Samenvatting hoofdstuk 1 keuze van de
ondernemingsvorm
1.1. Inleiding
Kiezen tussen eenmanszaak, vennootschap, onbelast bijverdienen kan ook
Onderneming; art. I.1 WER, ook vrij beroep
Vb. informaticus die onder eenmanszaak in bijberoep wijn verkoopt, gepensioneerde die twintig
garageboxen bezit en verhuurt, chirurg die op zelfstandige basis in een ziekenhuis werkt
Vb. KDG VZW, Fanfare “Honger en Dorst” vzw, zelfstandige relatietherapeut
Geen onderneming: iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid, geen uitkeringsoogmerk en
geen uitkeringen, iedere publiekrechtelijke rehtspersoon die geen goederen en diensten aanbied
opmarkt, en verschillende overheden
vb. FOD financiën, gezin dat wegens beroepsomstandigheden de woning in Mechelen verkoopt en
verhuist naar Antwerpen, waar ze een appartement huren
1.2. Eenmanszaak
= handelszaak
- Één eigenaar en ondernemer
- Eenvoudige en eenzijdige beslissing van 1 natuurlijk persoon
- Handelt in eigen naam persoon
- Geen scheiding privé en beroepsbezit; gemengd gebruik
Nadelen
Onbeperkte aansprakelijkheid; schuldeisers kunnen gehele vermogen zelfstandige
ondernemer aanspreken
Tenzij verklaring onvatbaarheid voor beslag
Geen duidelijke juridische structuur; geen wetboek
Geen oprichtingsakte of statuten
Geen bestuursorgaan of AV
Geen eigen rechtspersoonlijkheid; vermenging beide vermogens privé en beroep
Houdt op te bestaan bij overlijden eigenaar-natuurlijk persoon
Bij overname erfgenaam of derde; nieuwe eenmanszaak opstarten
Personenbelasting; winst of baat tot 45% à 50%, aanvullende gemeentebelasting, sociale
bijdragen
Voordelen
Eigen baas
Winst/baat direct bij ondernemer
Beperkte administratieve en boekhoudkundige verplichtingen
Dus beperkte opstartkosten
Boekhoudkundig en fiscaal geen onderscheid kleine en grote eenmanszaken, of hoofd- en
bijberoep
Geen wettelijk min kapitaal; wel voldoende middelen
1
, Eigen inbreng of geleend kapitaal kan
Opstartformaliteiten
- Afzonderlijke bankrekening
- Inschrijving KBO
- (aanvraag BTW nummer)
- Aansluiting sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen
- Ziekenfonds melden van zelfstandige activiteit
Wat is niet verplicht voor opstart? publicatie in het Belgisch Staatsblad, notariële akte,
oprichtingsakte, neer te leggen bij de griffie van de Ondernemingsrechtbank
Boekhouding
Passende boekhouding; voor gegevens die op zelfstandige beroepswerkzaamheid betrekking hebben
Enkelvoudige boekhouding. Dubbel boekhouden is niet verplicht, wel voorwaarden:
- Bepaalde omzet niet overschrijden
- Verrichtingen zonder uitstel, getrouw, volledig en chronologisch
- Registratie in min 3 dagboeken, nl aankoopdagboek, verkoopdagboek en boek met
wijzigingen in liquide middelen
Cijfers moeten niet neergelegd of openbaar gemaakt worden
Commissaris-revisor moet niet tussenkomen; niet bij opstart, niet bij verdere werking
Opstellen jaarverslag moet niet
Wat is niet verplicht? Jaarverslag bedrijfsleider, statutaire AV, neerlegging jaarrekening
Fiscaal
- Personenbelasting (verschil in belastbaarheid opbrengsten en forfaitaire kostenaftrek)
Vrije beroepen; baten
Andere eenmanszaken; winsten
- Onbelast bijverdienen; wordt niet officeel als ondernemer gezien, moet geen werkelijke
belasting betalen
Teveel verdient? Taxatie onder beroepsinkomen of divers inkomen
1.3. Vennootschap
- Firmanaam (niet in eigen naam)
- Persoon die dagelijkse activiteiten waarneemt (bestuurder/bedrijsleider) moet niet zelfde
zijn als eigenaar
- 1 persoon of 2 of meer personen
- Inbreng vermogensbestanddelen vennoten; inbreng in geld, natura en nijverheid
Inbreng in geld; geldsom
Inbreng in natura; lichamelijke of onlichamelijke goederen
Inbreng in nijverheid; verbintenis om arbeid of diensten te presteren
- Meestal geen min vermogen; maar niet vrijgesteld van enige inbreng!
