Samenvatting hoofdstuk gastro-intensitinaal systeem van nota’s en powerpoints van tijdens de lessen “Menselijke fysiologie” uit het handboek: Human Physiology. Voor de opleiding 1 bachelor revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, 2de semester, VUB. Geslaagd 1ste zit.
Hoofdstuk 21 : gasto-intestinaal stelsel (GI)
1. Anatomie v/h gasto-intestinaal systeem
• Verschil tss endo en exo: exo in contact met buitenwereld endo in contact met
binnenwereld
• Gi-kanaal
o Lange buis 4.5m (tot opp: tennisbaan)
o Functie: verplaatsing voedingsstoffen, water en elektrolyten
o Houdt in: oesophagus, maag, dunne darmen, dikke darmen
o Speekselklieren, lever, galblaas, alvleesklier en maag gaan voedsel en vloeistoffen in
chijm veranderen
o 9L in en 9L uit lichaam ( massabalans)
• Inhoud spijsverteringstelsel:
o Mondholte met tong, tanden en speekselklieren
o Farynx(luchtpijp) en oesophagus ( slokdarm)
o Maag - Fundus (koepel) - corpus (lichaam) - antrum-pyriet met pylorus klep
o Dunne darm - Duodenum (12-vingersige) → jejunum (nuchtere) → ileum (Kronkel)
o Accessoire-organen: pancreas, lever, galblaas
o Dikke darm: colon en rectum (endeldarm)
o Anus met externe anale sluitspier
1.1. Mondholte
• Speekselklieren
o 1-1.5 L speeksel /24 uur
o Inhoud: water + slijm + immunoglobines + enzymes
o Enzym = amylase ( breekt koolhydraten af) Ph= 6.7-7.5
o Doel: voedsel vochtig maken → ontbinding en vertering gemakkelijk verloop
o Speeksel:
= exocrien klier bevat mucus, water, ionen en proteïne( enzymen + immunoglobine)
▪ 4 functies:
• Voedsel te verzachten + bevochtigen
• Bevat spijsverteringszetmeel
• Verdediging
▪ Door 3 klieren:
• Parotide klieren → geeft vocht en enzymes af
• Sublinguale klieren → geeft mucus af
• Submandibulaire klieren → mengsel van vocht, enzymes en mucus
vrijgeven
• Tanden en tong
o Tong helpt bij kauwen ( functie tong: voelen dmv smaakpapillen)
o Voedsel wordt bestudeert door smaak-en temperatuursensoren
o Mechanische afbraak ( functie tanden)
1.2. Farynx & oesophagus
• Farynx
o Onderlinge doorgang voor voedsel, vloeistoffen en lucht
o Betrokken bij slikreflex
Slikken ➔ mond → maag p 705 fig 21.5
= reflex dat eten duwt naar de oesophagus
1
, Priscillia Angela Cosentino
o Slikken is geïntegreerd i/d medulla oblongata.
o Sensorische afferente schedelzenuw IX (glossopharyngeal) en somatische motor- en
autonomische neuronen mediëren de reflex
o Uitleg:
▪ Mondholte duwt brok voedsel naar achter →Tong duwt bolus tegen
gehemelte → slik-reflex initieërt → epiglottis wordt platgelegd om luchtweg
te sluiten → voedsel gaat via de slokdarm → slokdarm gaat de bovenste
sphrinter ontspannen → boluskan naar beneden gaan →door peristaltiek
gaat bolus voortbewegegen
▪ Peristaltische beweging naar maag
• Oesophagus
o +- 25 cm lang en 2 cm breed
o Bovenste 1/3 skeletspierwanden en laatste 2/3 gladde spierwanden
o 2 sluitspieren/ sphrinters ( boven en onder)
o Zorgt voor dat maagzuur niet omhoog gaat
1.3. Maag
• zie p692 fig 21.1c
• Tijdelijke opslag van voedsel (2L)
• Bestaat uit 3 delen: fundus, body en antrum
• Mechanische afbraak van voedsel= voedsel opslaan en mengen(kneden)
• Chemische afbraak van voedsel door
o Maagzuur (HCL)
o Enzymen
o Intrinsieke factoren nodig om Vit B12 op te nemen
• Maag gaat chyme vormen
• Binnenkant heft ribbeltjes ➔ opp verdrogen
• Klep tss dunne darm en maag = polyrische klep
• maagwand zie fig21.3
1) Mucus bestaat uit:
▪ Rugae ( ribbeltjes) ➔ gaan opp vergroten en laten toe dat maag gaat uitzetten +
zorgt vo/d doorbloeding
o bestaat uit verschillende cellen met verschillende functies
▪ bestaat uit 3 lagen
o Mucosaal epithelium
o Lamina propria ➔ zacht bindweefsellaag om structuur te behouden
▪ Bevat zenuvezels en kleine bloed- en lymfevaten
o Muscularis mucoasa ➔ alles op zijn plaats te houden
2) Submucus =bindweefsellaag + bevloeiing
• Bestaat uit arteriën + venen + lymfen + submucosale plexus(→ staat in contact
met lumen + gaat info integreren en verwerken + maakt deel uit ENS)
3) muscularis externa ( gladde spierweefsel)
▪ 3 soorten spieren
• Schuine spieren
• Circulaire spieren: meer werken op verandering in diameter
• longitudinale spieren: meer werken op beweeglijkheid & lengte
4) serosa (bindweefsel)
▪ verbinding met buikspieren zorgt voor dat systeem op zijn plaats blijft
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KinesitherapieSamenvattingen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
