijdsgroepen of
leefgroepen.
- Men groepeert meestal kinderen van 2 kalenderjaren
1 – 2 – 3 klassen kunnen bewust gemaakt worden of uit noodzaak
- Te weinig leerlingen in een dorpschool
- Niemand moet voor een zuivere peuterklas les geven.
Welke voordelen bieden gemengde leeftijdsgroepen
- Hiervoor staan we stil bij hoe kleuters leren:
Bewegen, spelen, gissen en missen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chloedeclercq. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