- Winstoogmerk
- Winstverdelingsoogmerk = verstrekken vermogensvoordelen aan aandeelhouder(s)
2
, Iedere adh heeft recht op deel winst (uitsluiting kan)
- Rechtspersoonlijkheid (ontstaat bij neerlegging dossier op Griffie Ondernemingsrechtbank)
- Onderneming heeft eigen naam, woonplaats, voorwerp, bezittingen, schulden, rechten en
plichten
- Adhs en bestuurders zorgen voor gezondheid venns
Voordelen
Scheiding privévermogen en vermogen venns
Venns is zelf verantwoordelijk voor daden
Beperkte aansprakelijkheid kan wel doorbroken worden
Gestructureerde werking venns
Geïndividualiseerde spelregels
Continuiteit is verzekerd; als eigenaar-adh sterft houdt venns niet automatisch op te bestaan
Nadelen
Beweginsvriheid beperkt; wettelijke bepalingen
Min 1x per jaar AV
Evt jaarverslag en jaarrekennig geattesteerd door commissaris-revisor
Meestal neerleggen bij NBB met openbare publicatie cijfers
Nog kenmerken
2 belangrijke organen; AV van adhs en bestuursorgaan
Adhs hebben aandelen in bezit waardoor ze in feite en rechte eigenaar van
rechtspersoon zijn => zij gaan 1 keer per jaar oordelen over venns
Aandeelhoudersschap geeft stemrecht op AV, recht deel winst, recht deel vermogen bij
vereffening
En oprichtersaansprakelijkheid; hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk als venns
binnen 3j na oprichting failliet gaat men kijkt oa naar financieel plan; waren
ingebrachte middelen voldoende
Adhs kunnen uittreden of uitgesloten worden
Algemene vergadering
Gewone AV; kan elke keer als het nodig is
Verplicht als minderheidsadhs dit willen en bij alarmbelprocedure
Statutaire AV/jaarvergadering; 1x per jaar, staat in statuten waar en waneer
(binnen 6m na afsluit bj)
Buitengewone AV; belangrijke beslissingen vb voortbestaan venns of ontslag
statutair benoemde bestuurder
Wijziging statuten (notaris nodig)
Bijzondere AV; beslissingen geen wijziging statuten nodig
Bijeenroepen AV is bevoegdheid bestuursorgaan
Bestuursorgaan; leidt venns, 1 of meer kan
Fouten (vormen van aansprakelijkheid)
Gewone bestuursfouten; vergelijking met persoon in zelfde omstandigheden
AV kan aansprakelijkheid inroepen; bestuurder is dan hoofdelijk aansprakelijk
Bestuursfouten met inbreuk op statuten of Wet vennsn & verenigingen
3
, AV of derden kunnen aansprakelijkheid inroepen voor niet-naleven
vennsrechtelijke of statutaire bepalingen
Fouten door onrechtmatige daad
AV of derden kunnen aansprakelijkheid inroepen voor onzorgvuldig handelen
Minderheidsvordering; minderheidsadhs kunnen bestuurders ook
aansprakelijk stellen
Ze voelen zich benadeeld tov meerderheidsadhs
Specifieke aansprakelijkheden ; alarmbelprocedure, niet-betaling schulden
btw, BV, RSZ => grove fouten
Bestuurder in rechte : Je wordt bestuurder of ontslagen via beslissing AV van adhs (mag in statuten)
Bestuurdre in feite : niet officieel benoemd, stellen ook bestuursdaden
Vb. adhs en derden zoals accountants en fin deskundigen die zich bezighouden met bestuur
Adh en bestuurder moeten niet dezelfde zijn
Lagere garanties schuldeisers (door beperkt ondernemingsrisico); bescherming schuldeisers
(p12 nog eens lezen)
Financieel plan; moet bij BV, CV en NV
Als venns binnen 3j failliet gaat na oprichting kijkt men hiernaar;
oprichtersaansprakelijkheid! Het moet goed zijn voor normale bedrijfsuitoefneing van
min 2 jaar. Oprichters worden met persoonlijk vermogen aangesproken
Uitkeringstesten; Als vermogen venns naar adhs vloeit (door kapitaalvermindering,
dividenduitkering, inkoop eigen aandelen, …): netto-actieftest (door AV gebeuren in
NV, BV en CV)
en liquiditeitstest (door bestuursorgaan gebeuren in BV en NV); kan venns uitbetaling
financieel aan
Als onterecht uitkering gebeurt; bestuurders hoofdelijk aansprakelijk
Bijzondere omstandigheden; alarmbelprocedure
Venns houdt niet automatisch op bestaan bij overlijkden eigenaar-adh; nabestaanden erven
aandelen keuze vervreemden of houden
Dus continuiteit zo goed als verzekerd; venns opgericht voor onbepaalde tijd
Meer administratieve en boekhoudkundige verplichtingen, hoge opstart- en werkingskosten
Voldoende inbreng, ookal beginkapitaal sterkt beperkt
Minder flexibel door regelgeving
Opstartformaliteiten
Opmaak financieel plan
Afzonderlijke bankrekening openen op naam venns
Opstellen oprichtingsakte en statuten (meestal notaris) en benoeming bestuurders
Bijhouden effectenregister
Neerlegging dossier bij griffie van Ondernemingsrechtbank
Inschrijving KBO
(Aanvraag BTW-nummer)
Aansluiting bestuurders bij sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen
Aansluiting venns bij sociaal verzekeringsfonds
Melding ziekenfonds mandaat bestuurder
4