Dit is een samenvatting die ikzelf heb geschreven. Het omvat een uitgetypte versie van de slides met daarbij ALLE extra informatie vermeld door de prof. Om het zo volledig mogelijk te maken heb ik afbeeldingen toegevoegd die een aantal zaken verduidelijken. Op het einde van deze samenvatting zijn a...
Dit is een samenvatting die ikzelf heb geschreven. Het omvat een uitgetypte
versie van de slides met daarbij ALLE extra informatie vermeld door de prof. Om
het zo volledig mogelijk te maken heb ik afbeeldingen toegevoegd die een aantal
zaken verduidelijken. Op het einde van deze samenvatting zijn alle examenvragen
terug te vinden die ik tot mijn beschikking had.
Er kunnen nog typo- en/of schrijffouten aanwezig zijn. Alvast mijn excuses
daarvoor.
VEEL SUCCES!
1
,Hoofdstuk 1: Zenuwen en zenuwletsels
Hoe ze kunnen ontstaan en herstellen.
Deel 1: Anatomie en werking perifere zenuwen
Centraal vs perifeer zenuwstelsel
CZS: binnen de holte van de schedel en in de wervelkolom (Hieronder verstaan we de grote hersenen,
kleine hersenen, hersenstam en ruggenmerg).
PZS: via zenuwcellen het CZS verbindt met alle regionen van het lichaam (sensibele zenuwen en
motorische zenuwen.
Autonoom zenuwstelsel: controleert en coördineert alle automatische functies van je lichaam. Het zorgt
voor de communicatie tussen je hersenen en lichaam. Bestaat uit parasympatisch en sympathisch deel. Dit
is een onderdeel van het PZS.
Neuronen
Er zijn ongeveer honderdmiljard neuronen in ons lichaam.
Neuronen functie: Een neurotransmitter wordt uitgestuurd door de axon eindvertakking en kruist de
synaptische spleet op zijn weg naar de receptoren op de dendrieten. Ze verwerkt daar een impuls die naar
het cellichaam gaat en daar wordt er bepaald of de impuls verder gaat naar de volgende axon
eindvertakkingen. Deze sturen dan op hun beurt weer neurotransmitters in de synaptische spleet naar de
receptoren van de volgende neuronen en zo verder.
3 types neuronen
- Sensorische neuronen of gevoelszenuwencellen
(afferent = aanvoerend): zij zenden impulsen naar de
hersenen
- Motorische neuronen (efferent = afvoerend): zij
zenden impulsen naar de spieren
- Interneuronen (schakelcellen): zij wisselen impulsen
uit tussen anderen neuronen in de hersenen en het
ruggenmerg.
Zintuigneuron: perifeer à centraal
Motorneuron: Centraal à perifeer
Schakelzenuwcellen: schakelen impulsen door, het groot deel van de hersenen en ruggenmerg bestaan uit
schakelcellen die bevinden zich dus volledig in het CZS. Typerend is dat ze informatie langs twee kanten
kunnen uitsturen.
Niet – gemyeliniseerde zenuwen
Deze zenuwen hebben voornamelijk een functie in het sensorische en autonome ZS, terwijl de
gemyeliniseerde zenuwvezels voornamelijk een functie hebben in het motorische en sensorische systeem.
Wanneer door middel van differentiatie axonen zijn gevormd is het belangrijk deze te optimaliseren voor
gebruik. Zij hebben een hele belangrijke rol in het overdragen van signalen wanneer het ZS ontwikkeld wordt.
Om deze signaaloverdracht sneller te maken wordt er een laag myeline om de axonen gevormd. Myeline is
een vettige witte stof die werkt als een soort van isolatiemateriaal, hierdoor kunnen die signalen niet alleen
sneller worden doorgegeven maar het zorgt er ook voor dat het signaal alleen maar uitkomt bij de synaps
2
,aan het einde van de axon. Zonder myeline zou het signaal al halverwege het axon kunnen overspringen
naar een andere cel waarvoor het signaal niet bedoeld is. De myeline in het CZS wordt gezorgd door de
oligendrocyten en in het PZS door de schwanncellen.
Signaaloverdracht gebeurt door elektrochemische processen hierdoor gaan impulsgeleidingen doorheen
neuronen plaatsvinden. Dit is een soort van elektrisch impuls die zich via het membraan van een axon van
een neuron richting de dendriet van een ander neuron gaat verplaatsen. Het membraan in de buitenste laag
van een axon en de impuls dat ontstaat over dat membraan noemen we dan een actiepotentiaal. Een
actiepotentiaal ontstaat door de snelle instroom van positief geladen natrium ionen op een bepaalde plek
in het axon membraan en daardoor wordt die plek van het membraan positief geladen. Daarna vindt er een
snelle uitstroom van positieve kalium ionen plaats waardoor het membraan weer neutraal van lading wordt.
