Dit document is een samenvatting van de slider van Molenberghs. Alles wat er op de slides staat werd hierin uitgeschreven en ook notities van de les zijn erin verwerkt. Dit document samen met de werkzitting zijn absoluut voldoende om het examen met succes af te leggen.
Hoofdstuk 3: Wat is statistiek?
Fundamenteel concept = spanningsveld tussen populatie en steekproef
-> 2 verschillende steekproeven kunnen verschillende resultaten bekomen
WANT steekproef populatie
! Hoe groter de steekproef, hoe minder ruis
Opm: zelfs als men de volledige populatie zou nemen, is er ruis
-> 1 ruisniveau is dan uitgeschakeld, maar nog meetfouten mogelijk
2 belangrijke begrippen:
Meetfout
Oneindige steekproef <-> kleine steekproef
- oneindig: iedereen vatbaar voor bepaalde ziekte (niet alleen mensen van nu)
- klein: kleiner dan geheel -> Belgische bevolking, wereldbevolking, …
3.1 Voorbeeld: Captopril data
! Voor studie: populatie goed definiëren -> zeer duidelijk vastleggen met eenheden erbij
Steekproef: 15 patiënten met hypertensie
Meting: bloeddruk voor en na behandeling met captopril
Onderzoeksvraag: Hoe beïnvloedt de behandeling de bloeddruk?
,Steekproef = klein (15)
Voormeting: geen behandeling + 2metingen (diastolisch en systolisch)
Nameting: medicijn toegediend
-> met elkaar vergelijken
3e factor: samenhang diastolisch en systolisch
- kijken welk van de twee boven de andere zit
- verschil tussen beide waarden
=> elke meting en de samenhang van de metingen = heel belangrijk
Vb: voor 4 metingen: 6 paren informatie
Vergelijken:
- de voormetingen en hun samenhang
- de nametingen en hun samenhang
- samenhang van de systolisch metingen en diastolische metingen
Het zou interessant zijn te weten hoe waarschijnlijk de geobserveerde veranderingen in
bloeddruk te danken zijn aan pure toeval
- heel onwaarschijnlijk: data levert bewijs dat bloeddruk daalt na behandeling met captopril
- heel waarschijnlijk: geen enkel bewijs van de effectiviteit van captopril
=> we willen conclusies trekken voor de hele populatie
Conclusie:
Doel van statistiek= conclusies trekken over een populatie gebaseerd op wat geobserveerd
werd in een willekeurige steekproef
Twee groepsopzet: wordt veel meer gebruikt dan vergelijking binnen 1 patiënt
= fundamenteel principe van experimenteel gerandomiseerd onderzoek
,Waarom?
- er moet minder gecontroleerd worden
- minder struikelblokken
Probleem: zelfs na randomisatie zijn er onevenwichten door toevalligheden, ruis
=> steekproef groot genoeg nemen
Oplossing: 15 patiënten willekeurig
Placebo in 1e tijd
Actief geneesmiddel in 2e tijd
-> kijken of er in 2e tijd een daling te meten is
(verschil = positief getal als captopril werkt)
Groepsopzet =efficiënt design
Voordeel: toevalligheden worden weggewerkt want toevalligheid is zowel voor als na meting
aanwezig
Nadeel: formeel vaststellen dat er een verschil is tussen voor en na, maar over causaliteit
kunnen we geen statistische uitspraak doen
Volledig experimenteel vaststellen -> ander opzet
10 patiënten placebo en daarna actief
10 patiënten eerst actief geneesmiddel, daarna placebo
= CROSS-OVER design
=> van de ene behandeling naar de andere overstappen, maar niet voor iedereen in
zelfde volgorde
Als er een groot verschil blijft, dan kunnen we natuurlijke evolutie uitschakelen
Actief -> placebo: natuurlijk stijgen + stijgen door wegvallen behandeling
= sterkere stijging
Placebo -> actief: natuurlijk stijgen + dalen door behandeling = afplatting
-> deze 2 effecten kunnen we van elkaar scheiden
MAAR: placebo en actief vervangen door operatie type 1 en type 2 !!!!
=> reversibiliteit nodig: effect van ene behandeling mag geen effect hebben op andere
3.2 populatie versus steekproef
populatie = groep waarover men een uitspraak wil doen waarvan niet iedereen even
makkelijk bereikbaar is
steekproef = deelgroep van de populatie, adhv de deelgroep willen we extrapoleren
naar de populatie
=> om effecten die uit de steekproef zijn gekomen te veralgemenen, moet de steekproef
‘at random’ genomen worden
, ! We wensen uit 1 enkele steekproef voldoende zekerheid te halen
Reproduceren = steekproef aan de kant leggen en test helemaal opnieuw doen en zelfde
conclusie te bekomen (verschillende steekproeven opnieuw doen, wordt niet vaak gedaan)
3.3 het doel van statistiek
1. descriptieve statistiek: samenvatten en beschrijven van de geobserveerde data zodat
de relevante aspecten boven komen -> tabellen, grafieken, gemiddeldeberekening, …
2. inferentiële statistiek: overgang maken van steekproef naar populatie, waarover men
een uitspraak wil doen
-> sterke link nodig tussen steekproef en populatie
-> pas extrapoleren naar populatie als deelgroep representatief is
Vb: niet alleen ouderen, mannen, immigranten
Voorwaarden van inferentiële statistiek:
correcte statistische methode
correcte interpretatie van de resultaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmapermentier22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
