= open been
Meestal bij patiënten tussen 70 en 80 jaar
Chronische wonde
o Maanden – jaren
o Vaak recidieven
DEFINITIE
Chronische wonde aan het onderbeen
o Veneuze insufficiëntie
o Arteriële insufficiëntie
o Gemengde vorm
PREVALENTIE
Cijfers variëren afhankelijk van bron
Tussen 0,3% en 1% van de populatie
Boven 80 jaar 45%
Hoe ouder, hoe meer risico
2 tot 3x meer bij vrouwen
FYSIOPATHOLOGIE
VENEUS ULCUS CRURIS
Chronische veneuze insufficiëntie:
o Stuwing in veneuze circulatie van het onderbeen door:
Afname spierpomp
Disfunctionele kleppen
Verhoogde veneuze druk en verminderde veneuze drainage
o Ontwikkelt in:
Oppervlakkig veneus systeem
Diepe veneus systeem
Perforerend systeem
o Belangrijkste oorzaken:
Reflux in de venen door onvoldoende werking kleppen (varices)
Obstructie van de diepe kuitvenen (trombose)
Slecht functioneren kuitspieren (parese)
1
,ARTERIEEL ULCUS CRURIS
Verminderde arteriële doorbloeding:
o Door:
Atherosclerose
Hypertensie
o Vernauwing bloedvaten
Hypoxie ( weefsels niet voorzien van zuurstof)
Te weinig nutriënten
Afsterven van weefsels en necrose
o Soms door:
Obstructie door stollingsstoornissen
Cholesterolembolie
Vasculitis
o Soms meerdere tegelijk
o Kan leiden tot ernstige wonden en amputaties
KLINISCHE TEKENEN
VENEUS PROBLEEM
OEDEEM
Vroeg symptoom
Verhoogde capillaire druk waardoor vocht uit bloedbaan treedt, capillaire filtratie neemt toe
In eerste instantie overname door lymfebanen, na verloop van tijd overbelast en vocht komt in de
weefsels
Essentieel symptoom!!
Bij chronische veneuze insufficiëntie permanent verhoogde druk waar de insufficiënte klep ligt
Risicoplaatsen: voeten en onderbeen
VARICES
Oppervlakkige venen met slecht sluitende kleppen
Bloed stroomt door zwaartekracht naar beneden druk in de venen neemt toe
Opstapeling van afvalstoffen
Symptomen:
o Zware, vermoeide benen
o Oedeem
o Pijn
o Nachtelijke krampen
o Onrustige benen (restless legs)
Na verloop van tijd huidveranderingen of zelfs wonden die moelijk genezen
HYPERPIGMENTATIE
Bruine verkleuring door uittreden en afbraak van erytrocyten
Vrijkomen van ijzer waardoor huid bruin verkleurt
2
,HYPOSTATISCH ECZEEM
Door oedeem:
o Rode, glanzende huid
o Soms blaren
Ontstaat door eiwitten die uit bloedbaan lekken, waardoor ontstekingsreactie ontstaat
Veel vocht in de huid rakt beschadigd en wondjes genezen slecht
Grote kans op ontstaan infecties
Na verloop van tijd dunne en kwetsbare huid
INDURATIE
Plaatselijke verharding van weefsel door vorming van bindweefsel
CORONA PHLEBECTATICA PARAPLANTARIS
Veneuze ectasieën aan de mediale voetrand
Door verhoogde veneuze druk kleinste zijtakken van veneuze netwerk worden verwijd
In vroeg stadium waarneembaar
‘ankle flare’
ATROFIE BLANCHE
Depigmentatie geeft witte kleur
Ernstige complicatie
Verdwijnen van capillairen in de huid weefsel-zuurstofspanning is laag
Zeer kwetsbare gebieden
LIPODERMATOSCLEROSE
In gevorderd stadium
Littekenvorming in onderhuids bindweefsel sclerose (verharding) en inkrimping van weefsel
Vooral t.h.v. enkel en been dik blijft
‘Flessenhalsfenomeen’
Gemakkelijk ontstaan van ulceraties
UITZICHT VAN DE WONDE
Kan groot zijn
Meestal oppervlakkig
Wondbed meestal geel en rozerood
Veel wondvocht (door oedeem)
Geen afgelijnde wondranden
PIJN
Vooral tijdens verbandwissels en wondmanipualtie
Meestal licht tot milde pijn (CAVE: pijn is wat pt zegt dat het is)
Pijn kan ook wijzen op infectie / allergie
3
, Pijn neemt af bij hoogstand been
LOKALISATIE
Meestal rondom de enkel (mediale enkel)
Tussen enkel en kuitspier
ARTERIEEL PROBLEEM
ARTERIËLE PULSATIES
Arteriële pulsaties onderbeen en voet moeilijk/ niet palpeerbaar:
o A. Pedis Dorsalis
o A. Tibialis Posterior
HUIDAFWIJKINGEN
Koude voeten
Rood bij neerhangen
Wit bij omhooghouden
Platte rust: vlekkerige huid, vooral aan de tenen en tenen voelen koud aan
Soms oedeem
Dunne, droge huid
Beharing sterk verminderd tot afwezig
LOKALISATIE
Slecht doorbloede plaatsen
Onderhevig aan druk- en schuifkrachten
Voetrug, voetrand, scheenbeen
Tenen
Hiel
UITZICHT VAN DE WONDE
Meestal diep
Wondbodem: geel tot zwart
Weinig wondvocht
Afgelijnde wondranden
PIJN
Veel pijn
Vooral ‘s nachts
Minder pijn bij afhangen been
RISICOFACTOREN
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ChloéG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.