De lokale opgewekte actiepotentialen veroorzaken in aangrenzende membraan delen kleine kring
stroompjes en daardoor kan de actiepotentiaal zich voortplanten over de hele lengte van het axon richting
de dendriet van het volgende neuron. Het ontstaan van een AP gebeurt op een hele korte tijd, één
duizendste van een seconde, en iedere keer dat een neuron een prikkel afvuurt als het AP voorbij is zorgt de
natrium – kalium pomp ervoor dat de oorspronkelijke balans van natrium en kalium binnen en buiten van
de axon weer hersteld wordt. Sommige axonen hebben een myelineschede die als isolerend materiaal dient,
hierbij kunnen de AP alleen ontstaan op de plaatsen waar de myeline ingesnoerd is (knopen van Ranvier).
Bij die knopen wordt het AP gedwongen van knoop tot knoop te springen waardoor de impulsgeleiding veel
sneller kan verlopen dan bij een niet - gemyeliniseerde vezel.
Het perifeer zenuwstelsel
We spreken van zenuwen als de verschillende neuronen zich gaan samenvoegen tot bundels. De types
zenuwen die bestaan zijn:
- De gevoelszenuw: geven signalen van PZS naar het CZS, zij zijn verantwoordelijk voor het
doorgeven van waarnemingen, dus prikkels van uit onze omgeving/ lichaam. bv aanraking,
temperatuur en pijn.
- De bewegingszenuw: geven signalen van het CZS naar PZS, zij zijn verantwoordelijk voor de
aansturing van de spieren;
- De gemengde zenuw: deze heeft een dubbele functie want het bevat zowel de sensorisch als
motorische zenuwen. (bv een ruggenmergzenuw)
Structuur perifere zenuw:
- Epineurium: rondom de volledige zenuw
- Perineurium: rondom een individuele bundel
- Endoneurium: rondom een individuelel axon
- Bloedvaten.
3
, 1. Gemengde
DE STRUCTUUR VAN zenuw
perifere HET PERIFEER ZENUWUSTELSEL
= sensibele tak + histone tak
Niet-gemyeliniseerde
Classificaties
Gemengde perifere zenuw zenuwen:
= sensibele tak + histone tak
Er bestaan verschillende indelingen van zenuwen
Motorisch
1. o Erlanger
Niet-gemyeliniseerde neuron
zenuwen:
& Gasser
- Alle zenuwen
Sensibel neuron
o- oMotorisch
Indeling in neuron
A, B en C: sensorisch op basis van de snelheid dat het signaal doorgegeven kan worden
o- oSensibel
A en B zenuwvezels
neuron zijn
Myelineschede en gemyeliniseerd (op basis van de diameter)
knopen van Ranvier
Synaps en neurotransmitter
o oMyelineschede en knopen van Ranvier
2. Lloyd & Hunt
Indeling zenuwvezels
o- Synaps
Enkel volgens Erlanger en Gasser:
en neurotransmitter
sensorische zenuwvezels
- Indeling in groepen I, II, III en IV (op basis van de diameter)
Indeling zenuwvezels volgens Erlanger en Gasser:
Indeling van de zenuwvezels volgens Erlanger en Gasser
Indeling zenuwvezels volgens Lloyd en Hunt:
Indeling volgens Lloyd en Hunt
Indeling zenuwvezels volgens Lloyd en Hunt:
Overzicht van het perifeer zenuwstelsel
De perifere motorische baan: motorische voorhoorncel + anterieure wortel + perifere
Je ziet het CZS in het midden en anderzijds zie je links de sensorische
De motorische
functie
perifere zenuw
van motorische
het PZS bijvoorbeeld pijn, gevoel,
baan: motorische positie +
voorhoorncel en anterieure
ook wortel + perifere
spierreceptoren. Aan de andere kant heb je de motorische functies van
motorische zenuw
het PZS zoals bijvoorbeeld spiercontracties en autonome functies.
Elke sensorische zenuwwortel zich gaat splitsen in 6 kleine zenuwwortels 1
die het ruggenmerg binnen treden op een verticale rij aan de dorsale
zijde van het ruggenmerg. Anderzijds zien we dat een 6tal motorische 1
zenuwwortel aan de ventrale zijde naar buiten gaan treden.
Downloaded by Maureen Belot (maureen.belot@gmail.com)
Downloaded by Maureen Belot (maureen.belot@gmail.com)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Maureen18. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
