Inleiding
- Bronnen van btw
• Europese richtlijnen en verordeningen
• Wetboek BTW
• Administratieve aanschrijvingen
• Administratieve beslissingen
• Parlementaire vragen en antwoorden
• Fisconetplus
- Bedrijfskolom
= alle stappen in het productieproces met aankoop- en verkoopprijzen en de toegevoegde waarde
→ Verschuldigde btw = verkoopprijs x 21%
Is er ook aftrekbare btw ? → Verschil verschuldigde btw en aftrekbare btw doorstorten aan de overheid!
Aftrekbare Verschuldigde
aankoop P excl. % P incl. Overheid TW Btw op TW
btw btw
- Kenmerken BTW
• Btw is een verbruiksbelasting die de eindconsument draagt
• Btw is een indirecte belasting, over belastbare handelingen
• Btw wordt in stukken betaald aan de schatkist door belastingplichtige
• De Btw-belastingplichtigen fungeren als kassier van de schatkist
• Btw is in de bedrijfskolom fiscaal neutraal
• De btw is geen kostprijsverhogende factor voor de btw-plichtige
• Btw is een doorzichtig systeem : prijs steeds excl. en incl. btw
• Alleen het tarief in de laatste fase van de bedrijfskolom bepaalt de te betalen btw
- Een lager of hoger aangerekend tarief in voorgaande fases wordt teniet gedaan door een lagere of hogere
aftrek in de volgende fase.
⇢ Inhaaleffect
- De 5-vragen methode
1. Wordt de handeling verricht door een btw-plichtige? → moet ‘JA’ zijn, anders geen btw (art. 4 §1 WBTW)
2. Betreft het een belastbare handeling? → levering van goederen; dienstverrichting; ICV van goederen; invoer
3. Waar vindt de handeling plaats? → Specifieke localisatieregels per handeling; MOET België zijn voor btw
4. Is er geen vrijstelling mogelijk? → vrijstelling met of zonder recht op aftrek (art. 39 tot 42 en art. 44 WBTW)
5. Wie moet de btw voldoen? → leverancier; dienstverrichter; ontvanger; aansprakelijke vertegenwoordiger
EXTRA : Wanneer? Waarover?
→ tijdstip van de belastbare handeling
→ belastbaar feit
→ tijdstip van opeisbaarheid
→ MVH
Soorten btw-plichtigen : met btw-aangifte
: zonder btw-aangifte
: toevallige btw-belastingplichtige
,Hoofdstuk 6 / de btw-belastingplichtige
- De gevolgen van de btw-belastingplicht
Voornaamste gevolgen : de door een btw-belastingplichtige verrichte leveringen of diensten maken in principe
de btw verschuldigd.
: aan deze hoedanigheid is ook een recht op aftrek van voorbelasting verbonden.
Een aantal verplichtingen en formaliteiten worden de btw-belastingplichtige opgelegd, de belangrijkste :
• Indienen van een aangifte van aanvang, wijziging of stopzetting van activiteit
• Factureren van de handelingen
• Afleveren van rekeningen of ontvangstbewijzen
• Indienen van periodieke btw-aangiften of andere aangiften
• Indienen van bepaalde listings
• Voeren van een boekhouding
• Houden van bepaalde registers
- Begrip
Bij btw → NIET de persoon, maar bepaalde handelingen zijn onderworpen aan de belasting!
→ de belastingplichtige is ook NIET de belastingdrager, WEL de eindconsument!
→ de hoedanigheid van de btw-belastingplichtige is onafhankelijk van het al dan niet bezitten van
rechtsbekwaamheid of het al dan niet vervullen van de voorwaarden om handel te kunnen voeren.
→ ook de plaats waar de btw-belastingplichtige is gevestigd is irrelevant!
→ feit of de opbrengsten van de activiteit worden aangemerkt als beroepsinkomen is onafhankelijk van
de hoedanigheid van de btw-belastingplichtige.
ART. 4 WBTW → definitie van de btw-belastingplichtige.
- Kenmerken
4 essentiële kenmerken
• Eenieder ( natuurlijk persoon, rechtspersoon, groepering of vereniging, VZW,…)
• Verrichten van een economische activiteit (producent, handelaar, dienstverrichter)
• Werkzaamheid geregeld uitoefenen = opeenvolging van handelingen, intentie is genoeg!
