Samenvatting van de lessen/video's van het vak urologie 2 (abdomen 2 partim urologie) - 1e master geneeskunde UAntwerpen
Zeer volledig document waarin alles staat wat je voor het examen moet kennen, gebaseerd op de lessen van prof. De Wachter, De Win en andere docenten.
• Blaas en outlet → beschouwen als eenheid
• Blaas = autonoom orgaan: gladde spier maar toch vrijwillige controle
o Plassen/samentrekken (urine ophouden)
o Functies blaas: urine ophouden en ledigen wanneer we dit wensen
• Outlet: urethra + externe sfincter
Vullingsfase:
• Lage druk: tijdens de vulling zo goed als geen drukopbouw
• Voldoende capaciteit: normaal ongeveer tussen 350-500 mL
• Gesloten uitvloei: blaashals (interne sfincter) + externe sfincter gesloten
• Geen continue herinnering aan vullingsdruk v/d blaas: slechts op sommige ogenblikken
aandrang
Ledigingsfase:
• Dit bepaal je zelf: wanneer je wil = vrijwillige controle
• Lediging moet compleet zijn en gecoördineerd: de gehele uitvloei (blaashals/interne sfincter
+ externe sfincter) ontspannen
Neurologie:
• Autonomisch ZS: sypathisch hypogastrische zenuwen: T11-L2
o Hypogastrische zenuw → blaaslichaam en blaashals
• Pelvisch systeem: S2-S4
o → Blaaslichaam
• Somatisch systeem: nervus pudendus S2-S4
• Blaaskernen: niveau S2-S3-S4 → = waar zenuwen naar buiten komen uit ruggenmerg
o Neuronen zelf: L1-L2 = conus medullaris → belangrijk i.g.v. trauma
Basis farmacologie:
• Stimulatie nervus pelvinus → ACh → M3
stimulatie → blaaslediging
• Sympathisch systeem → 2 receptoren:
β-3 receptoren t.h.v. blaaslichaam, α-1
receptoren t.h.v. blaashals
o β-3: remmende werking op
blaaslichaam → blaasspier ontspannen
o α-1: stimulerende werking op blaashals → blaashals sluiten
o NA werkt hierop in: bij stimulatie sympathicus: onstpanning blaasspier en sluiting
sfincter → als we blaashals willen openen: α-1 receptoren sluiten
• Somatisch systeem via n. pudendus → Ach → nicotinerge receptoren → stimulerend effect
op dwarsgestreepte spieren bekkenbodem en externe urethrale sfincter (contractie)
2
,Vullingsfase → vullingsreflexen:
• Hersenen t.h.v. pons: vullingscentrum → n. pudendus en externe sfincter aanspannen:
uitvloei dicht
• Tijdens vulling ˂ ureters:
o Hypogastrische vezels: sluiting interne sfincter, α-1 en β-3 zorgen voor ontspannen
blaas (→ geen drukopbouw) en gesloten interne sfincter → blaas kan vullen aan lage
druk
Ledigingsfase → mictiereflexen:
• Vullingscentrum t.h.v. pons: stopt
• Mictiecentrum t.h.v. pons actief → conus medullaris → basale kernen → verhouding tussen
blaasactiviteit en uitwendige sfincter via pons geregeld
• Remming via n. pudendus naar externe sfincter (ontspanning) + stimulatie n. pelvinus (PS) →
blaas contraheert → Dalende baan uit pons zorgt ervoor dat blaas samentrekt en externe
urethrale sfincter ontspant → volledige en synerge mictie
• Letsel ruggenmerg: dalende baan uit pontiene mictiecentrum aangetast: vb. blaas trekt
samen maar sfincter ontspant niet → dyssynerge mictie
o Vb. geen activiteit bekkenbodem en externe sfincter bij blaaslediging
o Vb. Activiteit sluitspier blijft lang gecontraheerd met hoge druk in blaas
▪ Bij druk lage urinewegen ˃ 30 cm → kan nierfunctie aantasten! → terug
lagedruksysteem creëren
Ziektebeelden met mogelijk urologische veranderingen
• Percentages: niet kennen in detail, wel notie van frequentie
• Myelomeningocoele (spina bifida) → ˃ 90% neurogene veranderingen v/d blaas
3
, Belang: onderscheid centrale vs perifere letsels
Spinaal letsel: vb. fractuur Th8: Letsel bovenste motorneuron
• → Madersbach Classificatie voorspelt overactieve blaas en overactieve sluitspier
• Hersenen: over algemeen remmende invloed op lage urinewegen, meestal vullingsmodus
• Letsel spinaal → verbinding tussen hersenen/hersenstam met sacrale gebied is verbroken →
continue remming v/d hersenen valt weg → blaas snel in ledigingsmodus
• Blaas kan wel nog ledigen want sacrale reflexen nodig voor lediging zijn intact (onder letsel)
• Verbinding pontiene mictiecentrum naar sacrale niveau verbroken: normale werking interne
sluitspier en blaas verbroken → geen synerge mictie meer: blaas trekt samen maar sluitspier
blijft in contractie → hoge drukken in blaas → daling nierfunctie tot zelfs nierinsufficiëntie
• Klinisch kan het lijken voor pt dat er weinig problemen zijn: weinig urineverlies want
sluitspier ontspant niet, geen pijn want ruggenmergletsel,… Maar groot gevaar voor nieren!
• Upper motor neuron letsel: alles wat zich bevindt tussen hersenstam en spinaal niveau
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarcUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.