Volledige samenvatting ppts + uitgebreide notities van het gedeelte Gerontologie gedoceerd door T. Mets. Dit vak maakt deel uit van het vak "module algemene inzichten in de geriatrische revalidatie" in de eerste master.
--> nood aan het gedeelte geriatrie gedoceerd door Beckwee? bekijk de goedk...
Module Geriatrie en Gerontologie – Tony Mets
Inleiding
Gerontologie: de studie van het normale veroudering, zonder
ziektes
Geriatrie: De leer van de ziekte
Gerontologie:
Mannen en vrouwen worden steeds ouder. Beide stijgen maar je
merkt dat de mannen de vrouwen wat inhalen. Nu zijn de
vrouwen rond de 85 en mannen rond de 80. We verwachten dat
deze steeds zullen blijven stijgen door preventieve maatregelen.
Vrouwen gaan in de toekomst naar de 90 gaan en mannen gaan
naar de 87. Jongere mensen die ziek zijn in hun jeugd zullen die
hoge leeftijden niet bereiken. Preventie op jonge leeftijd is ook
belangrijk.
Definitie voor geriatrische patiënten: gemiddeld ouder dan
75 jaar + 8 punten:
- Homeostase: lichaam in evenwicht
- Actieve, meerdere ziektes
- Farmacocinetica: manier waarop het lichaam omgaat
met geneesmiddelen
- ADL: wassen, kleden, winkelen, ..
Fragiliteit & beperkte homeostase
Leeftijd vs gemiddelde presterende prestatie: op een
bepaald moment bereiken mensen de top, max 30 jaar. Als
kind bouw je capaciteiten op en dalen dan weer. Sommige
dalen snel en anderen later. De cirkel zijn zaken die rond de
70ste levensjaar dalen.
35 jaar is de leeftijd waar topsporters vaak afhaken omdat
sommige dingen later doorkomen. Eens je in de 50% komt
geraak je onder de afhankelijkheidsdrempel. Deze mensen
zijn afhankelijk van hulp.
Als je ziek wordt worden deze functies naar beneden
geduwd. Ze riskeren om sneller onder de drempel te
geraken.
Interventies waar je aandacht voor moet hebben; training en
ondersteuning van mensen.
Vroeg in het leven de nood om groei en ontwikkeling te
stimuleren, indien je dit niet stimuleert kom je op de oranje lijn.
Deze hebben een lagere functie en als er niks verandert zullen
deze zeer snel dalen. Indien je al vroeg actief was heb je de
mogelijkheid om boven de disability theshold te blijven. Bv: early
life: vroeg leren tandenpoetsen, calcium innemen, FA, … Als
volwassene moet je zaken verder blijven doen. Roken heeft een
negatieve invloed. Op oudere leeftijd is het belangrijk om de
positieve zaken verder te blijven doen.
2
,Fragiliteit & beperkte homeostase
- sarcopenie
- lean body mass
- nierfunctie
- leverfunctie
- Verstoord endocrien stelsel
Algemene veranderingen in organen
Ouderen hebben meer vetcellen en fibreuze cellen (Extracellulaire
matrix)
Bezenuwing en bevloeiing neemt af
Vb: oudere mannen hebben grotere prostaat
Sarcopenie
Is een achteruitgang van de spiermassa (type 2)
Foto van dijbeen: bij het verouderen krijg je een grotere vetlaag en de spiermassa
dat afneemt. Hierdoor is er minder kracht. De structuur is ook anders. Meer vet in
de spier zelf.
Onafhankelijk blijven stappen en oefenen is belangrijk.
Jongeren vs. ouderen:
Relatieve inspanning meten. Trap opgaan: meer dan 50% inleveren
en voor ouderen meer dan 75%. Het afgaan van een trap is nog
lager bij jongeren en hoger bij ouderen. Jongeren kunnen goed
gebruik maken van de zwaartekracht en hebben minder
spierkracht nodig. Ouderen moeten meer controle en evenwicht
zoeken. Het opkomen uit een stoel is ook voor ouderen een
moeilijke beweging.
3
,knijpkracht: armkracht
maximale knijpkracht van 160 watt. Op jonge leeftijd blijft de lijn stijgen
tot ongeveer 30 jaar. Sommigen kunnen die maximale kracht behouden
tot de 70. In de cirkel zitten is problematisch omdat je minder kracht
hebt en hun lichaam is ook anders.
Bij vrouwen zie je de waardes wat dalen en zitten op oudere leeftijd ook
vaak lager dan de helft. Veel meer vrouwen in de groep
afhankelijkheidsproblemen dan bij de mannen omdat vrouwen langer
leven.
Knijpkracht is belangrijk voor allerlei functies in het dagelijks leven.
leeftijdsgerelateerde veranderingen in lichaamssamenstellingen:
- Normaal hebben mensen een hoger gewicht naarmate de leeftijd
toeneemt
- Hier zie je voor hetzelfde LG, een andere samenstelling
- Verlies in spiermassa zorgt voor afhankelijkheidsproblemen
- Vet neemt toe, spiermassa neemt af
Geneesmiddelen:
- Wateroplosbaar: paracetamol. Volume daalt dus concentratie verhoogt, nood om dosis te verlagen. Bv:
minder spiermassa dus hogere concentratie ingenomen.
- Vetoplosbaar: volume van vet stijgt met de leeftijd dus de concentratie daalt, dosis moet dus hoger.
4
, Opname ziekenhuizen neemt toe met het zwaarlijvig worden.
Uitzonderingen: zeer gespierde mensen
De standaard oudere populatie in onze samenleving hebben vaak een meer sedentaire levensstijl.
Beter is de centrale obesiteit
Pathologisch als het groter wordt dan die waardes
Ook uitzonderingen
In onze samenleving zijn ouderen meet sedentair en meer vatbaar voor ziektes
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emilied1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
