8. Defaecatie, anale stuwing en hemorroïden
8.1.2 De normale defaecatie
8.1.2.1 Observaties
Hoeveelheid:
o 125 - 300gr per 24 uur
Frequentie:
o 1x per dag tot
o 2x per dag
o 1x per 2 dagen
Kleur:
o donkerbruin, maar afhankelijk van de voeding
Consistentie en vorm:
o Vast, worstvormig
Geur:
o Afhankelijk van de voeding
Bestanddelen:
o 75% water,
o 10% afvalproducten van de voeding,
o 8% bacteriën (E.Coli),
o 7% afgeschilferd darmepitheel,
o zouten en slijm
8.1.3 Obstipatie of constipatie
8.1.3.1 Probleem/definitie
Obstipatie is te definiëren als een voor de betrokkene abnormale defeacatiepatroon waarbij te weinig, te harde
en/of te moeilijke produceerbare ontlasting wordt geloosd.
8.1.3.2 Symptomen/verschijnselen
te weinig frequente defaecatie
de faeces zijn hard en ingedikt
de uitdrijving gebeurt moeizaam en is soms pijnlijk (perspijn)
peri-anale last en pijn
patiënt heeft een opgezette buik
een abdominale massa is voelbaar
patiënt voelt zich vol en vermoeid
algemeen gevoel van onbehagen
patiënt heeft soms last van hoofdpijn en verminderde eetlust
patiënt moet soms veel boeren en/of flatuleren
patiënt is (over)bezorgd over het defaeceren
8.1.3.3 Observaties
Hoeveelheid:
o geen of zeer weinig stoelgang
Kleur:
o zwart en glanzend melaena = pekontlasting (verteerd bloed)
o zwart en mat mogelijk ijzerpreparaten
o rood bloed vermengd met faeces (puur bloed of streepjes) Bloed in de feces kan wijzen op
een ernstige aandoening, maar kan ook ten gevolge van hemorroïden
o stopverfstoelgang bij leveraandoeningen
o grijs, zalfachtig vetresorptiestoornissen
o wit na opname contraststof (barium)
8.1.3.4 Vroedkundige anamnese
Hoe vaak per week is er ontlasting?
Hoe is de consistentie (kleur, hoeveelheid en geur) van de ontlasting?
Hoe vaak vindt de patiënt zelf dat hij ontlasting moet hebben?
44
, Heeft de patiënt al eerder obstipatie gehad?
Hoe heeft de patiënt vroegere obstipatie aangepakt?
Wat is volgens de patiënt de oorzaak van de obstipatie?
Heeft de patiënt al eerder laxantia gebruikt?
Hoeveel minuten zit de patiënt op de wc voordat de ontlasting komt?
Moet de patiënt persen voordat de ontlasting komt?
Heeft de patiënt pijn als de ontlasting komt?
8.1.3.5 Oorzaken/ etiologie
Obstipatie kan worden onderverdeeld in functionele obstipatie en organische constipatie. Aan organische
constipatie ligt een primaire aandoening te grondslag, terwijl bij functionele obstipatie een pathologische of
anatomische reden ontbreekt.
Functionele obstipatie:
Eet en leefgewoonten:
o Onvoldoende vezel -en vochtinname
o Overslaan van ontbijt
o Eten van weinig volumineuze, kleine maaltijden
o Immobiliteit
o Negeren van aandrang (uitstelgedrag)
o Zwakke buikpers
Colonmotiliteit:
o Prikkelbaredarmsyndroom: een gestoorde motiliteit van de dikke darm wat zowel obstipatie als
diarree tot gevolg kan hebben.
Organische obstipatie:
Oorzaken in het colon gelegen:
o Obstructie
o Reflectoir t.g.v. pijn: pijn kan ophoudgedrag in de hand werken.
o Colitis ulcerosa: ontstekingsactiviteit van de wand van het colon wat invloed kan hebben op de
motoriek van de dikke darm.
o Gestoorde spierfunctie van bekkenbodem en externe anale sfincter
o Bepaalde neurologische ziektebeelden kunnen een invloed hebben op de innervatie van het colon
met een vertraagde passagetijd voor de stoelgang.
Oorzaken buiten het colon gelegen:
o Hypothyroïdie: een vertraagd basaal metabolisme vermindert de peristaltiek.
o Hypercaciëmie: er ontstaat een verhoogde diurese met vochttekort als gevolg
o Hypokaliëmie
Psychische oorzaken:
Diverse psychische factoren kunnen hun invloed hebben. Voorbeelden hiervan zijn depressie en stress. Ook
anaorexia nervosa, gedragsmatig ophoudgedrag bij schoolkinderen (vreemd toiletangst).
Iatrogeen:
Immoblisatie en geneesmiddelen (ijzerpreparaten, opiaten, antidepressiva, NSAID, …).
8.1.3.6 Preventie
Vochtinname:
Ter preventie van obstipatie wordt aanbevolen om minimaal 1.5 l. vocht te drinken. Vanwege het
vochtafdrijvend effect wordt het gebruik van koffie, thee en alcohol afgeraden.
Dieet:
Een vezelrijk dieet verhoogt de ontlastingsfrequentie en is effectief bij de preventie en behandeling van
obstipatie. Voedingsvezels komen voor in plantaardige producten zoals fruit, groenten en granen.
Hierdoor wordt de ontlasting volumineuzer en zachter. De aanbevolen hoeveelheid vezels varieert van
25-35 gram per dag als daarbij minimaal 1500 ml. vocht wordt ingenomen.
Lichamelijke activiteit:
Lichamelijke activiteit in combinatie met voldoende vochtinname en een vezelrijk dieet blijkt effectief bij de
preventie en behandeling van obstipatie.
45
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studenttmhs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
