HOOFDSTUK 3: VERSCHILLENDE STATEN EN BESTUURSVORMEN
1 DICTATUUR
Een dictatuur is een bestuursvorm waarbij één persoon, partij of groepering
nagenoeg alle macht in handen heeft.
= ondemocratisch. = geen vrije en eerlijke verkiezingen.
= geen vrije pers. = dulden geen afwijkende opinies
= geen rechtsstaat. = geen scheiding der machten.
= persoonlijke vrijheid erg beperkt. = bevolking wordt onderdrukt.
= corruptie is wijdverspreid. =dictators proberen imago te
verbeteren door prestigeprojecten en
creëren personencultus.
(bv. Sovjetmedia omschreven Stalin als groot, 'geliefd, wijs....Publieke plaatsen
=> standbeelden of portretten. Geschiedenisboeken herschreven. Zijn rivaal
Trotski, van alle fotos verwijderd => niemand hem nog herinneren.)
3 soorten dictaturen
Autocratie of persoonlijke dictatuur
= meest zuivere vorm van een dictatuur
= één leider alle macht in handen heeft.
(Bv.Fidel Castro)
Institutionele dictatuur of eenpartijstaat
= macht in handen van één partij Alle andere partijen zijn verboden en worden
bestreden.
= stevigere basis dan autocraten en kunnen hun leider overleven.
= typisch voor de Koude Oorlog => dictator niet op zichzelf stond maar een
partij of een staatsbestel met dictatoriale neigingen vertegenwoordigde.
(vb. Noord-Korea =totalitaire staat waarin systematisch mensen worden
vermoord, verslaafd, gefolterd, seksueel misbruikt en ondervoed. Staat gebruikt
voedsel als middel om bevolking te controleren. voorrang aan diegenen die de
autoriteiten belangrijk vinden voor het behoud van het regime. Vrijheid van
mening =onbestaande. staat eist een absoluut monopolie op over informatie en
ook de totale controle over het sociale leven.)
Militaire dictatuur of junta
= leger neemt macht van zittende regering over
= militairen op niet-democratische wijze aan de macht gekomen + regeren
autoritair.
(bv. Myanmar de officiële naam van Birma. De naam ingevoerd door de huidige
socialistischejuntaregering, die het land met ijzeren hand bestuurt en die elke
vorm van dissidentie hardhandig de kop indrukt.)
Dictators (hiervoor generaal, officier, minister…) aan de macht door staatsgreep
of politiekers die onmogelijk kunnen opklimmen.
Staatsgreep (of coup d’état of putsch is een poging van individuen of groepen
om op niet-wettelijke wijze de macht over een gebied over te nemen.
Machtsvacuüm: wanneer greep van de overheid op de samenleving verslapt.
(dan slaan ze hun slag).
, Krijgsheren: wanneer de overheid te zwak is om controle over grondgebied te
bewaren. Krijgen zij de macht over dat gebied in handen. Ze hanhaven macht
door militaire middelen en onderdrukken bevolking met geweld. Krijgsheren geen
dictators => zelfde technieken om hun wil op te leggen.
2 CLEROCRATIE
Clerocratie of theocratie: macht in handen van geestelijken. De geestelijken
nemen beslissingen.
(bv. Vaticaanstad, talibanregime..)
3 MONARCHIE
Een monarchie is een bestuursvorm waarbij het staatshoofd door erfopvolging
wordt aangeduid. (alleenheerser)
Monarchie dictatuur
erfelijk niet aan erfopvolging of adellijk bloed
gebonden
in handen van welbepaalde dictators proberen opvolging door
dynastieën familieleden te verzekeren
3 soorten monarchieën:
Absolute monarchie
= koning heeft nagenoeg alle macht => staatshoofd en hoofd van regering
= er is geen grondwet of document dat zijn macht inperkt. Vorst staat boven de
wet en zijn wil is wet.
Tijdens ancien régime => Absolute monarchieën de regel, hoewel de adel of de
burgerij in sommige landen de macht van de koning wist in te perken.
Lodewijk XIV geldt als prototype absolute monarch.
(vb. Swaziland,Verenigde Arabische Emiraten, Qatar, Saudi-Arabie…)
Verlicht despotisme
= bestuursvorm waarbij een absolutistisch monarch beslissingen neemt t.v.v. het
volk of van wat hij denkt dat in het voordeel van het volk is.
Constitutionele monarchie
= wanneer de rechten, plichten en taken van de koning duidelijk worden
omschreven in een grondwet.
= De koning deelt de macht met instellingen ( parlement en regering).
(bv. Verenigd Koninkrijk geen grondwet, toch een constitutionele monarchie =>
macht koningshuis beperkt wordt door verschillende documenten.)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosobbe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.