• Werkzaamheid zelfstandig uitoefenen → niet in dienstverband!!
→ 4 essentiële voorwaarden voldaan = van rechtswege btw-belastingplichtige!
2 niet-essentiële kenmerken
• Mag met of zonder winstoogmerk
• Werkzaamheid mag als hoofd- of bijberoep worden uitgeoefend
→ ook is de plaats van werkzaamheid van geen belang (België of buitenland)
Btw-belastingplichtige bedoeld in art. 44 WBTW , art. 56, §2 WBTW (kleine ondernemingen) en art. 57 WBTW
(forfaitaire landbouwers) moeten op basis van een administratieve tolerantie geen ontvangstbewijzen uitreiken!
- Andere Definities in wbtw
• Goederen → Art. 9 WBTW
• Levering → Art. 10 WBTW
• Diensten → Art. 18 WBTW
• Belastbare levering van goederen en diensten in België → Art. 2 WBTW
, ART. 51 WBTW :
- De belasting is verschuldigd door de belastingplichtige die in België een belastbare levering van goederen
of een belastbare dienst verricht.
MAAR → ART. 50, §1, EERSTE LID, 3E WBTW :
- De Administratie zal slechts een btw-identificatienummer toekennen aan elke niet in België gevestigde
belastingplichtige, die handelingen verricht zoals bedoeld in WBTW die hem recht op aftrek verlenen (= 1ste
voorwaarde) en waarvoor hij Belgische btw verschuldigd is (2de voorwaarde, krachtens art. 51 en 52 WBTW)
= btw-plichtige en zal BE btw-nummer toegekend krijgen.
- Wanneer btw-belastingplichtige?
• Vanaf :
- Overname van een handelszaak
- Oprichting van een vennootschap
• Tot :
- Definitieve stopzetting
- NIET : tijdelijke stopzetting
- Bij faillissement? → geen verlies van de hoedanigheid van btw-belastingplichtige
Zie oefening 1 : de belastingplicht op pagina 214!
- Soorten btw-belastingplichtigen
BTW-BELASTINGPLICHTIGE DIE GEEN AANGIFTE INDIENEN
→ Onderworpen aan een bijzondere regeling of omdat ze handelingen verrichten die vrijgesteld zijn van btw
→ de ‘groep van 4 : kleine onderneming
: forfaitaire landbouwers
: belastingplichtigen zonder recht op aftrek
: niet-belastingplichtige rechtspersonen
- De vrijstelling voor de kleine onderneming
• Doel → administratie voor de kleine ondernemingen beperken
• ART. 56BIS WBTW
• Voorwaarde : jaaromzet < €25.000,- (toevallige overschrijding van max. 10% is oké)
- Meestal bijberoep
• Vrijstelling van btw voor de levering van goederen en diensten die ze verrichten
• Gevolg van deze vrijstelling?
- Geen btw-aangifte indienen
- Geen recht op aftrek van de btw op aankopen
• Moeten op facturen vermelden: “Kleine onderneming onderworpen aan de vrijstellingsregeling van
belasting. Btw niet toepasselijk.”
• Bepaalde belastingplichtigen zijn uitgesloten, bv. Nieuwe gebouwen, WOS, tabaksfabrikanten,..
- De forfaitaire landbouwonderneming
• Doel → administratie voor de kleine ondernemingen beperken
• ART. 57 WBTW
• Blijven btw-belastingplichtigen, maar moeten geen periodieke aangifte indienen
- Hebben dus ook geen aftrekrecht!
• Forfaitair bedrag aanrekenen van 6% (toevallig!) of 2% (voor ruw-hout) aan zijn klanten ter compensatie
voor het niet kunnen aftrekken van de door haar leveranciers in rekening gebrachte btw
- Zie ppt of boek pagina 191 voor voorbeelden
• Voorwaarden : criteria inzake bedrijvigheid (KB 22. ART. 1) en ondernemingsvorm
- De belastingplichtige zonder recht op aftrek
• Handelingen vrijgesteld wegens de hoedanigheid van de verrichter
• Zie ART. 44 WBTW voor een overzicht van de vrijgestelde handelingen
• Geen aangifteverplichting → dus ook geen aftrekrecht
• Zijn vrijgestelde belastingplichtigen
• 4 categorieën zijn vrijgesteld : aantal beroepen, sociale en culturele sfeer, aantal handelingen in
onroerende sector en nog diverste vrijstellingen
- Zie ppt dia 8 voor voorbeelden
, - Niet-belastingplichtige natuurlijke personen en niet-belastingplichtige rechtspersonen
• Een vennootschap of een vereniging bezit rechtspersoonlijkheid als haar patrimonium (=vermogen)
volkomen onafhankelijk is van dat van de vennoten → afgescheiden vermogen.
- Handelsvennootschappen (vof, coma, bv, nv, cv), burgerlijke vennootschappen, VZW’s en
landbouwvennootschappen
• Rechtspersoonlijkheid wordt ook toegekend aan de staat, gemeenschappen, gewesten provincies,
gemeenten, openbare instellingen en intercommunale verenigingen
• Zij stellen gewoonlijk geen economische activiteiten, voldoen niet aan de voorwaarden van ART. 4 en zijn
dus niet btw-belastingplichtigen.
• De overheid en haar instellingen worden uitdrukkelijk beschouwd als niet-belastingplichtige
rechtspersonen (ART. 6 WBTW).
- Als zij echter handelingen stellen die tot concurrentieverstoring zouden leiden, zijn zij hiervoor WEL
btw-belastingplichtigen.
BTW-BELASTINGPLICHTIGE DIE PERIODIEKE BTW-AANGIFTEN INDIENEN
- De gewone btw-belastingplichtige
• Zijn gehouden tot het aanrekenen van btw over hun btw onderworpen handelingen
• Verplichting tot periodieke btw-aangifte, maandelijks of per kwartaal
• Recht op aftrek van de btw geheven van hun aankopen
• Genieten GEEN bijzondere regeling of een bijzonder statuut !!
- Forfaitaire btw-belastingplichtigen
• Sommige beroepscategorieën die zich in de kleinhandel bevinden, kunnen opteren voor een forfaitaire
manier om de omzet te berekenen
• ART. 56 WBTW
• Kwartaalaangevers, die buiten de specifieke kenmerken eigen aan de regeling, voor het overige
dezelfde kenmerken en verplichtingen hebben als de gewonen belastingplichtigen
• Vanaf 01/01/2020 enkel voorbehouden voor natuurlijke personen, en NIET meer voor vennootschappen
- Voorheen ook VOF, commv en BVBA
• Voorwaarden :
- zijn werkzaamheid uitoefenen in een bedrijfssector waarvoor de administratie forfaitaire grondslagen
van aanslag heeft vastgesteld;
- BP van wie de totale omzet voor ten minste 75 pct. bestaat uit handelingen waarvoor geen
verplichting tot uitreiking van een factuur of van een als zodanig geldend stuk is opgelegd (excl. BTW)
- Jaaromzet tot maximaal €750.000,- (excl. btw)
- niet gehouden tot uitreiking kasticket aan klant (horecasector)
• Zie ppt dia 13 voor de bijzondere bepalingen met de berekeningsbladen voor forfaitaire aanslagen (2019)
• Essentiële verschil tussen forfaitaire btw-belastingplichtige en gewone aangevers :
- Omzet wordt berekend op basis van hetzij rendementsnormen, hetzij toegepaste winstmarges of
forfaits per standaardverrichting
- De gemengde btw-belastingplichtige
• Verricht zowel een belastbare als vrijgestelde handeling(en) (ART. 44 WBTW)
• Voorbeeld → kinesist die ook een sauna/zonnebank uitbaat
• Gevolg :
- Voor belastbare handelingen → BP met recht op aftrek
- Voor vrijgestelde handelingen → BP zonder recht op aftrek
• MAAR recht op aftrek : niet volledig
: naar verhouding van handelingen waarvoor aanspraak op aftrek bestaat
: volgens regel van het algemeen verhoudingsgetal (ART. 46 §1 WBTW) of
volgens regel werkelijk gebruik (ART 46, §2 WBTW)
: zie hoofdstuk 9 → aftrek van de voorbelasting, pagina 348
• Niet verwarren met een gedeeltelijke belastingplichtige!
- Deze verricht handelingen binnen en buiten de werksfeer van de btw
- bv. Loontrekkende boekhouder voert als bijverdienste de boekhouding van enkele zelfstandigen
