Goede uitleg van H10 Biologie, vwo. Uitgebreide uitleg van het hele hoofdstuk met hele handige afbeeldingen om het hele onderwerp uitgebreid te behandelen.
H10 bloedstelsel en H11 vertering - Samenvatting - 5 VWO
Samenvatting Nectar 3e ed vwo 5 - Biologie
Samenvatting Nectar vwo 5 - Biologie
Alles voor dit studieboek (163)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Biologie
5
Alle documenten voor dit vak (5498)
Verkoper
Volgen
elladevries38
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 10
10.1
Intern milieu: cellen vloeistof, weefselvloeistof en lymfevloeistof.
Homeostase: het vermogen van een organisme om het interne milieu constant te houden.
(tempratuur, glucose gehalte, O2/CO2 etc.)
De waarden in het lichaam worden stabiel rond een norm te houden (ideale waarde) te houden.
Regelcentrum bevindt zich in de hypothalamus.
Regelkring: normwaarde handhaven door het beïnvloeden van organen door negatieve
terugkoppeling.
- Receptor: eiwit op het membraan van een cel die dienen als sensor. (BP niet goed)
- Effector: een spier(cel) of klier(cel) die voor een reactie op een prikkel zorgt.
Negatieve terugkoppeling: proces waarbij een toename van het resultaat een remming van het
proces veroorzaakt.
Kerntemperatuur: temperatuur binnenin het lichaam
Schiltemperatuur: temperatuur van delen van het lichaam die niet bij de kern horen. Als
schiltemperatuur daalt, zorgt het lichaam d.m.v. herverdeling van bloed dat de kerntemperatuur niet
te veel daalt.
10.2
BINAS 83 en 88
Longvolume: totale longinhoud.
Ademvolume: Hoeveelheid lucht die je in
een normale situatie in-/uitademt.
Dode ruimte: deel van de luchtwegen
waar geen gaswisseling plaatsvindt.
Reservevolume: lucht die in de longen
achterblijft na een diepe uitademing.
Vitale capaciteit: Lucht die je maximaal in
en uitgeademd kan worden.
Diffusie: verplaatsing deeltjes van een
hoge concentratie naar een lage concentratie.
Diffusiesnelheid wordt berekend met de wet van Fick
Optimaal bij:
- Groot diffusieoppervlak
- Hogere temperatuur
- Hoog concentratieverschil
- Kleine diffusieafstand
, Wet van Fick: wet die de factoren beschrijft die de snelheid van diffusie beïnvloeden.
∆c
n=DA
∆x
Factoren:
D: diffusiecoëfficiënt (constante); hoe snel de deeltjes kunnen bewegen (afh. Van temperatuur, het
medium en grootte van deeltjes)
A: grootte van het diffusieoppervlak (oppervlak longblaasjes)
T: temperatuur
Δc: concentratieverschil tussen hoeveelheid moleculen aan weerszijden van het diffusieoppervlak
Δx: diffusieafstand
n: aantal moleculen dat per seconde oppervlak A passeert (diffusiesnelheid)
Ingeademde lucht gaat via de keelholte naar de luchtpijp. De twee hoofdbronchiën vertakken zich tot
steeds kleine luchtpijptakjes (bronchiolen). Kraakbeenringen rond de luchtpijp en grote vertakkingen
voorkomen dichtklappen van deze luchtwegen bij ademhalen. Kleine bronchiolen hebben een
spierlaag. Aan het uiteinde van de bronchiolen komt de lucht terecht in de alveoli (longblaasjes).
Een o2 molecuul passeert naar het bloed 2 cellagen: wand van het longblaasje, en wand van het
haarvat. Concentratieverschil aan o2 tussen beiden kanten blijft groot. De hoge temperatuur in de
longen laat de diffusiecoëfficiënt stijgen.
Ademhaling:
Bewust: door grote hersenen
Onbewust: door ademcentrum in hersenstam
Chemoreceptoren voor O2, CO2 en pH in de aortaboog en halsslagader
Rekreceptoren in longen en spieren
Drukreceptoren in de rechter hart kamer
Bij astma zijn luchtwegen ontstoken en hoopt zich slijm op. COPD: verzamelnaam voor de ziekten
longemfyseem en chronische bronchitis.
Bij een volgende inademing stroomt de oude lucht uit de dode ruimte terug de longblaasjes in, en
dan pas komt de vers ingeademde lucht binnen in de longblaasjes.
Om adem drang tegen te gaan, eerst heel diep in en uit ademen. Hierdoor daalt de concentratie co2
en stijgt de o2 in het bloed. De hersenstam bevat het ademcentrum. Hier zit de norm voor de
concentratie co2 en o2 in het bloed.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elladevries38. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.