Samenvatting Mens, samenleving en economie
Deel 3: Economische geschiedenis
Topic 1: Economische groei, welvaart en ongelijkheid
Hoofdstuk 1: The Great Divergence
➔ Kaart toont Euraziatische en Afrikaanse handelssysteem, 15de eeuw
o 15e eeuw : jaren 1400 !!
o Kern van wereld handels-en economisch systeem ligt in belangrijke mate in het verre
oosten (bv Peking), ook in het midden oosten (bv Caïro) -> maar Westen en West-
Europa veel minder
➔ Verre oosten en stukje Midden Oosten
1
, o Begin 15de eeuw was China volop bezig met kusten te verkennen, naar het oosten en
Westen, maar ook naar het Zuiden (+ Afrikaanse kust).
▪ In 1433 stelt de Chinese keizer Zheng He om te stoppen met overzeese
verkenningstochten en internationale handelscontacten
1. Inleiding
➔ 15e eeuw keerpunt in de wereldgeschiedenis
▪ 1433: Chinezen staken overzeese verkenningstochten (Chinezen hadden schrik dat
eigen volk in contact zou komen met samenlevingen waar meer inspraak mogelijk
was -> wouden niet dat die nieuwe ideeën zouden circuleren – Anderen zeggen
dat de Chinezen hun cultuur wouden beschermen)
▪ 1492: Columbus ‘ontdekt’ Amerika
o Grote rijken (Islam, India, China, Europa) vele gelijkenissen
➔ Vanaf 1500 meer contacten op wereldschaal - Globalisering
➔ Versneld vanaf 19de eeuw = Industriële Revolutie
➔ ‘The Rise of the West’ & ‘The Great Divergence’ (Huntington)
o Wanneer: 1750, 1800? Of vroeger?
o Oorzaken? Verklaringen?
2. Hoe groot was/is de kloof?
➔ Grote verschillen tussen arm en rijk
o 1800 = 1/5e wereldbevolking bezit 60% rijkdom
o 2010 = is dat 85%
➔ Rijkdom vooral geconcentreerd in het Westen – vooral na 1800
➔ Hoe meten we die kloof?
o Data weinig betrouwbaar, bijvoorbeeld BNP
o BNP goede indicator?
▪ BNP is vandaag de dag heel goed en gemakkelijk in BE, maar van bv Congo, of van
in 1800 in BE is BNP niet gemakkelijk te vinden
▪ BNP vertelt niet altijd alles en kan het beeld vertekenen
▪ Geen goede indicator omdat: als er bv heel veel milieuvervuiling is en we willen
dat verhelpen, gaat het BNP toenemen. Maar de welvaart stijgt dan helemaal niet?
▪ Is wel handig om te vergelijken, we moeten minpunten gewoon in ons achterhoofd
houden
o Grote verschuivingen sinds 1800
2
, ➔ Regionale verdeling mondiaal GDP, 1000 -2003
o Hoe verder terug in de tijd, hoe waarschijnlijker dat BNP minder correct zal zijn
o Great divergence en great convergence
▪ Great divergence : tussen jaren 1000 en 15-16-17honderd -> India, China hadden
grootste deel van wereld GDP
▪ Vanaf 1800 verandering
▪ Vanaf 19de eeuw Amerikaanse opkomst -> great divergence
▪ Na de tweede wereldoorlog: aandel West-Europa en USA daalt en China en India
neemt weer toe => great convergence
➔ BNP per capita, in 1990 Dollars, 1500-1950
o Tussen 1750 en 1950: toename bevindt zich in FR, GB en DU en in mindere mate in IT
o Onderaan India en China: evolutie blijft zeer constant, geen vooruitgang
o Verschil en kloof tussen Westen en rest van de wereld, maar ook binnen het westen
grote verschillen op vlak van welvaart. Bv groot verschil tussen GB voor 1950 en Spanje
➔ Voor 1800 kern industriële productie buiten Westen;
o China + India: >50% voor 1800, en 5% begin jaren 1900 (voor 1800: China en India
grootste landen op vlak van industrie productie (heel veel textiel), in 1900 amper nog
5% en dit door de industriële revolutie in West-Europa
o Westen en IR grote groei: 32% in 1800 en >80% in 20ste eeuw
➔ Dus: ‘Great Divergence’ tussen 1700 en 1900 (=( grote kloof) is het uit elkaar groeien van
industrialiserende en niet-industrialiserende samenlevingen
o Vanaf late 20ste eeuw ‘Great Convergence’
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laraalink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.