Methoden & Onderzoek 3
1 INLEIDING
Shared decision making literatuur bekijken
eigen ervaring samen beslissen
toetsen aan Pt
Wat zegt onderzoek?
Afwegen eigen ervaringen en die van Pt
Advies
Samen beslissen
2 DE ACHTERGROND VAN EVIDENCE BASED
PRACTICE
2.1 INLEIDING
2.2 DE AANZET EN INTRODUCTIE TOT HET EVIDENCE BASED
PRACTICE
EBM (Evidence Based Medicine)
= Het gewetensvol, expliciet en deskundig gebruik van het beste, actueel beschikbaar
bewijsmateriaal voor het nemen van beslissingen over beslissingen over de zorg voor een
individuele patiënt (en bij uitbreiding ‘groepen patiënten).
Dit impliceert het integreren van de individuele klinische expertise met het beste externe
bewijsmateriaal dat vanuit systematisch onderzoek beschikbaar is. De voorkeuren, wensen
en verwachtingen van de patiënt spelen bij deze besluitvorming tevens een centrale rol.
Evidence (bewijsmateriaal)
In het beslissingsproces binnen Evidence Based Practice (EBP) spelen 3 belangrijke pijlers een
belangrijke rol:
o Informatie uit het beste, actueel beschilbaar bewijsmateriaal uit onderzoek
Nieuwe evidence kan steeds opduiken met nieuwe inzichten over
diagnostiek, behandelopties, prognoses, … en kan de eerder aanvaarde
opties vervangen
o Klinische ervaring, inzicht en kennis van de zorgprofessional
Klinische vaardigheden en ervaring meenemen in het identificeren vd unieke
gezondheidstoestand vd pt, diagnose en individuele risico’s en voordelen die
de Pt zal ervaren bij potentiële interventies.
o Toestand, voorkeur, ervaringen en verwachtingen van de Pt
Wensen, verwachtingen, draagkracht
, MethOnd3 | Blz. 2
Shared decision
o Meer aandacht en erkenning voor de deskundigheid van het volledig team van
zorgverstrekkers
o Toch heel wat drempels
Vaardigheden en bewustzijn
Tijd
Ondersteuning
werkplek
2.3 DE HIËRARCHIE IN STUDIEDESIGNS EN VERSCHILLENDE TYPES
VAN ‘EVIDENCE’
Hiërarchie in de evidence
Onbewerkte evidence versus systematische evidence Meta-analyse en systematisch reviews
Experimenteel versus niet-xperimenteel RCT's
o Observeren
cohort studie
o Experimenteren (randomiseren interventie ~ controle
Cross sectioneel versus longitudinaal case controls
o Niet experimenteel case reports
Prospectief versus retrospectief ideeën en opinies
dier onderzoek
2.3.1 RCT
Het best beschikbaar bewijsmateriaal! in vitro onderzoek
Experimenteel onderzoek
Hoogste kwaliteit van informatie
Aselecte verdeling; at random
Interventie en controle groep (placebo, …)
Minimaliseren bias en confounding
Blinderen
Voormeting – nameting
Vorm van RCT: Cross-over
o Onderzochte mensen worden verdeeld in 2 groepen
o 1e groep = behandeling A dan behandeling B
o 2e groep = behandeling B dan behandeling A
Controle op confounders û Niet altijd toepasbaar
Groepen gelijk op behandeling na û Ethisch niet altijd verantwoord
Meest betrouwbaar resultaat û Setting soms onnatuurlijk
û Hawthorne effect
û Kostprijs
2.3.2 Cohort onderzoek
= prospectief onderzoek
Een groep mensen (cohort) met bepaalde (risico)factoren of behandeling waarna ze met
elkaar worden vergeleken.
Kan prospectief en retrospectief (maar steeds selectie op risicofactor)
Controle op gebeuren û Duur €€
Chronologische volgorde û Confounding
Incidentie bepaling û Uitval
Geschikt voor zeldzame blootstellingen
, MethOnd3 | Blz. 3
2.3.3 Patiënt/case Control onderzoek
= steeds retrospectief
Een groep mensen (cohort) met aandoening vergeleken met mensen zonder aandoening
Uitgangspunt: de uitkomstmaat, de ziekte of de aandoening
Altijd retrospectief: voorafgaande risicofactoren opsporen
Lagere kosten û Minder betrouwbaar (informatie bias)
Relatief snel uit te voeren û A-chronologische volgorde
Geschikt voor zeldzame ziekten û Geen incidentie bepaling
Oorzaak en gevolg op zelfde tijdstip genoteerd
Niet geschikt voor oorzakelijke verbanden
Prevalentie onderzoek
2.3.5 Case reports
= Beschrijvende studies, Case reports, Anekdotische verhalen, Persoonlijke meningen
Beschrijving over het verloop van een ziekte/aandoening of van een behandeling bij 1 Pt
2.4 WAT ZIJN REVIEWS – SYSTEMATISCHE REVIEWS – META-
ANALYSE?
2.4.1 Definitie
Review = iedere poging om de resultaten en de conclusies van 2 of meer gepubliceerde studies over
een bepaald onderwerp samen te vatten.
Een systematische review
= een literatuuroverzicht dat op een gestructureerde wijze wordt uitgevoerd.
Vertrekkend van een duidelijke onderzoeksvraag wordt op een reproduceerbare manier
gezocht in meerdere elektronische database, dit op basis van duidelijke in- en exlusiecriteria.
De artikelen worden beoordeeld op methodologische kwaliteit en de benodigde gegevens uit
de artikelen uitgehaald.
Indien mogelijk worden de resultaten van de afzonderlijke onderzoeken samengevat tot 1
overall schatting van het bestudeerde effect (meta-analyse). Het resultaat wordt op
transparante en reproduceerbare wijze gerapporteerd.
Meta-analyse
= een kwantitatieve samenvatting van de resultaten van afzonderlijke onderzoeken.
Meta-analyse kan bestaan uit het combineren van de resultaten van
afzonderlijke onderzoeken tot 1 overall schatting van het bestudeerde effect Poolen = bij een meta-
analyse worden de
(poolen*) en/of uitschakelen van mogelijke bronnen van heterogeniteit.
uitkomsten van
Dit getalsmatig samenvatten van gegevens uit verschillende onderzoeken verschillende
vergroot de mogelijkheid om tot een nauwkeurige schatting van het effect te onderzoeken
komen en om op statistische gronden subgroepen die gevoeliger zijn voor een samengevoegd en
interventie te kunnen onderscheiden. opnieuw geanalyseerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MiaLi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.