Forensische psychiatrie
Forensische psychiatrie = een combinatie van geneeskunde + recht.
=> Geneeskunde binnen het recht.
Medisch: - Alliantie = bondgenootschap.
- Hulpvraag.
Juridisch: - Oppositioneel.
- Beoordeling.
In enge zin: betreft puur psychiatrisch strafrechtelijk deskundigenonderzoek.
In ruime zin: behandelingen en deskundigenonderzoeken in alle mogelijke stelsels van het
rechtssysteem.
Verschil tussen curatief psychiater en forensisch psychiater:
Curatief psychiater Forensisch psychiater
Werkt samen met de cliënt naar Past zich aan aan de uitgangspositie
een samenwerkingsverband om tot van het juridisch systeem;
een oplossing te komen voor het dit steeds a.d.h.v. het concept: „oppositie‟.
probleem van de cliënt. => 2 partijen tegen elkaar gericht,
beide met verschillende doelen.
Hierbij: hulpvraag. Hierbij: vraag naar bijkomende informatie.
=> Van de cliënt. => Van de rechter.
Vraag naar hulp voor de cliënt. Vraag naar technische mening van de psychiater.
De cliënt vraagt zelf naar hulp. De cliënt wordt gedwongen vanuit het
juridische systeem.
M.a.w. forensische artsen werken:
- In opdracht van het recht.
- Ten behoeve van een juridische vraagstelling.
Patiënten zelf vragen geen onderzoek of behandeling dit wordt aangesteld door het
gerechtelijk systeem.
Rechtelijke organisatie
Forensisch psychiater wordt aangesteld door:
- Hof van Cassatie.
- Raad van State.
- Grondwettelijk hof.
Daarnaast kan hij ook door elke andere rechtbank aangesteld worden.
Hoofdvraagstelling: bepalen van de toerekeningsvatbaarheid van de betrokkene.
=> Meestal gesteld door correctionele rechtbanken of Hof van Asssisen.
Soorten rechtbanken:
1. Politierechtbank schade bepalingen.
=> Naast schade bepaling ook nagaan of er medische/psychiatrische aandoeningen
voorkomen.
Hierover beslist de forensisch psychiater.
Bv. een man met achtervolgingswanen die in een auto denkt achtervolgd te
worden; hierdoor meer dan 100km/u gaat rijden in een bebouwde kom en
vervolgens een fietser aanrijdt.
1
,2. Jeugdrechtbank strafbepaling voor minderjarigen.
2 soorten luiken:
- Strafrechtelijke luik: MOF-situaties (als misdaad omschreven feiten).
=> „Uithandengeving‟; vaststellen dat de jongere volwassen genoeg is
voor de daden die hij heeft gepleegd en deze uitleveren naar
een correctionele rechtbank of het Hof van Assisen.
- Burgerlijke luik: POS-situaties (problematische opvoedingssituaties).
3. Vredegerecht via forensisch psychiaters nagaan of iemand nog in staat is om zijn eigen
goederen te beheren.
4. Rechtbank van Koophandel kennis opdoen van de conflicten tussen kooplieden en
handelaars.
=> Forensisch psychiater kan tussenbeide komen wanneer een koper „geestesgestoord‟
is en ondanks dat de handelaar dit doorhad alsnog een verkoopcontract met deze
koper heeft opgesteld.
Deze contracten worden dan nietig verklaard.
5. Arbeidsrechtbank (en Arbeidshof) alles behandelen dat te maken heeft met
arbeidsovereenkomsten.
=> Gerechtsarts moet nagaan of bij een arbeidsongeval de betrokkene volledig
arbeidsongeschikt mag worden verklaard of niet.
Medisch – juridisch
De verschillende uitgangspunten van medische en juridische kaders:
Medisch Juridisch
Ethisch uitgangspunt: Individu moet ten alle Vrije keuze van het
tijden geholpen worden. individu om al dan niet
geholpen te willen worden.
Respect voor gezondheid. Respect voor rechten van
de personen.
Belangrijk = „zorgen voor‟. Belangrijk = „autonomie‟.
Cultuur: Conflicten tussen artsen Advocaten kunnen in
die samen een patiënt helpen, conflict zijn binnen een
moeten direct opgelost worden. rechtszaal, maar zijn hier
buiten terug grote vrienden.
Asymmetrie van de Arts is heer en meester over De rechter beslist
relatie: de behandeling van de patiënt. uiteindelijk welke
behandeling de cliënt krijgt.
Tegensprekelijkheid: Wanneer de regels van
de tegensprekelijkheid
overschreven worden in het
verslag, kan dit nietig
verklaard worden.
Beroepsgeheim: Arts mag beroepsgeheim Rechter moet beroeps-
nooit schenden. geheim soms schenden.
Normaliteit vs stoornis: Iemand is gestoord/niet binnen Zwart/wit: wel of niet
de grenzen van 0 – 100%. gestoord (0 of 100%).
Causaliteit: Causaliteit van stoornis
(hoe tot stand gekomen)
belangrijker dan de stoornis zelf.
2
, Behandelen: Hoofddoel binnen medische Behandeling is eerder een
wereld. vorm van „controle‟.
Doel = cliënt helpen. Doel = maatschappij
beschermen.
Grote verschil tussen de twee: basis paradigma
In de medische wereld: arts en patiënt gaan samenwerken om stoornis/ziekte te behandelen =
alliantie.
In de juridische wereld: er zijn altijd 2 partijen = conflictmodel (dader en slachtoffer).
=> Er is altijd een tegensprekelijk debat gaande.
Overtredingen van maatschappelijke regels
Morele overtreding: alle overtredingen waarbij er als het ware instinctief, automatisch wordt
aangevoeld, zonder dat hierbij aan de geschreven regels wordt gedacht.
Bv. iemand kwetsen.
Conventionele overtreding: alle overtredingen die gemaakt worden waarbij mensen
duidelijke, geschreven regels overtreden.
Bv. door rood licht rijden.
Onderscheid tussen morele en conventionele overtredingen:
Moreel Conventioneel
- Gedefinieerd door effect op - Schendingen van gedragsregels:
welzijn van anderen. maatschappelijk/sociaal.
- Maken slachtoffers. - Maken geen slachtoffers.
- Blijft ontoelaatbaar, ook zonder - Wordt toelaatbaar als er geen regel is die
regel die het verbiedt of een het verbiedt, of als een autoriteit zegt dat
autoriteit die toelating geeft. het niet mag.
- Vanaf 4 jaar begint een kind morele
regels aan te voelen.
- Alle culturen/rassen.
Zelfs mensen met een stoornis uit het autisme spectrum kunnen onderscheid maken tussen
morele en conventionele overtredingen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sann_1516. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.