Samenvatting
Samenvatting Sociale & politieke geschiedenis
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van 96 pagina's voor het vak Sociale en politieke geschiedenis aan de UA
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 96 pagina's
Voorbeeld 3 van de 96 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
SOCIALE EN POLITIEKE GESCHIEDENISLES 1: INLEIDEND HOOFDSTUK
Het tijdvak: Het ontstaan van een “moderne” samenleving
Ontstaan van een moderne samenleving: E CONOMISCHE BREUK
De periode 1750-1850 = Breukmoment
1. Industrialisering: Handelskapitalisme (gilden & ambachten) Industrieel kapitalisme
(fabrieken)
2. Economische nulgroei Economische groei & verhoging van output per capita
3. Agrarische samenleving Industriële samenleving
4. Stijging arbeidsproductiviteit & veranderingen in arbeidsomstandigheden
Geleidelijke toename van welvaart in
West-Europa
MAAR groeiende kloof met de rest van de
wereld
O NTSTAAN VAN EEN MODERNE
SAMENLEVING : P OLITIEKE BREUK
1. Immobiele standenmaatschappij Moderne liberale natiestaat gebaseerd op individuele
vrijheid
2. Burgers bevrijden zich van oude structuren (Kerk, standen,..)
3. Burgers krijgen inspraak in het bestuur (uitbreiding stemrecht)
4. Rol van de staat in het maatschappelijke leven groeit
5. Toename van de scholingsgraad
6. Nieuwe manieren van denken over mens & samenleving
O NTSTAAN VAN EEN MODE RNE SAMENLEVING : M AATSCHAPPELIJKE VERANDERINGEN
1. Demografische nulgroei demografische groei (niet langer gevolgd door structurele sterfte)
2. Toename van verstedelijking & migratie, versterkt door toename van transport- en
communicatiemiddelen
3. Overgang van Gemeinschaft (gemeenschap) Gesellschaft (individualisme)
,Effecten op menselijke verhoudingen en het gezin
1. Productie-eenheid Consumptie- en verzorgingseenheid
2. Vrijere partnerkeuze: Materiële overwegingen ‘romantische’ liefde
Hoe komt dat?
o Minder zorgen
o Familiebanden verdwijnen
o Geografische afstand is groter
o Leeftijdsverschil is kleiner
3. Invloed van ouders op beroepskeuze vermindert
De ruimte: de Zuidelijke Nederlanden/België in Europees perspectief
1. Centrale ligging in West-Europa met goede verbindingen over land & zee
2. Vroeg georganiseerd & gecommercialiseerd gebied
3. Rijke traditie in nijverheid
4. Politieke onafhankelijkheid pas in 1830 ontvangen na turbulente periode
5. Liberale natiestaat
K ENMERKEN VAN DE W ESTERSE SAMENLEVING ( ZIE PAGINA 13)
Voorbeeld van een bepaald maatschappijtype: huidige West-Europa & Verenigde Staten
Kenmerken van het Westerse maatschappijtype nu:
Economisch zeer sterk (kapitalistisch)
Democratisch
Sociale zekerheid
Godsdienstvrijheid
Mensen wonen in een verstedelijkte omgeving
Laag sterfte- en geboortecijfer
Samenleving wordt beschouwd als een sociale structuur, nl. als een patroon van verhoudingen
tussen mensen. Die verhoudingen kan men omschrijven in termen van functies. vb. voortplanting,
affectie, zingeving. Om dergelijke functies in goede banen te leiden worden afspraken gemaakt en
komen routines tot stand. Die leidden tot het ontstaan van instituties.
vb. voortplanting is geïnstitutionaliseerd in het gezin, de zingeving in de kerk, de regeling van het
maatschappelijke leven in de staat.
Geschiedenis van de Westerse samenleving
Complexiteit van maatschappelijke ontwikkelingen:
1. Functies binnen en buiten instituties
2. Samenleving niet als gestroomlijnde machine
3. Complexe wisselwerking tussen verschillende aspecten
, Het domein van de sociale geschiedenis en de relatie tot de politieke geschiedenis
Sociale geschiedenis = vrij jonge (2de helft vd 19de eeuw) wetenschappelijke deeldiscipline
G ESCHIEDENIS IN DE 19 E E EUW
o Algemene geschiedenis = Sterk politiek en politiek-juridisch gericht
= Topgericht (men keek naar de belangrijkste personen om de
ontwikkelingen te beoordelen)
o Ontstaan van een nationale staat
= Geschiedenis als propaganda- en legitimatiemiddel
Cultureel nationalisme gebruik van andere archiefdocumenten & ordening van archieven
O NTSTAAN & VERHOUDING
Ontstaan van de industriële samenleving (19de eeuw)
1. Andere manier van werken
2. Nieuwe sociale groepen in de samenleving vb. fabrieksarbeiders
3. Maatschappelijke spanningen
Dit alles eiste onderzoek & studie
ONTSTAAN VAN SOCIALE GESCHIEDENIS
Doel? Doorgronden van maatschappelijke veranderingen
S OCIALE GESCHIEDENIS : VERSCHILLENDE LADING EN
o Beperkende betekenis: Sociale geschiedenis = Geschiedenis van de arbeidersbeweging
Friedrich Engels klaagde wantoestanden en de uitbuiting van de arbeiders aan in “Die lage
der arbeitenden Klasse in England”
Zorgt voor modernisering van de arbeidersgeschiedenis = Emancipatorische geschiedenis
(aandacht voor minderheidsgroepen)
o Meest ruime betekenis: Sociale geschiedenis = Soort globale geschiedenis
G.M. Trevelyan maakte een definitie van de sociale geschiedenis:
“A history of people with the politics left out” & “The daily life of inhabitants…in past ages”
d.w.z. dat gewone mensen de geschiedenis bepalen, de nadruk ligt hier op het dagelijkse
leven dat mee de geschiedenis bepaalt. Hierbij heerste de nieuwsgierigheid naar wat er
allemaal voor de mensen veranderde
S OCIALE GESCHIEDENIS NA WOII
Na WOII is er kritiek tegen de vorige benaderingen:
1. Algemene geschiedenis zelf is socialer gericht
2. Behoefte aan een meer analytische aanpak Zoektocht naar nieuwe methoden &
technieken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Julievcalster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen